Ciekawe Tematyarchiwum Geodetywiadomościnewsletterkontaktreklama
Najnowsze wydarzenia z dziedziny geodezji, nawigacji satelitarnej, GIS, katastru, teledetekcji, kartografii. Nowości rynkowe, technologiczne, prawne, wydawnicze. Konferencje, targi, administracja.
blog

WAT


W 1957 r. zgodnie z decyzją ministra obrony narodowej z 1956 r. w Wojskowej Akademii Technicznej przystąpiono do szkolenia specjalistów na kierunku geodezja wojskowa. Organizatorem i kierownikiem powstającej Katedry Geodezji i Topografii był płk Bronisław Dzikiewicz, który od 1953 r. był starszym wykładowcą na Fakultecie Wojsk Inżynieryjnych WAT. Pierwszą kadrę dydaktyczną stanowili: mjr Stanisław Pachuta, mjr Henryk Stasiewicz i ppłk Bohdan Bohonos, którzy przybyli do Akademii ze zlikwidowanej Oficerskiej Szkoły Topografów, oraz mjr Tadeusz Welker, por. Jerzy Butowtt i mjr Kazimierz Rykowski. Ponadto zatrudniono nauczyciele akademickich z Politechniki Warszawskiej, profesorów: Tadeusza Lazzariniego, Stefana Hausbrandta, Czesława Kamelę, Juliana Radeckiego, Mariana Brunona Piaseckegoi. Część zajęć prowadzili oficerowie Zarządu Topograficznego Szt. Gen. WP – ppłk Czesław Głazek, ppłk Juliusz Milewski, mjr Wiktor Grygorenko, mjr Andrzej Marcinkiewicz i mjr Władysław Turkowid.

Należy odnotować, że Zarząd Topograficzny od początku okazał wydatną pomoc, przekazując do dyspozycji WAT znaczną liczbę sprzętu pomiarowego; ponadto od roku 1966 słuchaczom specjalności geodezyjnej (a także innym specjalnościom) udostępniono do ćwiczeń letnich poligon doświadczalny w Komorowie.

Ze względu na braki kadrowe i sprzętowe część zajęć wymagających specjalistycznych przyrządów i wyposażenia odbywała się na Wydziale Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej, na okrętach hydrograficznych Marynarki Wojennej oraz w jednostkach Służby Topograficznej WP. Korzystano również z pomocy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, która zabezpieczała zajęcia związane z geodezyjną obsługą budownictwa podziemnego i udostępniała słuchaczom poligon doświadczalny w kopalni soli w Wieliczce.



Katedra Geodezji i Topografii WAT funkcjonowała w latach 1957-1973; w tym okresie kierowali nią: płk prof. inż. Bronisław Dzikiewicz i płk doc. dr Stanisław Pachuta. Początkowo składała się z trzech zakładów: geodezyjnego, prowadzonego przez profesora Tadeusza Lazzariniego, topograficznego – przez płk. Bronisława Dzikiewicza, i fotogrametrycznego – przez ppłk. dr. Bohdana Bohonosa. Od 1973 do 1979 r. funkcjonowała ona pod nazwą Katedra Geodezji i Fotogrametrii z dwoma Zakładami Geodezji i Topografii oraz Fotogrametrii i Fotointerpretacji. W latach 1980-1983 w miejsce Katedry powołano Instytut Geodezji i Fotointerpretacji, a w latach 1984-1989 Instytut Geodezji i Meteorologii. Placówkami tymi kierował przez wiele lat płk prof. Stanisław Pachuta, którego wkład w przygotowanie kadr dla służby topograficznej był ogromny. W latach 1990-1992 Instytutem kierował płk doc. dr hab. inż. Stanisław Wójcik, a po nim ppłk dr inż. Andrzej Macioch.

Należy przypomnieć, że w latach 1958-1966 r. równolegle funkcjonowała w WAT Katedra Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej, kierowana przez prof. Walentego Szpunara.
Szkolenie słuchaczy specjalności geodezja wojskowa rozpoczęło się jesienią 1957 r. według programu opracowanego dla studiów inżynierskich. Dopiero w 1960 r. dla zdolniejszych słuchaczy, którzy zamierzali kontynuować studia, opracowano program magisterski. Słuchacze pierwszego naboru (20 osób) byli absolwentami różnych szkół oficerskich. Podobny układ utrzymał się do 1960 r., z tym że w 1958 r. przeważali oficerowie służby topograficznej. Od 1962 r. na studia przyjmowano również podchorążych, w następnych latach stanowili oni główny trzon poszczególnych grup szkoleniowych.

Oprócz studiów magisterskich i inżynierskich w latach 1959-1962 zorganizowano dwuletni Kurs Fototopografii Wojskowej dla podchorążych, absolwentów techników geodezyjnych w zakresie wykonywania zdjęć topograficznych w skali 1:10 000, którego kierownikiem był ppłk Gawryś. Kurs ukończyło 96 podchorążych, a wśród nich byli: Wacław Krajewski, Stanisław Bryczek, Krzysztof Kapuściński, Jan Czura, Janusz Gąsior, Szymon Barna, Wiesław Derkacz; niektórzy już jako oficerowie zasilili powstające jednostki służby topograficznej, a pozostali cywilną służbę geodezyjną.

Od 1963 do 1969 r. nastąpiła przerwa w naborze słuchaczy. W tym okresie szkolenie kadr dla służby przejęła Oficerska Szkoła Artylerii (Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Rakietowych i Artylerii) w Toruniu.



Podczas tych pierwszych lat studia stacjonarne ukończyło 105 słuchaczy, w tym 47 uzyskało dyplomy magistrów, a 58 – inżynierów; z 18 absolwentów studiów zaocznych – 14 otrzymało tytuł magistra i 4 – inżyniera. Pierwszymi absolwentami WAT o specjalności geodezja wojskowa są między innymi: por. Stanisław Chadaj, por. Jerzy Miszalski. W następnych latach studia ukończyli: por. Robert Gałażyn, por. Bolesław Otachel, kpt. Jan Marchewka, por. Henryk Bednarek, kpt. Eugeniusz Pociecha, por. Leszek Beker, kpt. Henryk Meissner, kpt. Janusz Błaszczyk.

Po wznowieniu naboru w 1969 r. szkolenie słuchaczy odbywało się do 1974 r. według nowych programów, przemiennie na kursach inżynierskich i magisterskich. Od 1974 r. słuchacze są szkoleni według jednolitego programu – magisterskiego.

Kształcenie oficerów topografów w Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego

Struktura organizacyjna w poszczególnych latach Absolwenci
Lata promocji Studia stacjonarne Studia zaoczne
inż. mgr inż. mgr
1957-1973 Katedra Geodezji i Topografii 1961-1968 48 58 1 14
1958-1966 Katedra Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej
1973-1979 Katedra Geodezji i Fotogrametrii 1974-1977 32 26 0 14
1979-1983 Instytut Geodezji i Fotointerpretacji 1979-1985 0 78 0 0
1983 Instytut Geodezji i Meteorologii 1987-1996 0 39 0 0
Razem 80 201 1 28
Ogółem 310

Źródło: Rękopis płk. Henryka Stasiewicza, wykładowcy WAT

Od 1978 r. najzdolniejsi słuchacze po trzecim roku studiują według indywidualnych planów i programów dostosowanych do kierunku zainteresowania i predyspozycji. W tym trybie studia ukończyli m.in.: kpt. Rudolf Grzenia, ppor. Janusz Rozwałka, ppor. Ryszard Sołoducha, ppor. Jerzy Wiśniowski, ppor. Roman Mazur.

Do 1996 r. studia w specjalności geodezja wojskowa ukończyło 350 słuchaczy, a meteorologię – 100. Stopnie doktora i doktora habilitowanego uzyskało 26 oficerów – pracowników Instytutu, w tym głównie absolwentów tej uczelni. Stałą działalnością Instytutu były i są studia podyplomowe dla oficerów i kursy, w tym również dla oficerów, chorążych i podoficerów wojsk lotniczych z zakresu fotointerpretacji, fotogrametrii i fotografii.

Oprócz działalności dydaktycznej prowadzono prace naukowo-badawcze. Pułkownik Bronisław Dzikiewicz tak wspomina:
Postawiwszy na odpowiednim poziomie proces nauczania, obie katedry rozpoczęły prace naukowo-badawcze. Oto niektóre główne ich tematy: wyrównanie dużych sieci geodezyjnych; szybkie zakładanie osnów geodezyjnych; zastosowanie promieni podczerwonych w geodezyjnych przyrządach pomiarowych. Przystąpiono do wykorzystania techniki laserowej w konstrukcji instrumentów geodezyjnych, wykorzystania autografów do opracowania zdjęć o zmiennej ogniskowej, opracowania map terenów o niewielkiej deniwelacji metodami stereofoto.

Kadra naukowo-dydaktyczna instytutu opracowała 25 patentów, 3 wzory użytkowe i 3 projekty wynalazcze, a zespół autorski Stanisław Pachuta i Ryszard Kościelewski – instrumenty laserowe (teodolity, niwelatory, pionowniki, tachimetry), które znalazły zastosowanie w specjalistycznych pracach geodezyjnych, górnictwie, przemyśle stoczniowym i geodezji inżynieryjnej. Pracownicy naukowi katedry zaprojektowali również urządzenie do badania nierówności nawierzchni dróg (profilograf) oraz instrumenty geodezyjne wykorzystujące promieniowanie podczerwone (teodolity i niwelatory noktowizyjne). Za tę działalność pracownicy katedry byli kilkakrotnie wyróżniani nagrodami ministrów gospodarki terenowej i ochrony środowiska (1974 r.) oraz obrony narodowej (1975 r.).

Instytut zorganizował cztery konferencje naukowe na temat topogeodezyjnego zabezpieczenia i rozpoznania powietrznego działań bojowych wojsk, a jego pracownicy występowali na wielu konferencjach naukowych, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Bardzo duży wkład Instytut wniósł w rozwój takich dyscyplin naukowych jak, geodezja, kartografia, fotogrametria, instrumentoznawstwo, zabezpieczenie topograficzne działań wojsk, a badania naukowe przyczyniły się do znacznego postępu w służbie topograficznej WP. Ich wyniki były wprowadzone do praktycznej realizacji.

Tematy prac dyplomowych słuchaczy dobierano pod kątem możliwości i praktycznego lub naukowo-badawczego wykorzystania, co dawało sporą satysfakcję słuchaczom oraz przynosiło wymierne korzyści uczelni. W ramach tych prac wykonano między innymi kilka map zasadniczych w różnych skalach.

W roku 1964 przy katedrze utworzono stację nr 1159 służącą do obserwacji sztucznych satelitów Ziemi, która istniała do roku 1970. Wyniki obserwacji – dane dotyczące położenia sztucznych satelitów przekazywano do biura Kosmos w ZSRR, które było koordynatorem obserwacji efemerydalnych.

Zasługi WAT w kształceniu kadr dla służby topograficznej WP trudno przecenić, wystarczy podać, że 80% oficerów, którzy obecnie pełnią służbę na różnych stanowiskach, ukończyło tę uczelnię. Wielu z nich zajmowało i zajmuje najwyższe stanowiska w służbie – szefów Zarządu Topograficznego Szt. Gen. WP: płk Zenon Biesaga, płk Jan Stanisz, płk Henryk Bednarek, zastępcy szefa Zarządu Topograficznego Szt. Gen. WP płk Zenon Fidyk, szefowie wydziałów topograficznych OW: płk Włodzimierz Milewski, płk Jacek Wesołowski, płk Andrzej Sikora, płk Roman Kucharz, ppłk Robert Zabielny, ppłk Zbigniew Jończyk; dowódcy jednostek topograficznych: płk Czesław Głazek, płk Adam Wojnar, płk Henryk Flis, płk Feliks Lichwała, płk Zenon Kukawski, płk Piotr Śliwiński, płk Janusz Gąsior, płk Wojciech Bukwalt, płk Jerzy Siemiątkowski, płk Stanisław Warzecha, płk Zbigniew Stawinoga, płk Szczepan Majewski, ppłk Piotr Kaczmarek, ppłk Roman Mazur. Liczni absolwenci znajdują zatrudnienie jako wykładowcy geodezji i topografii w akademiach wojskowych i szkołach oficerskich.

Szczególny wkład w kształcenie oficerów topografów wnieśli: płk Bronisław Dzikiewicz, płk Stanisław Pachuta, płk Jerzy Butowtt, płk Leszek Beker, płk Ryszard Klonowski, płk Ryszard Kościelewski, płk Henryk Stasiewicz, ppłk Wojciech Michalski, płk Eugeniusz Pociecha, płk Wojciech Żukowski.

© E. SObczyński



dodaj komentarz

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

ładowanie komentarzy

Skanowanie wnętrza platformy wiertniczej
czy wiesz, że...
© 2023 - 2024 Geo-System Sp. z o.o.

O nas

Geoforum.pl jest portalem internetowym i obszernym kompendium wiedzy na tematy związane z geodezją, kartografią, katastrem, GIS-em, fotogrametrią i teledetekcją, nawigacją satelitarną itp.

Historia

Portal Geoforum.pl został uruchomiony przez redakcję miesięcznika GEODETA w 2005 r. i był prowadzony do 2023 r. przez Geodeta Sp. z o.o.
Od 2 maja 2023 roku serwis prowadzony jest przez Geo-System Sp. z o.o.

Reklama

Zapraszamy do kontaktu na adres
redakcji:

Kontakt

Redaktor prowadzący:
Damian Czekaj
Sekretarz redakcji:
Oliwia Horbaczewska
prześlij newsa

facebook twitter linkedIn Instagram RSS