Ciekawe Tematyarchiwum Geodetywiadomościnewsletterkontaktreklama
Najnowsze wydarzenia z dziedziny geodezji, nawigacji satelitarnej, GIS, katastru, teledetekcji, kartografii. Nowości rynkowe, technologiczne, prawne, wydawnicze. Konferencje, targi, administracja.

S. Gąsiewicz


Płk Stefan Gąsiewicz

Szef Służby Geograficznej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie od października 1939 r. do 22 października 1946 r.

Mamy o nim niewiele informacji, w Centralnym Archiwum Wojskowym nie ma teczki akt personalnych tego oficera, wszystkie informacje pochodzą z wydawnictw popularnych i wspomnień.
Urodził się 12 maja 1895 r., w 1920 r. ukończył Oficerską Szkołę Topografów i wstąpił do oddziałów wielkopolskich, otrzymując przydział na geografa w sztabie gen. Muśnickiego. Następnie był wykładowcą topografii w Wielkopolskiej Szkole Podchorążych Piechoty. Od 1 września 1925 r. do 7 maja 1930 r. był wykładowcą topografii w Warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty. Następnie rozpoczął służbę w Wojskowym Instytucie Geograficznym i jednocześnie kontynuował wykłady z topografii i terenoznawstwa w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie.

J. Kuropieska w „Z powrotem w służbie”, tak wspomina Gąsiewicza: jako kapitan był wielce popularny wśród podchorążych w roku 1926 z racji swej niepowszechnej odwagi i wyjątkowej przedsiębiorczości ujawnionej w czasie walk majowych .
Znany jest z licznych opracowań, m.in. wspólnie z por. Janem Resilerem wydał w 1922 roku podręcznik pt. „Zarys topografii dla szkół wojskowych”. W 1926 roku wydał podręcznik pt. „Terenoznawstwo, kartoznawstwo i zdjęcie terenu”. Omówił w nim wpływ terenu na działanie wojsk oraz zagadnienia dotyczące znajomości map, sposobów ich opracowania, jak również zasady orientowania się i wykonywania szkiców terenu. W części uzupełniającej opisał przyrządy i instrumenty topograficzne. Był to najlepszy ze wszystkich tego typu podręczników w okresie międzywojennym.

W latach 1930-1932 Gąsiewicz był kierownikiem Referatu Konstrukcyjnego w Wydziale II Topograficznym WIG, a od 1932 r. do 1939 r. kierował Wydziałem Topograficznym.
W tym czasie wydał:
• Terenoznawstwo, kartoznawstwo i zdjęcia terenu – 1926 r., (kolejne wydania: 1928 i 1931r.);
• Podręcznik terenoznawstwa dla podoficerów – w latach 1928-1939 ukazało się siedem wydań tego podręcznika;
• Znaki topograficzne map – 1930 r.

Był także autorem artykułów:
• Ocena terenu, Przegląd Piechoty 1928, nr 1, z. 4, s. 106-112,
• Topograficzne przygotowanie działań oddziałów pancerno-motorowych, „Wiadomości Służby Geograficznej” 1937, nr 11, s. 238-241.

Przez kilka lat Gąsiewicz był członkiem Komitetu Redakcyjnego „Wiadomości Służby Geograficznej”.
Po objęciu obowiązków kierownika Wydziału Topograficznego WIG znacznie usprawnił wykonywanie zadań przez podległych wykonawców. B. Krassowski w Kartografia wojskowa 1918-1945, podaje taki przykład: W roku 1928 średnia wydajność miesięczna topografa przy skali stolika 1:20 000 wynosiła 5,4 km2, a koszt opracowania 1 km2 143 zł. Natomiast w 1934 r. przy tej samej skali uzyskano średnią wydajność 16 km2, koszt 1 km kształtował się w granicach 76 zł, przy czym dokładność zdjęcia została znacznie poprawiona. Efekt ten uzyskano dzięki wprowadzeniu nowych metod technicznych, głównie przez wykorzystanie zdjęć lotniczych.

Po wojnie obronnej w 1939 r. ppłk Gąsiewicz wspólnie z ppłk. Wiktorem Plesnerem ewakuował WIG ze Stanisławowa przez przełęcz Tatarkę na Węgry. Majątek WIG został przekazany do Węgierskiego Instytutu Geograficznego w Budapeszcie. Następnie Gąsiewicz znalazł się we Francji, z jego inicjatywy już w połowie października 1939 r. przy sztabie Naczelnego Wodza powstał Referat Służby Geograficznej. Jako kierownik Referatu Gąsiewicz w bardzo trudnych warunkach przystąpił do odtwarzania służby geograficznej. Prowadził ewidencję oficerów geografów, którzy znaleźli się we Francji, przedstawiał propozycje obsadzenia stanowisk dowódców pododdziałów topograficznych w dywizjach oraz instruktorów i wykładowców topografii w obozach szkoleniowych. Organizował zaopatrzenie jednostek Wojska Polskiego w mapy.

Po klęsce Francji Gąsiewicz znalazł się w Anglii, gdzie otrzymał nominację na szefa Służby Geograficznej przy Sztabie Naczelnego Wodza. Wspólnie z kilkoma oficerami zorganizował Szefostwo Służby Geograficznej, którego głównym zadaniem było zbieranie oficerów geografów rozproszonych po całej Europie. Na początku sierpnia 1940 r. utworzył w Rachem sekcję Wojskowego Instytutu Geograficznego, a w 1943 r. Wojskowy Instytut Geograficzny, były to instytucje wykonawcze, które z dala od kraju rozpoczęły planowo realizować zadania związane z opracowaniem, drukiem i dostarczaniem map dla wojska.
Dzięki niebywałej energii płk. Gąsiewicza służba geograficzna właściwie wykonywała wszystkie stawiane przed nią zadania.
J. Kuropieska w „Z powrotem w służbie”, tak wspomina: Przy spotkaniu [z płk. Gąsiewiczem w 1946 r. p.a.] dowiedziałem się o znacznym majątku będącym w posiadaniu Wojskowego Instytutu Geograficznego w postaci urządzeń, maszyn i narzędzi oraz o prowadzonej przez niego szkole topograficznej dla małoletnich znajdującej się jeszcze na terenie Italii. Płk Gąsiewicz z dumą opowiadał o osiągnięciach podległej mu służby. Przy którymś spotkaniu wręczył mi zwój map drukowanych w Edynburgu, a obejmujących teren Polski z przyległościami.
[...] Gąsiewicz nie wrócił do kraju ze względów osobistych, ale zdołał przekazać wiele cennych instrumentów i narzędzi do Wojskowego Instytutu Geograficznego w Warszawie (str. 76).

© E. Sobczyński



KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

SELECT c.id_comment,c.id_user,c.subject,c.text,c.id_table, c.id , c.rate, c.rate_minus, c.rate_count, c.rate_count_minus ,COALESCE(c.nick,c.created_by_readonly) as nick,c.IP,c.created_on_readonly, c.id_administrator, c.id_user,u.is_trusted ,count(c2.id_comment) as childs FROM zzz_comment c inner join zzz_menu_text_pl t on t.id_menu_text_pl=c.`id` left join zzz_user_nick u on c.id_user=u.id_user_nick left join zzz_comment c2 on c.id_comment=c2.id_parent and c2.is_visible=1 where 1=1 and c.is_visible=1 and (c.id_parent is null or c.id_parent=0 ) and c.id_table='19' and c.`id`='47216' group by c.id_comment,c.id_user,c.subject,c.text,c.id_table, c.id , c.rate, c.rate_minus, c.rate_count, c.rate_count_minus ,COALESCE(c.nick,c.created_by_readonly),c.IP,c.created_on_readonly, c.id_administrator, c.id_user,u.is_trusted order by c.created_on_readonly desc
Out of resources when opening file './01393027_geo/zzz_comment#P#p2.MYD' (Errcode: 24)

GEOPRYZMAT
RASZYN

Instrumenty optyczne, GPS i skanery. Wyłączny dystrybutor marek Pentax i Kolida

GEOPRYZMAT
RASZYN

Serwis gwarancyjny i pogwarancyjny instrumentów firmy Pentax, Kolida i innych.
    poprzedni miesiąc następny miesiąc
ponwtśroczwpiąsobnie
123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930
strzałka w dółnadchodzące wydarzenia
2025-04-07 | ON-LINE
Otwarte seminarium nt. wykorzystania danych Copernicus
Centrum Badań Kosmicznych PAN oraz Instytut Geodezji i Kartografii zapraszają na seminarium on-line...
więcej
2025-04-14 | WARSZAWA oraz ONLINE
Wykorzystanie wieloźródłowych danych przestrzennych oraz metod wizualizacji wyników pomiarów
„Wykorzystanie wieloźródłowych danych przestrzennych oraz metod wizualizacji wyników pomiarów...
więcej
2025-04-14 | ON-LINE
Zieleń w planowaniu przestrzennym i procesie rewitalizacji - uwarunkowania prawne
Spotkanie przeznaczone jest dla przedstawicieli gmin z terenu całego kraju. Program webinarium:...
więcej
2025-04-25 | POZNAŃ
Geograficzne aspekty badań nad krajobrazem, turystyką i rekreacją oraz planowaniem przestrzennym
Konferencja naukowa pt. Geograficzne aspekty badań nad krajobrazem, turystyką, rekreacją oraz...
więcej
2025-04-28 | KRAKÓW
XIX Ogólnopolska Konferencja Studentów Geodezji 2025
W dniach 28–29 kwietnia 2025 r. na Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie...
więcej
2025-05-12 | WARSZAWA oraz ONLINE
Automatyczne generowanie map z BDOT10k; w porównaniu do generowania z OpenStreetMap
„Automatyczne generowanie map z BDOT10k; w porównaniu do generowania z OpenStreetMap”...
więcej
strzałka w dół zobacz pozostałe
Satelitarne dane meteo na wyciągnięcie ręki
play thumbnail
czy wiesz, że...
strzałka w dół Czy wiesz, że
jednym z pionierów GPS był Sherman Gowdy Francisco, naczelny inżynier Segmentu Kontroli GPS w firmach IBM i Lockheed Martin?
następny
strzałka w dółGeoludzie
Henry Briggs (1561-1630)
Angielski matematyk. Urodził się w lutym 1561 roku w Warleywood. W latach 1577-81 studiował w St John’s College w Cambridge, gdzie następnie wykładał matematykę i medycynę. Od 1596 roku był profesorem w Gresham College w Londynie. W 1610 roku...
więcej

strzałka w dółGeodaty
1892
Niemiec Carl Pulfrich (1858-1929) opracowuje zasadę "wędrującego" znaczka pomiarowego. Pulfrich nazywany jest "ojcem stereofotogrametrii".
następny

© 2023 - 2025 Geo-System Sp. z o.o.

O nas

Geoforum.pl jest portalem internetowym i obszernym kompendium wiedzy na tematy związane z geodezją, kartografią, katastrem, GIS-em, fotogrametrią i teledetekcją, nawigacją satelitarną itp.

Historia

Portal Geoforum.pl został uruchomiony przez redakcję miesięcznika GEODETA w 2005 r. i był prowadzony do 2023 r. przez Geodeta Sp. z o.o.
Od 2 maja 2023 roku serwis prowadzony jest przez Geo-System Sp. z o.o.

Reklama

Zapraszamy do kontaktu na adres
redakcji: geoforum@geoforum.pl

Kontakt

Redaktor prowadzący:
Damian Czekaj
Sekretarz redakcji:
Oliwia Horbaczewska
geoforum@geoforum.pl
prześlij newsa

facebook twitter linkedIn Instagram RSS

RODO
polityka prywatności
mapa strony
kontakt
reklama