Eugeniusz Sobczyński
Ideę opracowania i wydania jednolitej międzynarodowej, przeglądowej mapy świata po raz pierwszy przedstawił w 1891 r. prof. Albrecht Penck na Międzynarodowym Kongresie Geograficznym w Bernie. Przez kolejne lata projekt ulegał licznym zmianom, ostateczny wzór przyjęto w 1913 r. podczas konferencji paryskiej.
Źródło: Sprawozdanie z prac WIG w roku 1938, WSG 1939, nr 1 s. 107.
Polska przystąpiła do współpracy przy MMŚ w końcu 1924 r. Projekt przewidywał opracowanie przez Polskę czterech arkuszy (Warszawa, Wilno, Kraków i Lwów). Redaktorem naukowym polskich arkuszy MMŚ był prof. Stanisław Lencewicz z Uniwersytetu Warszawskiego. Materiałem podstawowym były mapy taktyczne: polska w skali 1:100 000, austriacka – 1:75 000, rosyjska – 1:84 000 oraz niemiecka – 1:200 000. Arkusz Warszawa wydano w 1926 r. i 1938 r., Wilno – w 1931 r. (drukowano je w sześciu kolorach), Lwów – w 1931 r. (osiem kolorów), Kraków – w 1928 i 1937 r. (dziewięć kolorów). Rzeźbę terenu przedstawiono warstwicami z dodaniem barw hipsometrycznych. Całość polskich prac nad MMŚ zakończono w 1937 r.
Oprócz arkuszy, które przewidywał projekt, wydano piąty – Berlin (z uwagi na tendencyjne nazewnictwo na arkuszu opracowanym przez Niemców).
Centralne Biuro MMŚ znajdowało się w Southampton (Wlk. Brytania) i skupiało 29 organizacji krajowych. Do 1939 r. wydano łącznie 348 arkuszy z ogólnej liczby 2084. Do ciekawostek związanych MMŚ należy to, że angielski Sztab Generalny podczas I wojny światowej wydał serię arkuszy prowizorycznych, opracowanych przez Brytyjskie Królewskie Towarzystwo Geograficzne. Obejmowały one całą Europę oraz część Afryki i Azji (przeszło 100 ark.). Mapa obszaru Polski, bazująca na materiałach zaborczych, zawierała jednak kardynalne błędy, przede wszystkim w nazewnictwie.
Na podstawie MMŚ wydano również: Mapę Rzeczypospolitej Polskiej w skali 1:1 000 000 (wyd. A – 1934 r., wyd. B – 1935 r.), Międzynarodową mapę lotniczą w skali 1:1 000 000 (1934 r.), Mapę Rzeczypospolitej Polskiej w skali 1:1 000 000 (1936 r.) jako dodatek do II tomu „Przewodnika po Polsce” wydanego przez Związek Polskich Towarzystw Turystycznych.
Wszystkie mapy w tej skali bardzo szczegółowo przedstawiały nazewnictwo (sześć szczebli), sieć drogową (trzy kategorie) i koleje (cztery kategorie). Wśród innych elementów zawierały one: lotniska, radiostacje, uzdrowiska, kopalnie, szyby naftowe, latarnie morskie, pobojowiska.
|