Roman Kadaj urodził się 14 marca 1946 r. w Jarosławiu, jako syn Antoniego (+1973) i Anieli (+2008) z domu Puzio, w ośmioosobowej rodzinie. W Jarosławiu uczęszczał do siedmioklasowej szkoły podstawowej, a następnie – w latach 1960–1965 – do Technikum Geodezyjnego. Jako technik geodeta odbył 3-miesięczny staż pracy w dawnym Rzeszowskim Okręgowym Przedsiębiorstwie Mierniczym (RzOPM) w Rzeszowie. Następnie w 1965 r. podjął studia wyższe na Wydziale Geodezji Górniczej AGH w Krakowie, specjalność geodezja inżynieryjno-przemysłowa.
Działalność naukową rozpoczął już w czasie studiów, zostając przewodniczącym Naukowego Koła Geodetów AGH, organizatorem i czynnym uczestnikiem Ogólnopolskich Konferencji Kół Naukowych. Podejmował tematy badawcze z zakresu kartografii matematycznej, pomiarów przemieszczeń i deformacji, które stały się następnie przedmiotem rozwinięć i rozpraw naukowych. W 1969 r. w krakowskim konkursie studenckim „Czerwonej Róży” uzyskał I miejsce na Wydziale Geodezji Górniczej AGH i IV miejsce na uczelni. Studia ukończył w roku 1970 otrzymując dyplom z wyróżnieniem. W roku 1971 wstąpił w związek małżeński z Alicją z d. Biesiada (+2018). Ponownie zawarł związek małżeński w 2019 roku z Alicją Kuczyńską.

Bezpośrednio po studiach, jako mgr inż., podjął pracę w WSI w Rzeszowie (obecna Politechnika) na stanowisku asystenta, ale już w roku 1970 na własną prośbę został oddelegowany na studia doktoranckie na Wydziale Geodezji Górniczej AGH. Jako doktorant uczestniczył w pracach badawczych Katedry Geodezji, m.in. na terenie Kombinatu Nowej Huty i kopalni siarki w Jeziórku. Rozprawę doktorską pt. „Wyznaczanie położenia i kształtu niektórych przestrzennych tworów geometrycznych metodami geodezyjnych wcięć stożkowych” złożył przed terminem i obronił w kwietniu 1973 r. Praca została wyróżniona nagrodą MNSzWiT. Tematyka doktoratu znalazła odbicie w innych pracach dotyczących geodezyjnej inwentaryzacji i badań odkształceń budowli o formach krzywoliniowych (powłokowych, cięgnowych).

Od roku 1973 dr Roman Kadaj pracował w WSI w Rzeszowie w Zakładzie Geodezji na stanowisku adiunkta, prowadząc zajęcia z przedmiotów: geodezja, elektroniczna technika obliczeniowa, metody numeryczne i statystyczne. W latach 1975–1976, decyzją rektora uczelni, pełnił funkcję kierownika Uczelnianego Ośrodka ETO, a równocześnie w Zakładzie Geodezji uczestniczył w tematyce badawczej koordynowanej centralnie przez IGiK – w zakresie optymalizacji sieci i metod procesów realizacyjnych. Istotnym wynikiem jego prac badawczych w tym zakresie była koncepcja specjalnych struktur sieci geodezyjnych, oparta o tzw. punkty pośrednie. Znalazło to ujęcie w dwóch publikacjach w kwartalniku PAN „Geodezja i Kartografia”. Metodę zastosowano m.in. w projektach sieci kontrolnych zapór wodnych, przy zakładaniu precyzyjnych sieci realizacyjnych.

Od roku 1977 we współpracy z OPGK w Rzeszowie dr Kadaj angażował się szczególnie w komputerową automatyzację geodezyjnych procesów pomiarowo-obliczeniowych,. Wynikiem tych prac były programy do obliczeń geodezyjnych w językach programowania ALGOL, FORTRAN – najpierw na maszyny cyfrowe ODRA-1204, RIAD, a następnie na PC IBM. Były to m.in. programy do wyrównania i analiz sieci modularnych (MODULNET), system fotogrametryczno-geodezyjny PHOTONET, który w pierwszej wersji był użyty do opracowań kartograficznych dla Kamerunu, a następnie do badań deformacji powierzchni terenu na obiekcie Machów. Godne odnotowania może być to, że w latach 1977–1983 dr Kadaj prowadził samodzielnie geodezyjną obsługę budowy kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa (obecna katedra) oraz kościoła oo. Saletynów w Rzeszowie, jako obiektów o niepowtarzalnych rozwiązaniach architektoniczno-konstrukcyjnych.

W roku 1979 dr Kadaj przedłożył w AGH rozprawę habilitacyjną pt. „Dwuetapowa metoda wyrównania poziomych sieci geodezyjnych z podziałem układu obserwacji na podzbiory”, a stopień doktora habilitowanego w specjalności metody obliczeń geodezyjnych uzyskał w roku 1980. Opracowaną metodę zastosował później w roku 2003 do wyrównania państwowej sieci poziomej II klasy (ok. 65 000 punktów) w układzie PUW-1992. W roku 1980, jako docent, został wybrany przez pierwsze Kolegium Elektorów na funkcję dziekana Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Rzeszowskiej. W roku 1990 został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego.

W roku 1983 dr hab. Roman Kadaj otrzymał konkursowe stypendium Fundacji „Alexander von Humboldt” w celu realizacji w latach 1983–1985 własnych projektów badawczych w Instytucie Geodezyjnym Uniwersytetu Hanower oraz w Instytucie Geodezyjnym Uniwersytetu w Bonn (RFN). W latach 1991–1992 dodatkowo odbył staż naukowy w Instytucie Geodezyjnym w Kopenhadze, otrzymując stypendium rządowe Królestwa Danii. Wyniki badań zagranicznych prezentował na konferencjach naukowych w RFN i w Austrii (prace wydane w monografiach konferencyjnych) oraz dwukrotnie w czasopiśmie niemieckim (ZfV). Dotyczyły one m.in.: autorskiej koncepcji metody estymacji mocnej, jako tzw. zasady wyboru alternatywy – ZWA, zainicjowanej wcześniejszą publikacją w roku 1978; integracji platform INS i GPS w pozycjonowaniu kinematycznym; kinematycznych modeli sieci geodezyjnych. W latach późniejszych, przy wsparciu KBN, wydał w Akademii Rolniczej w Krakowie monografię pt. „Modele, metody i algorytmy obliczeniowe sieci kinematycznych w geodezyjnych pomiarach przemieszczeń i odkształceń obiektów” (ZN AR w Krakowie, 1998). W latach 1993–2002 był zatrudniony w Akademii Rolniczej w Krakowie. Objął wakującą funkcję Kierownika Katedry Geodezji oraz wykłady z przedmiotów: rachunek wyrównawczy, geodezja inżynieryjna. W ostatnich latach pracy w AR pełnił równocześnie funkcję prodziekana ds. kierunku geodezja i kartografia na Wydziale Inżynierii Środowiska i Geodezji.

W roku 1999, po formalnej procedurze przeprowadzonej w AGH w Krakowie, uzyskał tytuł naukowy profesora. W roku 2002 prof. Roman Kadaj ponownie przeszedł do pracy w Politechnice Rzeszowskiej, obejmując stanowisko profesora zwyczajnego.

Prof. Roman Kadaj był autorem 82 publikacji, w tym 4 rozpraw lub monografii naukowych, 63 referatów konferencyjnych, 65 prac wdrożeniowych. Wypromował w sumie 6 doktorów. Był recenzentem 9 wniosków o tytuł profesora, 23 rozpraw habilitacyjnych, 15 prac doktorskich.

Prof. Kadaj był znany w środowisku geodetów jako twórca geodezyjnego systemu komputerowego GEONET służącego do automatyzacji procesów technologicznych. System funkcjonuje już od roku 1992, został wdrożony w około 1500 firmach geodezyjnych na terenie całego kraju, a także w jednostkach dydaktycznych i administracyjnych. Przy użyciu programów tego systemu autor wykonał w roku 1996 jedno z priorytetowych w Polsce przedsięwzięć geodezyjnych – wyrównanie i obliczenie podstawowej sieci geodezyjnej na elipsoidzie GRS-80 w układzie europejskim ETRF’89. Można powiedzieć, że system geodezyjny GEONET stanowi najistotniejsze praktycznie dzieło prof. Kadaja w okresie ostatnich 30 lat życia. Obecnie system jest rozwijany pod kątem zastosowań do opracowań pomiarów GNSS i zintegrowanych z pomiarami klasycznymi. Współautorem nowych modułów systemu jest dr inż. Tomasz Świętoń.

Wiele innych opracowań wdrożeniowych prof. Romana Kadaja powstało w wyniku współpracy naukowej z Głównym Urzędem Geodezji i Kartografii oraz branżowymi jednostkami wdrożeniowymi. Rezultatem tych prac były m.in.: programy komputerowe (TRANSPOL, SWDE-konwerter 2000, MIRA, NETPOL), cykl szkoleń dla rządowych i samorządowych kadr geodezyjnych, opracowanie monograficzne „Formuły odwzorowawcze i parametry układów współrzędnych” przyjęte jako urzędowe wytyczne techniczne. Za wymienione prace, dotyczące metodologii, algorytmów i programów przekształceń istniejących zasobów geodezyjnych i kartograficznych do nowych europejskich układów odniesienia autor otrzymał Nagrodę Ministra Infrastruktury indywidualną II stopnia (2001) oraz w roku 2002 nagrodę zespołowa II stopnia.

W ostatnich latach prof. Kadaj zajmował się problematyką układów odniesień przestrzennych, sieciami hybrydowymi (zintegrowanymi) oraz algorytmami pozycjonowania w systemach satelitarnych (GPS, GLONASS). Opublikował kilka oryginalnych prac z tego zakresu w kwartalniku „Geodesy and Cartography”. Opracował model numeryczny polskiej quasi-geoidy, który został przyjęty przez GUGiK jako model oficjalny o nazwie PL-geoid-2011, desygnowany do roku 2022, do zastosowań krajowych. Jest współautorem (współautor: dr Tomasz Świętoń) automatycznego modułu do precyzyjnego pozycjonowania (APPS) w serwisie POZGEO polskiego systemu satelitarnych stacji referencyjnych ASG-EUPOS.

Na podstawie wniosków środowiskowych prof. Kadaj otrzymał srebrną (1979) i złotą (1982) Odznakę Honorową SGP (NOT) oraz w roku 1990 – Srebrną Odznakę „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii”. Ponadto został odznaczony: Medalem „Zasłużony dla Politechniki Rzeszowskiej” (2010), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2011), Medalem Złotym za Długoletnią Służbę (2014). W latach 1990–2014 był członkiem Komitetu Geodezji PAN z wyboru we wszystkich kadencjach. W wielu kadencjach od roku 1976 był także członkiem Senatu Politechniki Rzeszowskiej.

Prof. dr hab. inż. Roman Kadaj zmarł 11 grudnia 2023 r.

DANE BIOGRAFICZNE I ZARYS DOROBKU

Roman Józef Kadaj – ur. 14 marca 1946 r. w Jarosławiu, syn Antoniego (+1973) i Anieli (+2008) z d. Puzio, w ośmioosobowej rodzinie. W roku 1971 wstąpił w związek małżeński z Alicją z d. Biesiada (+2018). Trójka dzieci: Tomasz, Agata, Katarzyna. Ponownie zawarł związek małżeński w 2019 roku z Alicją Kuczyńską.

Wykształcenie:
1954–1960 – Szkoła Podstawowa w Jarosławiu,
1960–1965 – Technikum Geodezyjne w Jarosławiu – dyplom technika geodety (1965),
1965–1970 – AGH w Krakowie, Wydział Geodezji Górniczej, studia wyższe w specjalności geodezja inżynieryjno-przemysłowa, dyplom mgr. inż. geodety z wyróżnieniem (1970),
1970–1973 – studia doktoranckie na Wydziale Geodezji Górniczej AGH.

Doktorat (1973) na podstawie rozprawy pt. „Wyznaczanie położenia i kształtu niektórych przestrzennych tworów geometrycznych metodami geodezyjnych wcięć stożkowych”, AGH Kraków, Wydział Geodezji Górniczej (wyróżnienie nagrodą III stopnia MNSzWiT).

Habilitacja (1980) na podstawie rozprawy „Dwuetapowa metoda wyrównania poziomych sieci geodezyjnych z podziałem układu obserwacji na podzbiory” (ZN AGH z. 59, 1979), Komisja RW Geodezji Górniczej AGH w Krakowie (wyróżnienie nagrodą III stopnia MNSzWiT).

Tytuł profesora nauk technicznych (1999) po procedurze przeprowadzonej Radę Wydziału Geodezji i Inżynierii Środowiska w AGH w Krakowie

Staże naukowe:
1983–1985 – stypendium konkursowe Alexander von Humboldt Stiftung (Hannover, Bonn),
1991–1992 – Stypendium Rządu Królestwa Danii w Instytucie Geodezyjnym w Kopenhadze.

Członkostwo w komitetach i komisjach naukowych:
1990–2014 – członek Komitetu Geodezji PAN we wszystkich kadencjach,
1996–1998 – członek Komisji Geodezji i Inżynierii Środowiska PAN, Oddział w Krakowie,
2006–2007 – członek Komisji Nagród Ministra Infrastruktury,
2005, 2007, 2009, 2011, 2013 – przewodniczący Komitetu Naukowego Ogólnopolskich Konferencji N-T „Kartografia numeryczna i informatyka geodezyjna”.

Dorobek naukowy – statystyka:
• 82 publikacji, w tym 4 rozprawy,
• 63 referatów konferencyjnych lub seminaryjnych,
• 65 opracowań wdrożeniowych, technologicznych, ekspertowych,
• 9 recenzji wniosków o tytuł profesora,
• 23 recenzji rozpraw habilitacyjnych,
• 15 recenzji prac doktorskich.

Główne kierunki działalności naukowej i wdrożeniowej:
1) Metody, algorytmy i programy wyrównania wielkich sieci geodezyjnych (m.in. wyrównanie państwowych sieci I i II klasy), w tym algorytmy obliczeniowe sieci GPS lub hybrydowych.
2) Modele kinematyczne, dynamiczne i quasi-statyczne w analizie przemieszczeń i odkształceń obiektów; opracowanie i zastosowanie specjalnej metody estymacji odpornej.
3) Automatyzacja procesów geodezyjnych; opracowanie zintegrowanych systemów i programów komputerowych – system GEONET (ok. 1500 instalacji w firmach geodezyjnych), programy specjalne (NETPOL, TRANSPOL, SWDE – konwerter 2000, GEOIDPOL).
4) Opracowanie Automatycznego Systemu Precyzyjnego Pozycjonowanie APPS (współautor Tomasz Świętoń) w serwisie POZGEO w polskim systemie pozycjonowania satelitarnego ASG-EUPOS; moduł APPS jest jednym z nielicznych w świecie rozwiązań podobnego typu.
5) Systemy odniesień przestrzennych i układy współrzędnych, w tym algorytmy i programy transformacji pomiędzy dawnymi układami odniesienia zdefiniowanymi w systemie Pułkowo’42 z elipsoidą Krasowskiego a nowymi układami europejskimi ETRS (nagroda Ministra Infrastruktury II stopnia); ponadto opracowanie na bazie globalnego modelu geopotencjalnego EGM2008 i polskich sieci trójwymiarowych nowego modelu numerycznego polskiej quasi-geoidy, PL-geoid-2011, przyjętego do roku 2022 przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, rozporządzeniem RM, jako model państwowy.

Stanowiska uczelniane: asystent (1970), adiunkt (1973), docent(1980), prof. PRz (1990), prof. AR (1993), prof. (1998), prof. zw. (2003).

Funkcje uczelniane:
1969–1970 – przewodniczący Koła Naukowego Geodetów AGH (okres studiów),
1975–1976 – kierownik Uczelnianego Ośrodka ETO Politechniki Rzeszowskiej,
1981–1982 – dziekan Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Rzeszowskiej (z wyboru przez pierwsze Kolegium Elektorów),
1993–2002 – kierownik Katedry Geodezji Akademii Rolniczej w Krakowie,
1999–2002 – prodziekan ds. kierunku geodezja w Akademii Rolniczej w Krakowie,
2002–2014 – kierownik Katedry Geodezji Politechniki Rzeszowskiej.

Kształcenie kadr naukowych: promotorstwo sześciu doktoratów (T. Gargula, 1998; Z. Siejka, 2001; M. Poniewiera, 2002; J. Derwisz , 2001; T. Świętoń, 2014; G. Oleniacz 2013).

Działalność zawodowa (równolegle do zatrudnienia uczelnianego):
• Rzeszowskie Okręgowe Przedsiębiorstwo Miernicze – staż kilkumiesięczny (1964),
• OPGK w Rzeszowie – umowy okresowe (1965),
• Rzeszowskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Przemysłowego (1/4 etatu),
• GP AGH , GP PRz – umowy okresowe,
• Główny Urząd Geodezji i Kartografii, starostwa powiatowe lub urzędy grodzkie (wydziały geodezji) – umowy eksperckie, o dzieło lub poprzez działalność gospodarczą w firmie AlgoRes-soft w latach 1992–2016,
• geodezyjna obsługa budowy katedry oraz kościoła oo. Saletynów w Rzeszowie (1978–1983).

Specjalizacje i uprawnienia zawodowe:
1998 – I stopień specjalizacji zawodowej w zakresie geodezji inżynieryjno-gospodarczej i pomiarów podstawowych,
1998 – uprawnienia zawodowe w dziedzinie Geodezji i Kartografii, nr 17024/1/3/4/7.

Nagrody ministerialne:
1973 – Nagroda Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki III stopnia za pracę doktorską,
1981 – Nagroda Ministra Nauki Szkolnictwa Wyższego i Techniki III stopnia za pracę habilitacyjną,
2001 – Nagroda Indywidualna Ministra Infrastruktury II stopnia za „Polskie Układy Kartograficzne – kompleksowe ujęcie numeryczne i aplikacyjne”,
2003 – Nagroda Zespołowa Ministra Infrastruktury II stopnia za „Opracowanie i wdrożenie technologii modernizacji ewidencji gruntów i budynków na terenach, gdzie funkcjonują mapy ewidencyjne w skali 1:2880 z wykorzystaniem metod fotogrametrii cyfrowej”.

Odznaczenia:
1979 – Srebrna Odznaka Honorowa SGP (NOT),
1981 – Srebrny Krzyż Zasługi,
1982 – Złota Odznaka Honorowa SGP (NOT),
1989 – Złoty Krzyż Zasługi,
1990 – Srebrną odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii”,
2010 – Medal „Zasłużony dla Politechniki Rzeszowskiej”,
2011 – Medal Komisji Edukacji Narodowej,
2014 – Złoty Medal za Długoletnią Służbę.