Pobieranie

Jak pobrać dane z Sentineli?

Decyzją Komisji Europejskiej wszystkie dane gromadzone przez konstelację satelitów obserwacyjnych Sentinel są darmowe, również do celów komercyjnych. Tylko skąd je pobrać?

Copernicus Open Access Hub

Najlepiej oczywiście u źródła, czyli w portalu Copernicus Open Access Hub (scihub.copernicus.eu). Na bieżąco udostępniane są tu dane ze wszystkich satelitów Sentinel. Korzystanie z serwisu wymaga jedynie założenia bezpłatnego konta. Gdy już je mamy, możemy korzystać z narzędzi do wyszukiwania danych. Pozwalają one określić np. interesujący nas czas pozyskania zobrazowania, miejsce czy stopień zachmurzenia. Oferują również podgląd scen.

Kluczową zaletą Copernicus Open Access Hub jest to, że właśnie w tym miejscu dane publikowane są w pierwszej kolejności. Wadą jest natomiast oferowanie zobrazowań jedynie w formie wstępnie przetworzonej. Ich dalsza obróbka wymaga więc odpowiedniej wiedzy oraz specjalistycznego oprogramowania. Warto podkreślić, że podstawową edycję tych danych zapewnia np. darmowe oprogramowanie Sentinel Toolbox.

Witryny umożliwiające pobieranie danych z Sentineli, w tym krajowe mirrory SciHub

Komercyjne serwisy internetowe

Co mają zrobić użytkownicy mniej obeznani z obróbką danych satelitarnych? Na szczęście istnieje coraz więcej usług, które wychodzą im naprzeciw i w przystępnej formie oferują przetworzone zobrazowania z Sentineli publikowane tylko z nieznacznym opóźnieniem. Wymienione poniżej serwisy pozwalają szybko wyszukać potrzebne nam zobrazowanie, wyświetlić je w różnych kompozycjach barwnych oraz pobrać je na nasz komputer.

Ale uwaga! Poza Seintinel2Look serwisy te prowadzone są przez firmy komercyjne. Za darmo i bez logowania oferują więc tylko podstawowe funkcje (np. pobranie obrazu bez georeferencji). Do wielu podstawowych zastosowań powinny one jednak wystarczyć.

Usługi DIAS

Choć ogromne zasobu danych przestrzennych gromadzone w ramach projektów Copernicus oraz Sentinel dostępne są bezpłatnie do dowolnych celów, w praktyce ich wykorzystanie jest mocno utrudnione. Pobranie plików wymaga szybkiego łącza, a ich przetwarzanie – rozbudowanej infrastruktury informatycznej. Dostrzegając ten problem, pod koniec 2017 roku Komisja Europejska zleciła opracowanie i udostępnienie innowacyjnych usług DIAS, które mają znacznie ułatwić wyszukiwanie, przeglądanie, pobieranie oraz zaawansowane analizy danych Copernicus i Sentinel. Podstawowe funkcjonalności DIAS mają być dostępne bez opłat, za bardziej zaawansowane autor usługi może pobierać opłaty. Dotyczy to zarówno danych (w tym pochodzących z innych sensorów satelitarnych), jak i narzędzie przetwarzania zobrazowań.

Biorąc pod uwagę innowacyjnych charakter DIAS, Komisja Europejska zdecydowała się zamówić nie jedną, ale aż pięć tego typu usług. Ma to zwiększyć konkurencyjność między twórcami poszczególnych rozwiązań. Przez pierwsze 3,5 roku poszczególne serwisy będą finansowo wspierane przez ESA, a po tym okresie muszą osiągnąć finansową niezależność.

Oficjalne uruchomienie wszystkich pięciu usług DIAS ogłoszono w czerwcu 2018 roku, podczas obchodów 20-lecia programu Copernicus w Baveno. Do użytku oddano następujące serwisy:
• CREODIAS – rozwijany przez konsorcjum kierowane przez polską firmę Creotech Instruments (fot. powyżej)
• Sobloo – utworzone przez grupę firm kierowaną przez europejską korporację Airbus Defence and Space
• Mundi Web Services – uruchomione przez konsorcjum kierowane przez firmę Atos Integration
• ONDA – utworzona pod kierunkiem firmy Serco Europe
• WEkEO – opracowana przez EUMETSAT (Europejską Organizację Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych), ECMWF (Europejskie Centrum Prognoz Średnioterminowych) oraz Mercator Océan.

W chmurze

Praca ze zobrazowaniami satelitarnymi wymaga na ogół bardzo pojemnych dysków oraz ogromnej mocy obliczeniowej komputerów. Na szczęście dzięki technologii przetwarzania w chmurze ten niezbędny sprzęt wcale nie musi znajdować się u nas w biurze. Cały proces pobrania i przetworzenia danych może zostać wykonany na zewnętrznych serwerach. Co istotne, dostępnych jest coraz więcej usług przeznaczonych ściśle do obróbki zobrazowań satelitarnych, w szczególności tych z konstelacji Sentinel oraz Landsat. Oferuje je chociażby polska firma Creotech Instruments (EO Cloud) czy Google (Google Earth Engine).

Opracowanie Jerzy Królikowski
czerwiec 2018 r.