|
Termin
6 sierpnia – 12 października 1977 r.
Zadanie
Inwentaryzacja fotogrametryczna starożytnego amfiteatru w miejscowości Sabrata
Cele dodatkowe
Wizyta w zakładach Wild w Heerbrugg w celu zapoznania się z najnowszymi osiągnięciami w produkcji urządzeń pomiarowych
Uczestnicy wyprawy
studenci:
Arnold Sitek – kierownik wyprawy
Michał Depa
Edward Gleń
Stanisław Nowak
Tadeusz Panek
Tadeusz Radwański
Tadeusz Szczutko
Zbigniew Trojan
Adrian Trojczuk
dr Antoni Sroka – opiekun naukowy z WGG AGH
Tadeusz Mikołajczyk – przedstawiciel KPG
Roman Kloserowski – przedstawiciel KPG
Stanisław Kępiński – kierowca
Organizator
Koło Naukowe Geodetów Wydziału Geodezji Górniczej
Współorganizatorzy
Instytut Geodezji Górniczej i Przemysłowej AGH, Krakowskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne, Zjednoczenie Przedsiębiorstw Geodezyjnych „Geokart”, Zarząd Krakowski Socjalistycznego Związku Studentów Polskich
Patronat
Polski Komitet ds. UNESCO
Obiekt pomiaru
Leżące nad Morzem Śródziemnym miasta Sabrata, Oea i Leptis Magna w płn.-zach. części Libii zwane były przez starożytnych Greków Tripolis (trzy miasta). Sabrata powstała ok. VI wieku p.n.e. i była kolonią fenicką. Za panowania Rzymian, w I wieku naszej ery, miasto gruntownie przebudowano. Amfiteatr powstawał w latach 138-180. Był jednym z największych rzymskich amfiteatrów w północnej Afryce. Mieścił ok. 5 tys. osób i do dzisiaj ma znakomitą akustykę. Po upadku cesarstwa, a później Bizancjum, tereny te podbiły plemiona arabskie. Rzymskie budowle zasypał piasek, a Sabrata spadła do roli wioski.
Fragment rzymskiego amfiteatru w Sabracie
Ruiny amfiteatru odkryto na początku XX wieku. Obiekt odrestaurowano w latach 1927-36 wraz z rozpoczęciem prac wykopaliskowych na terenie Sabraty. Scena amfiteatru przetrwała do naszych czasów w niezmienionej formie. Obecnie odbywają się tam występy artystyczne.
W 1982 roku Sabrata została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
Przebyta trasa
NRD, RFN, Szwajcaria, Francja, Hiszpania, Maroko, Algieria, Tunezja, Libia, Tunezja, Włochy, Austria, Czechosłowacja
Środek transportu
Samochód ciężarowy star 200 (wypożyczony przez Kombinat Geologiczny Południe Zakład Robót Wiertniczych w Kielcach)
Przebieg wyprawy
Decyzja o organizacji wyprawy zapadła w czerwcu 1976 roku, a kolejne przedsięwzięcia były realizowane przez Koło Naukowe Geodetów w porozumieniu z Radą Wydziałową SZSP. Na szefa ekspedycji wybrano Arnolda Sitka. Tak jak w przypadku poprzednich ekspedycji, pełną parą przygotowania ruszyły po rozpoczęciu nowego roku akademickiego. Nikt chyba wtedy nie przypuszczał, że będzie to jedna z najbardziej pechowych ekspedycji. Może dlatego, że udział w niej wzięło 13 osób?
Zaczęto tradycyjnie od korespondencji z instytucjami zajmującymi się ochroną zabytków. Konkretna propozycja przyszła z UNESCO, dlatego po raz kolejny właśnie ta organizacja objęła patronat nad wyprawą. Obiektem pomiarów miał być rzymski amfiteatr w Leptis Magna nad Morzem Śródziemnym w Trypolitanii.
Organizując finanse potrzebne na kupno sprzętu i wyżywienia, sięgnięto po wypróbowane już metody. Wzorem kolegów z trzech poprzednich wypraw BARI wsparcia szukano wśród przedsiębiorstw geodezyjnych. Zainteresowanie działaniami studentów wykazało Krakowskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne, które zobowiązało się do pokrycia kosztów złotówkowych.
Program naukowy wyprawy uzgodniono z dyrektorem Instytutu Geodezji Górniczej i Przemysłowej prof. Michałem Odlanickim-Poczobuttem oraz prof. Zbigniewem Sitkiem, którzy od samego początku wspierali wyprawy. Z kolei program gospodarczy i propagandowy opracowano w porozumieniu z uczestnikami poprzednich ekspedycji i dyrektorem ds. eksportu w KPG.
Skład wyprawy został zaaprobowany przez Koło Naukowe Geodetów, Radę Uczelnianą SZSP, Zarząd Krakowski SZSP, dziekana i rektora uczelni.
W okresie marzec-maj 1977 roku nawiązano kontakty z firmami Kern, Wild i Zeiss, do których wysłano prośby o przyjęcie uczestników polskiej ekspedycji i przedstawienie im procesu produkcyjnego oraz nowości sprzętowych.
Sprzęt geodezyjny i fotogrametryczny potrzebny do wykonania pomiarów wypożyczono z KPG Kraków. Opiekunem naukowym wyprawy został dr Antoni Sroka, a osobą odpowiedzialną za wykonanie prac na obiekcie – Tadeusz Mikołajczyk z KPG.
Pożegnanie ekipy na krakowskim Rynku
Koszty dewizowe wyprawy pokryło Zjednoczenie „Geokart”, które zadeklarowało na ten cel 1600 dolarów, oraz Zarząd Krakowski SZSP, który dofinansował promesy dolarowe dziesięciu uczestników wyprawy (po 130 dolarów).
Organizatorzy BARI ’77, pomni doświadczeń poprzedników, zrezygnowali z pielgrzymek do Starachowic i w sprawie samochodu udali się do Kielc. Pomógł im jak zwykle Zygmunt Cygan, wtedy dyrektor Kombinatu Geologicznego Południe. Wraz z samochodem przedsiębiorstwo oddelegowało także kierowcę, co ważne, sprawdzonego rok wcześniej podczas wyprawy do Bagdadu.
Zgodnie z tradycją BARI i tym razem nie udało się wyruszyć w zaplanowanym terminie. Zamiast 20 lipca wyprawa przekroczyła granice Polski dopiero 6 sierpnia. Jednym z powodów opóźnienia były kłopoty z przekazaniem dewiz przez „Geokart”, drugim – konflikt zbrojny pomiędzy Libią i Egiptem.
| 
