Odpowiedzialność dyscyplinarna

Posiadanie uprawnień zawodowych oznacza nie tylko korzyści, ale także zobowiązania. Za nieprzestrzeganie przepisów oraz wykonywanie prac poniżej standardów geodetom i kartografom grozi odpowiedzialność dyscyplinarna.

Jak było?

Obowiązujące wcześniej przepisy zakładały, że karę na geodetę uprawnionego mógł nałożyć główny geodeta kraju na wniosek wojewódzkiego inspektora nadzoru geodezyjnego i kartograficznego. Jeśli wykonawca nie zgadzał się z jego decyzją, mógł odwołać się do sądu administracyjnego. Ta ostatnia regulacja była przez przedsiębiorców mocno krytykowana. Argumentowano bowiem, że to rozwiązanie niesprawiedliwe i obowiązujące tylko w tej jednej profesji. Znacząco ograniczało bowiem prawo geodety do obrony, gdyż przepisy kodeksu postępowania administracyjnego nie przewidują możliwości ustanowienia obrońcy, a jedynie pełnomocnika – z tym wiążą się zaś liczne ograniczenia. Poza tym obwiniony nie miał prawa zgłaszać wniosków dowodowych – mógł to robić tylko w postępowaniu przed GGK. Kolejnym zastrzeżeniem był brak instytucji przedawnienia oraz zatarcia skazania, co sprawiało, że błędy geodetów stawały się niekiedy skazą na całe życie.

Jak jest?

Przeczuwając niekorzystny wyrok Trybunału Konstytucyjnego w tym zakresie, GUGiK zdecydował się zmienić przepisy Prawa geodezyjnego i kartograficznego dotyczące odpowiedzialności dyscyplinarnej razem z nowelizacją, która naprawiała niekonstytucyjny cennik. Wprawdzie nowela obowiązuje od 12 lipca 2014 r., ale wejście w życie przepisów dotyczących odpowiedzialności odłożono do 1 stycznia 2015 roku.

Zgodnie z nimi postępowania dyscyplinarne są bardziej złożone, ale też bardziej sprawiedliwe. Na wniosek WINGiK-a lub GGK wszczyna je powoływany przez wojewodę rzecznik dyscyplinarny. Rzecznik może się zajmować sprawami dotyczącymi prac wykonywanych tylko na terenie swojego województwa. Powodem wszczęcia postępowania może być: naruszenie przepisów, niedochowanie należytej staranności oraz niestosowanie się do współczesnej wiedzy technicznej.

Pierwszą instancją jest wojewódzka komisja dyscyplinarna (WKD) powoływana na 4-letnią kadencję przez wojewodę. Może ona nałożyć kary: upomnienia, nagany, zawieszenia uprawnień na okres od 6 do 12 miesięcy (tylko w przypadku rażącego naruszenia przepisów) lub odebrania uprawnień (ale tylko w przypadku stworzenia zagrożenia życia, zdrowia lub mienia o dużej wartości). Co istotne, z Pgik usunięto karę zawieszenia uprawnień zawodowych do czasu ponownego zdania egzaminu.

Jeśli obwiniony lub rzecznik dyscyplinarny nie zgodzi się z decyzją WKD, może się odwołać do działającej przy GGK Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej. Od decyzji OKD stronom przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego.

Oprócz wprowadzenia instancyjności ważną zmianą jest możliwość korzystania z obrońcy – może nim być: adwokat, radca prawny, geodeta/kartograf uprawniony lub członek organizacji w dziedzinie geodezji lub kartografii. Co więcej, postępowanie nie może być wszczęte, jeśli od popełnienia czynu minęły ponad 3 lata (nie dotyczy to przestępstw – wtedy o przedawnieniu decyduje kodeks karny). Z kolei kara musi być nałożona najpóźniej 5 lat od tego momentu.

Rzecznicy dyscyplinarni oraz przewodniczący komisji dyscyplinarnych