Dariusz Gotlib, Robert Olszewski
Przez setki lat ludzie opisywali otaczający nas świat, posługując się uniwersalnym językiem kartografii: rysowali mapy, analizowali je i wykorzystywali do orientacji. Współcześnie językiem opisu przestrzeni geograficznej są komputerowe systemy informacji geograficznej (Geographical Information System, GIS), zależnie od przyjętej metodyki i konwencji nazywane w różnych kontekstach również systemami informacji przestrzennej lub systemami informacji terenowej. Umożliwiają one nie tylko gromadzenie, ale i analizowanie danych geograficznych i związanych z nimi atrybutów opisowych – np. obliczenie liczby ludności w zagrożonej powodzią strefie, ustalenie widoczności terenu z danego punktu czy oszacowanie potencjalnej liczby klientów placówki handlowej w zależności od jej lokalizacji. Systemy GIS pozwalają zatem na zgromadzenie danych przestrzennych i opisowych, ich uporządkowanie w logicznej strukturze, wszechstronną analizę i wizualizację.

Zależnie od rozpatrywanego kontekstu (technologicznego lub instytucjonalnego) system informacji geograficznej może być definiowany na różne sposoby. Obecnie pod pojęciem tym najczęściej rozumie się system służący do gromadzenia, przechowywania, analizy i wizualizacji danych przestrzennych i związanych z nimi danych opisowych. System informacji geograficznej składa się przede wszystkim z odpowiedniego oprogramowania i sprzętu, zgromadzonych danych, stosowanych algorytmów oraz procedur przetwarzania i udostępniania informacji. W szerszym ujęciu obejmuje również zespół ludzki bezpośrednio tworzący i wykorzystujący system oraz zespół procedur organizacyjnych, technologicznych i prawnych, umożliwiających jego sprawne funkcjonowanie. Często możemy również spotkać się z pojęciem technologia GIS stosowanym na określenie metod i technik właściwych i charakterystycznych dla budowy systemów informacji geograficznej lub innych systemów wykorzystujących informację geograficzną jako jeden z komponentów (wizualizacja danych, analizy przestrzenne, zapis danych przestrzennych w bazie danych itd.).
Innym pojęciem pojawiającym się terminologii GIS jest informacja przestrzenna, czyli informacja określająca położenie, wielkość, kształt oraz relacje przestrzenne zachodzące między obiektami, zjawiskami lub procesami oparte na przyjętym układzie odniesień przestrzennych. Informacja geograficzna to z kolei informacja o położeniu, geometrycznych własnościach i przestrzennych relacjach obiektów, które mogą być identyfikowane w odniesieniu do przestrzeni stanowiącej przedmiot badań geografii, a więc są zlokalizowane w środowisku geograficznym (powierzchnia Ziemi, atmosfera ziemska do troposfery włącznie, wszechocean oraz skorupa ziemska do głębokości 5000 m).
|