|2022-05-09|
Geodezja, Prawo
NSA o zamykaniu przeterminowanych prac geodezyjnych
Czy starostwa – zgodnie z rekomendacjÄ… głównego geodety kraju – mogÄ… zamykać „przeterminowane” prace geodezyjne? Wyrok w tej sprawie zapadÅ‚ niedawno przed Naczelnym SÄ…dem Administracyjnym.
O kwestii zamykania przez PODGiK-i „przeterminowanych” prac byÅ‚o szczególnie gÅ‚oÅ›no pod koniec ubiegÅ‚ego roku. Główny geodeta kraju Waldemar Izdebski naciskaÅ‚ wówczas na powiaty w caÅ‚ym kraju, by hurtowo zamykaÅ‚y prace geodezyjne, których termin wykonania zadeklarowany w zgÅ‚oszeniu upÅ‚ynÄ…Å‚, a także te, które zostaÅ‚y zgÅ‚oszone jeszcze przed ostatniÄ… dużą nowelizacjÄ… Prawa geodezyjnego i kartograficznego (czyli 31 lipca 2020 r.). WÅ›ród wykonawców nie brakowaÅ‚o wówczas gÅ‚osów, że takie dziaÅ‚ania nie majÄ… uzasadnienia w przepisach. GGK argumentowaÅ‚ natomiast, że zamykanie prac jest konieczne, by utrzymywać porzÄ…dek w zasobie geodezyjnym.
Pojedynczym przypadkiem takiego zamkniÄ™cia pracy zajÄ…Å‚ siÄ™ niedawno Naczelny SÄ…d Administracyjny. DotyczyÅ‚ on wykonawcy, który chciaÅ‚ przekazać do PZGiK wyniki pracy na zgÅ‚oszenie, które zostaÅ‚o już przez miejscowy PODGiK zamkniÄ™te. Starosta odmówiÅ‚ zatem „odblokowania prac geodezyjnych”, powoÅ‚ujÄ…c siÄ™ na stanowisko GGK. W uzasadnieniu powiatowi urzÄ™dnicy stwierdzili, że częściowe przekazywanie wyników prac geodezyjnych dokonanych przed nowelizacjÄ… Pgik z 2020 r. nie zostaÅ‚o przewidziane przez ustawodawcÄ™. Żądanie skarżącego odblokowania zgÅ‚oszenia zmierza do samodzielnego etapowania wyników prac geodezyjnych, to zaÅ› jest pozbawione podstaw prawnych.
Wykonawca nie zgodziÅ‚ siÄ™ jednak z tymi argumentami i zÅ‚ożyÅ‚ na starostÄ™ skargÄ™ „w przedmiocie pozbawienia uprawnienia do częściowego przekazywania wyników prac geodezyjnych”. PodniósÅ‚ w niej, że w przeciÄ…gu ostatnich lat PODGiK ten wielokrotnie przyjmowaÅ‚ przekazywane przez niego częściowe wyniki prac, pozytywnie oceniajÄ…c ich kompletność oraz zgodność z obowiÄ…zujÄ…cymi przepisami. Stanowisko GGK jest zaÅ› niezasadne, gdyż nie istniejÄ… żadne przepisy zakazujÄ…ce częściowego przekazywania wyników prac. DziaÅ‚ania starosty okreÅ›liÅ‚ zatem jako bezzasadne odstÄ…pienie od utrwalonej i akceptowanej praktyki rozstrzygania spraw.
W odpowiedzi na skargÄ™ starosta wyjaÅ›niÅ‚, że przepisy obowiÄ…zujÄ…ce zarówno przed, jak i po nowelizacji Pgik nie przewidujÄ… możliwoÅ›ci samodzielnego dowolnego dzielenia prac. Natomiast wczeÅ›niejsze dopuszczanie częściowego przekazywania prac nie byÅ‚o utrwalonÄ… praktykÄ…, a „ukÅ‚onem wobec strony, celem uÅ‚atwienia dziaÅ‚alnoÅ›ci organu”.
Orzeczenia zarówno WSA we WrocÅ‚awiu (z 1 grudnia 2021 r., sygn. akt II SA/Wr 379/21), jak i Naczelnego SÄ…du Administracyjnego (z 1 kwietnia br., sygn. akt I OSK 341/22) byÅ‚y nie po myÅ›li geodety. Oba sÄ…dy nie odniosÅ‚y siÄ™ jednak wprost do kwestii, czy starosta miaÅ‚ prawo zamknąć „przeterminowanÄ…” pracÄ™ geodezyjnÄ…. SkupiÅ‚y siÄ™ natomiast na kwestiach proceduralnych. ZwróciÅ‚y bowiem uwagÄ™, że w Å›wietle ustawy Prawo o postÄ™powaniu przed sÄ…dami administracyjnymi kontrolÄ… sÄ…dów administracyjnych może być objÄ™ta dopiero decyzja o odmowie przyjÄ™cia do PZGiK wyników pracy geodezyjnej. WSA czy NSA nie mogÄ… siÄ™ natomiast zajmować samÄ… czynnoÅ›ciÄ… wÅ‚Ä…czania dokumentacji technicznej do PZGiK.
„Skarżący domaga siÄ™ natomiast od organu umożliwienia mu częściowego przekazywania wyników prac geodezyjnych, co jak wynika z art. 12a ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne w aktualnym brzmieniu, wymaga uzgodnienia i porozumienia obu stron, tj. wykonawcy i organu. Tego rodzaju czynność jako oparta na porozumieniu stron tym bardziej nie mieÅ›ci siÄ™ w katalogu form dziaÅ‚ania administracji objÄ™tej kontrolÄ… sÄ…dów administracyjnych” – orzekÅ‚ WSA, a NSA uznaÅ‚ te argumenty za sÅ‚uszne.
Naczelny SÄ…d Administracyjny stwierdziÅ‚ ponadto: „W stanie prawnym obowiÄ…zujÄ…cym w dacie zgÅ‚oszenia prac geodezyjnych przepisy obowiÄ…zujÄ…cego prawa nie przewidywaÅ‚y możliwoÅ›ci częściowego/etapowego przyjmowania wyników zgÅ‚oszonych prac, stÄ…d informacja przekazana w tym wzglÄ™dzie przez organ, nie może być utożsamiana z czynnoÅ›ciÄ… polegajÄ…cÄ… na pozbawieniu skarżącego uprawnienia okreÅ›lonego w przepisach prawa powszechnie obowiÄ…zujÄ…cego, która mogÅ‚aby zostać poddana kontroli przez sÄ…d administracyjny”.
W związku z tym w ocenie NSA bezzasadne jest twierdzenie skarżącego, że swoim działaniem starosta pozbawił go uprawnień do częściowego przekazywania wyników prac geodezyjnych i upatrywanie w tej czynności formy władczej działalności administracji publicznej prowadzącej do ograniczenia jego praw. Skoro bowiem w rozważanym okresie żaden przepis prawa nie przewidywał uprawnienia wykonawcy do żądania od organów przyjęcia częściowych wyników zgłoszonych prac, to stanowisko starosty nie może być uznane za akt lub czynność podlegającą kognicji sądu administracyjnego.
Orzeczenie NSA jest prawomocne.
Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!
Jerzy Królikowski
|