Nowe rozporządzenie ws. osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych opublikowane

22 lipca w Dzienniku Ustaw (poz. 1341) opublikowano rozporządzenie ministra rozwoju, pracy i technologii w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych. Nowe przepisy wchodzą w życie 31 lipca.

Rys. 1. Zagęszczenie pkt osnowy oraz terminy ich przeglądu

Rys. 2. Typy stabilizacji pkt osnowy

Akt ten zastępuje rozporządzenie o tej samej nazwie, które obowiązuje od kwietnia 2012 roku. Nowe przepisy określają:

• organizację, tryb i standardy techniczne zakładania i utrzymywania podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz szczegółowych osnów geodezyjnych;
• szczegółowy zakres informacji gromadzonych w bazie danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz w bazie danych szczegółowych osnów geodezyjnych;
• standardy techniczne tworzenia, aktualizacji i udostępniania baz osnów.

Nowością w przepisach jest specyfikacja techniczna usług sieciowych udostępniających dane o osnowach. Rozporządzenie zakłada bowiem, że dane te będą publikowane za pomocą zunifikowanych serwisów: przeglądania WMS oraz pobierania WFS. Przygotowane mają zostać oddzielne serwisy dla osnów:

• podstawowej geodezyjnej poziomej,
• podstawowej geodezyjnej wysokościowej,
• grawimetrycznej,
• magnetycznej,
• szczegółowej.

Akt ten nie precyzuje jednak, do kiedy organy prowadzące rejestry osnów muszą przygotować powyższe serwisy.

Spore zmiany zaszły w załączniku określającym standardy techniczne zakładania i utrzymywania osnów. Względem starego rozporządzenia skróciły się z 8,5 tys. wyrazów do blisko 3 tys. Tyle liczby. A co z treścią? Nowe standardy rozpoczynają tabele, które określają minimalne zagęszczenie punktów osnowy czy terminy okresowych przeglądów (rys. 1). Część z tych liczb przeniesiono z poprzedniego rozporządzenia, ale niektóre nieco zmodyfikowano lub dodano (np. zagęszczenie pkt osnowy dla osnowy wysokościowej). W załączniku znacznie skrócono także wymagania dotyczące pomiaru punktów szczegółowej osnowy poziomej i wysokościowej (z 55 do 28 pkt), usunięto ponadto przepisy dotyczące osnowy wielofunkcyjnej. Względem starszego rozporządzenia zrezygnowano ponadto z załączników zawierających schematy aplikacyjne UML oraz katalogi obiektów i atrybutów.

Podczas konsultacji społecznych niektóre podmioty krytycznie oceniały propozycję wprowadzenia nowych zasad numeracji punktów osnowy (określa je rozdział 8 w załączniku 1). Padały argumenty, że może to spowodować niepotrzebne zamieszanie w bazach danych. GUGiK nie wycofał się jednak z tej zmiany. „Zapisy projektowanego rozporządzenia nie narzucają obowiązku przenumerowania punktów osnów w momencie wejścia w życie niniejszego aktu prawnego” – argumentował Urząd. Dodał jednocześnie, że nowa numeracja będzie dotyczyć tylko punktów nowozakładanych.

W konsultacjach przewijała się także kwestia wymogu prowadzenia przynajmniej 45-minutowej sesji przy zakładaniu osnowy techniką GNSS, co w ocenie niektórych organizacji nie przystaje do współczesnych możliwości sprzętu satelitarnego. W odpowiedzi na te uwagi GUGiK zmienił brzmienie kwestionowanego przepisu na następujące: „2) nie mniej niż jedna trzecia wyznaczanych punktów musi posiadać obserwacje wykonane w dwóch niezależnych sesjach pomiarowych; 3) czas trwania sesji pomiarowej musi być dostosowany do warunków wykonywania pomiarów, aby zapewnić osiągnięcie wymaganej dokładności”.

Przepisy zmieniają również typy stabilizacji punktów osnowy. Zamiast 10 dotychczasowych wartości będzie 7 – szczegóły prezentuje rys. 2. Dostosowanie baz osnów do tych regulacji należy przeprowadzić do końca października br.

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!

Jerzy Królikowski