Autorka zwraca na to uwagę, kontynuując wątek dostępu do drogi publicznej i obowiązku ustanawiania służebności przejścia i przejazdu dla działek powstałych w wyniku decyzji podziałowej (
GEODETA 9/2020). Linia orzecznicza Sądu Najwyższego ma także odpowiednie przełożenie na wykładnię pozostałych przepisów warunkujących dopuszczalność podziału nieruchomości.
• Kwestia dostępu do drogi publicznejDotychczas nie budziło wątpliwości, że zapewnienie dostępu do drogi publicznej jest podstawowym warunkiem ewidencyjnego podziału nieruchomości. Według art. 93 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej ugn) podział nie jest dopuszczalny, jeżeli projektowane do wydzielenia działki gruntu nie mają dostępu do drogi publicznej. Przez dostęp do drogi publicznej należy rozumieć również wydzielenie drogi wewnętrznej wraz z ustanowieniem na niej odpowiednich służebności dla wydzielonych działek gruntu. Na tak wydzielonej drodze wewnętrznej nie ustanawia się służebności, jeżeli przy podziale prawnym (np. polegającym na sprzedaży nowo wydzielonych działek gruntu) jednocześnie dokonuje się sprzedaży udziału w prawie do działki gruntu stanowiącej drogę wewnętrzną.
Alternatywą dla drogi wewnętrznej jest ustanowienie przy zbywaniu działek (a więc przy podziale prawnym) odpowiednich służebności na pozostałych działkach. Może to mieć miejsce jednak tylko wtedy, gdy nie ma możliwości wydzielenia drogi wewnętrznej z nieruchomości objętej podziałem. Geodezyjnego podziału nieruchomości dokonuje się wówczas z równoczesnym zobowiązaniem właściciela, że przy zbywaniu działek wydzielonych w wyniku podziału zostaną ustanowione służebności drogowe (por. art. 99 ugn). Mowa tu o ustanowieniu drogi koniecznej nie na cudzym gruncie (sąsiednim), lecz na gruncie stanowiącym własność wnioskodawcy podziału nieruchomości. Podział warunkowy z założenia ma gwarantować nowym działkom gruntu, powstałym w wyniku podziału, prawo przejścia i przejazdu przez nieruchomość objętą wnioskiem.
Zapewnienie dostępu do drogi publicznej, polegające wyłącznie na zagwarantowaniu ustanowienia w przyszłości (przy podziale prawnym) odpowiednich służebności, jest dopuszczalne, ale tylko wtedy, gdy z nieruchomości podlegającej podziałowi – ze względu na jej kształt lub sposób zagospodarowania – nie jest możliwe wydzielenie osobnej działki pod drogę wewnętrzną. Jeżeli jednak nieruchomość objęta wnioskiem nie ma z żadnej strony dostępu do drogi publicznej, to jej podział nie jest w ogóle dopuszczalny, nawet gdyby projekt zakładał wydzielenie z niej drogi wewnętrznej czy ciągu służebności.
Warto też dodać, że co do zasady...
Pełna treść artykułu w październikowym wydaniu miesięcznika GEODETA
nadchodzące wydarzenia
zobacz pozostałe
