GGK o wątpliwościach w stosowaniu nowych standardów geodezyjnych

Obowiązujące od soboty (22 sierpnia) rozporządzenie ws. standardów geodezyjnych wprowadziło w szybkim tempie sporo istotnych zmian. Szczegóły nowych rozwiązań prawych prezentował podczas dzisiejszej wideokonferencji główny geodeta kraju. W spotkaniu wzięło udział aż 2,5 tys. uczestników.

Przepisy przejściowe

Jak wyjaśniał GGK Waldemar Izdebski, nowe standardy ułatwią wykorzystanie nowoczesnych technologii pomiarowych, usprawnią weryfikację prac oraz przyspieszą informatyzację geodezji. Pojawiają się jednak wątpliwości, przy których pracach można już korzystać z tych ułatwień?

Jak wyjaśniał podczas wideokonferencji GGK, decydująca jest tu data zgłoszenia pracy geodezyjnej. Jeśli zgłoszono ją przed 31 lipca br. (a więc wejściem w życie ostatniej nowelizacji Prawa geodezyjnego i kartograficznego), należy się kierować starymi standardami. Zgodnie z § 42 ust. 2 to samo dotyczy okresu od 31 lipca do 22 sierpnia (patrz slajd obok).

W przypadku składu operatu technicznego datą graniczną jest 31 grudnia br. – dla zgłoszeń po tym dniu dokument ten musi mieć skład zgodny z nowymi standardami, przy czym dla prac zgłoszonych między 31 lipca a 31 grudnia dopuszczalne jest składanie operatów wg starych przepisów.

Operat elektroniczny stanie się z kolei obowiązkowy od 1 stycznia 2022 r., a GML jako format wymiany danych – od 1 stycznia 2023 r. Jak jednak podkreślił Waldemar Izdebski, przepisy te w żaden sposób nie zabraniają stosowania operatu elektronicznego czy GML-a już teraz.

Podczas wideokonferencji GGK nawiązał także do niedawnej nowelizacji Pgik i regulacji dotyczących uwierzytelniania i klauzulowania dokumentacji geodezyjnej dla zamawiającego. W odpowiedzi na liczne wątpliwości podkreślił, że od 31 lipca nie ma już możliwości składania wniosków o uwierzytelnienie. Dotyczy to również prac zgłoszonych przed tą datą. Dokumentacja ta podlega natomiast nieodpłatnemu klauzulowaniu realizowanemu „z urzędu”.

Kluczowe zmiany

Jeśli chodzi o zmiany w samych standardach, podczas wideokonferencji Waldemar Izdebski szczególną uwagę zwrócił na wprowadzenie definicji kierownika prac geodezyjnych, zgodnie z którą musi się on legitymować uprawnieniami zawodowymi. Jak podkreślił, nowe standardy dają mu spore uprawnienia, w tym m.in. do doboru odpowiedniej technologii pomiarowej, analizy przydatności materiałów niezbędnych do wykonania pracy czy wreszcie do podpisania operatu.

Wśród istotnych zapisów GGK wymienił także § 35 ust 3. Zgodnie z nim podpis kierownika pod operatem oznacza automatyczne poświadczenie za zgodność z oryginałem wszystkich kopii dokumentów załączonych do operatu.

Waldemar Izdebski zwrócił ponadto uwagę na wybrane zmiany wprowadzone do nowych standardów w toku konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych. To m.in.:

• wprowadzenie obowiązku sporządzania mapy porównania z terenem wyłącznie dla mapy do celów projektowych (MdcP); dla innych prac decyzję o wykonaniu tego opracowania podejmuje kierownik pracy;
• dopuszczenie wykonywania pomiaru kontrolnego w odległości do 7 km od punktów będących przedmiotem pomiaru;
• usunięcie regulacji dotyczących obowiązku wykonywania pomiaru kontrolnego dla szczegółów I grupy;
• uporządkowanie przepisów dotyczących map do celów prawnych;
• wprowadzenie obowiązku załączania kopii mapy do celów prawnych do operatu technicznego (jak wyjaśnił GGK, wynika to z obowiązujących obecnie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami);
• rezygnacja z obowiązku opracowania MdcP dla pasa o szerokości 30 metrów wokół zamierzenia inwestycyjnego (o zakresie opracowania ma teraz decydować zamawiający);
• określenie, że „wykazanie w dokumentach będących wynikiem prac geodezyjnych pola powierzchni działki ewidencyjnej innego niż ujawnione w ewidencji gruntów i budynków może nastąpić, jeżeli analiza materiałów zasobu i wyników pomiaru wykazała, że przebieg wszystkich granic tej działki został ustalony w postępowaniu administracyjnym, sądowym lub w trybie przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy [rozporządzenia ws. EGiB – red.]”

Ustalanie granic przy MdcP do wyjaśnienia

Uczestnicy wideokonferencji mieli okazję zadać GGK Waldemarowi Izdebskiemu pytania dotyczące nowych standardów. Szczególnie dużo wątpliwości budził § 31. Określa on, kiedy przy sporządzaniu MdcP należy określić położenie punktów granicznych w drodze pomiaru. Pytano m.in., czym konkretnie są wymienione w tym przepisie „inne obiekty budowlane”.

Zdecydowanie większe emocje budził za to ust. 2, zgodnie z którym „w przypadku gdy punkty graniczne nie są oznaczone na gruncie znakami granicznymi lub nie stanowią jednoznacznie identyfikowalnych elementów szczegółów terenowych, pomiar, o którym mowa w ust. 1, wykonawca poprzedza czynnościami mającymi na celu ustalenie przebiegu granic działek ewidencyjnych w trybie przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy [rozporządzenia ws. EGiB – red.]”. Padały opinie, że w tym przypadku dopuszczalne powinno być także wznowienie czy wyznaczanie granic. Według niektórych uczestników wideokonferencji w obecnym brzmieniu przepis ten może utrudnić wykonywanie MdcP dla większych inwestycji liniowych, przez co spowolni proces inwestycyjny i znacznie zwiększy koszt opracowania takiej mapy. Jeden z dyskutantów wyraził też obawę, że w świetle tej regulacji wykonywanie MdcP w praktyce będzie niedostępne dla geodetów posiadających uprawnienia zawodowe jedynie w zakresie 1.

GGK obiecał, że paragraf ten zostanie szczegółowo przeanalizowany i wkrótce opublikowane zostaną stosowne wyjaśnienia.

Prezentacja multimedialna GGK

Jerzy Królikowski