Mamy trzeci GNSS. BeiDou dostępny na całym świecie

Wczoraj (27 grudnia) administratorzy chińskiego systemu BeiDou ogłosili globalną dostępność jego usług nawigacyjnych.

Było to możliwie dzięki włączeniu nadawania sygnałów w 19 satelitach III generacji. Warto podkreślić, że umieszczono je w kosmosie w rekordowo krótkim czasie, tj. od listopada 2017 roku do listopada br. Oprócz tego w konstelacji BeiDou pracuje 14 satelitów II generacji. Docelowo ma się ona składać z 35 aparatów trzeciego bloku – 27 na orbicie średniej, 5 geostacjonarnych oraz 3 na orbicie geosynchronicznej. Budowa BeiDou ma się zakończyć w roku 2020.

Podobnie jak w przypadku pozostałych satelitarnych systemów nawigacji korzystanie z BeiDou (w ramach usługi otwartej) jest bezpłatne.

Historia BeiDou

Koncepcja chińskiego systemu nawigacji satelitarnej pojawiła się jeszcze w latach 80. XX wieku. Jego budowa na dobre ruszyła jednak na przełomie wieków. W 2003 roku udało się zbudować konstelację trzech satelitów tworzących regionalny system BeiDou-1. W tamtych czasach Chińczycy nie planowali jednak jeszcze budowy własnego globalnego rozwiązania nawigacyjnego, deklarowali natomiast chęć udziału w europejskim programie Galileo.

Wskutek niezadowalającej współpracy po kilku latach Chiny podjęły decyzję o budowie własnego globalnego systemu BeiDou-2 (o eksportowej nazwie Compass). W grudniu 2012 roku ogłoszono jego pełną operacyjność na obszarze Azji Południowo-Wschodniej. Jednocześnie postanowiono zrezygnować z nazwy Compass na rzecz BeiDou, co po chińsku oznacza Wielką Niedźwiedzicę.

W 2015 roku rozpoczęto wystrzeliwanie satelitów nowej generacji, mających utworzyć zmodernizowany system BeiDou-3. Zapewniają one wyższą dokładność wyznaczania pozycji (wg deklaracji administratorów porównywalną z GPS i Galileo), lepszą kompatybilność z GPS oraz Galileo oraz oferowanie usługi poszukiwawczo-ratunkowej.

Uruchomienie usług BeiDou na całym świecie oznacza, że dysponujemy już trzecim globalnym systemem nawigacji – po amerykańskim GPS (globalna dostępność od 1995 roku) oraz rosyjskim GLONASS (grudzień 2010 r., wcześniej na krótko w 1996 r.). Pełne uruchomienie europejskiego systemu Galileo planowane jest na rok 2020.

Widoczność satelitów BeiDou w Warszawie (źródło: navmatix)

Dostępność BeiDou w Polsce

Obecnie na polskim niebie możemy liczyć na widoczność od 9 do 18 satelitów BeiDou (przy masce 5 stopni ponad horyzontem), co pozwala wyznaczać pozycję wyłącznie na podstawie sygnałów z tego systemu – również w metodzie RTK.

Odrębną kwestią jest obsługa tego systemu w odbiornikach ruchomych oraz przez systemy stacji referencyjnych. Jeśli chodzi o ten pierwszy aspekt, na razie sygnały BeiDou odbierane są głównie przez sprzęt profesjonalny. Jak wynika z zestawienia precyzyjnych odbiorników GNSS opublikowanego w niezbędniku NAWI 2018, na 84 serie dostępne na polskim rynku chińskie sygnały nawigacyjne mogą być śledzone już przez 76 z nich. Co jednak istotne, odbiór samych sygnałów nie zawsze oznacza, że instrument może również korzystać z korekt dla nich – do tego niezbędna jest obsługa poprawek w odpowiednim standardzie, np. RTCM 3.2.

Jeszcze inną kwestią jest obsługa BeiDou przez krajowe sieci stacji referencyjnych. Dla całego kraju oferuje to sieć SmartNet Poland (należąca do firmy Leica Geosystems), a dla wybranych regionów – sieci VRSnet.pl, NadowskiNET oraz RtkNet. W planach jest udostępnienie korekt dla BeiDou również w państwowej sieci ASG-EUPOS.

JK