Powstała globalna mapa zanieczyszczenia amoniakiem

Dzięki danym pozyskanym przez satelitę MetOp Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) wspólnie z Europejską Agencją Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT) opracowała mapę zanieczyszczenia atmosfery amoniakiem.

Amoniak atmosferyczny odpowiada m.in. za zakwaszenie gleb, spadek bioróżnorodności środowiska, zmiany klimatyczne oraz powstawanie w powietrzu pyłów wywołującym astmę. Głównym źródłem zanieczyszczeń tą substancją jest rolnictwo. Ocenia się, że amoniak staje się w ostatnich dekadach głównym źródłem degradacji środowiska. Niestety, pomiary jego stężenia w praktyce są bardzo trudne, gdyż substancja ta ulega bardzo szybkiemu rozkładowi, wchodząc w reakcję m.in. z kwasem azotowym i siarkowym.

Zadania przedstawienia globalnego rozmieszczenia amoniaku atmosferycznego jako pierwsi podjęli się naukowcy z ESA, EUMETSAT, Uniwersytetu w Brukseli oraz Francuskiego Centrum Badań Naukowych (CNRS). Do pomiarów wykorzystali oni wystrzelonego w 2006 roku satelitę MetOp, a konkretnie działający w podczerwieni interferometr IASI (Infrared Atmospheric Sounding Interferometer) opracowany przez Francuską Agencję Kosmiczną (CNES). Jest to jeden z najczulszych instrumentów sondujących ziemską atmosferę, jaki znajduje się obecnie w kosmosie. Obserwuje on Ziemię w 8461 kanałach podczerwieni w przedziale 3,7-15,5 mikrometrów, dziennie wykonuje dwie serie pomiarów.

Mapę zanieczyszczenia amoniakiem opracowano na podstawie danych zebranych z całego roku 2008. Zgodnie z wcześniejszymi przypuszczeniami wynika z niej, że największe stężenie tej substancji notowane jest w regionach rolniczych: Dolinie Padańskiej, Kotlinie Fergańskiej i dolinie rzeki Snake River w Idaho. Problem ten dotyczy także obszarów nawiedzanych przez częste pożary – regionów Ameryki Południowej, Afryki oraz Azji.

Choć otrzymane dane mają charakter eksperymentalny, to członkowie zespołu badawczego uważają wyniki za obiecujące i liczą, że pomogą one w walce z zanieczyszczeniem atmosfery przez amoniak, co wpisano choćby w cele działalności ONZ na najbliższe lata.

Źródło: ESA