Zakończyła się konferencja „Cyfrowa Przeszłość 2009”

Tegoroczna konferencja „Metody komputerowe w archeologii” była pierwszym interdyscyplinarnym spotkaniem z cyklu „Cyfrowa przeszłość” pod honorowym patronatem minister nauki i szkolnictwa wyższego prof. Barbary Kudryckiej, marszałka województwa mazowieckiego Adama Struzika oraz rektora Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego ks. prof. Ryszarda Rumianka. Organizatorzy z Instytutu Archeologii UKSW zaznaczają, że będzie to impreza coroczna.

Dwudniową konferencję (7-8 maja) otworzyły wystąpienia: prorektora UKSW ks. prof. Henryka Skorowskiego oraz dziekana Wydziału Nauk Historycznych i Społecznych ks. prof. Jarosława Korala, jak również geodety województwa mazowieckiego Krzysztofa Mączewskiego, który przedstawił założenia i zaawansowane budowy Mazowieckiego Systemu Informacji Przestrzennej oraz serwisu „Wrota Mazowsza”. W kolejnych prelekcjach omówiono wykorzystanie stron internetowych do publikacji wyników badań, szkoleń na odległość, a także budowę i zastosowanie baz danych oraz metod fotogrametrycznych i GIS-u w badaniach archeologicznych.

Wśród kilkunastu referatów drugiego dnia konferencji uwagę uczestników przyciągnęła wirtualna podróż po osadzie w Biskupinie. Był to przykład zastosowania animacji komputerowej w edukacji i popularyzacji archeologii. Interesujące było również wystąpienie Wiesława Małkowskiego z Instytutu Archeologii UW, który przedstawił przebieg badań archeologicznych miasta Ptolemais w Libii. Pracom wykopaliskowym towarzyszą tam badania o charakterze nieinwazyjnym, których efektem staje się numeryczny model miasta. Na opracowanie składają się mapy wektorowe pochodzące z pomiarów w terenie oraz z digitalizacji materiałów archiwalnych, a także różnorodne georeferencyjne mapy rastrowe (geofizyczne, lotnicze, satelitarne).

Zainteresowanie wzbudził również projekt dr. Piotra Zagórskiego i dr. hab. Radosława Dobrowolskiego z Instytutu Nauk o Ziemi UMCS, który polegał na digitalizacji analogowych materiałów kartograficznych oraz na szczegółowym kartowaniu z wykorzystaniem GPS. Za pomocą oprogramowania ArcInfo i ArcView przetworzono dane i uzyskano numeryczne modele terenu, które umożliwiły analizę otoczenia wybranych stanowisk archeologicznych. Po wystąpieniu wywiązała się dyskusja dotycząca Archeologicznego Zdjęcia Polski. Mówiono o konieczności digitalizacji i zwiększenia dokładności danych AZP oraz o barierach takiego przedsięwzięcia.

Podczas spotkania zwrócono uwagę na niedostateczne wykształcenie i przygotowanie archeologów w zakresie technik pomiarowych oraz cyfrowej rejestracji przestrzeni. Podkreślano również, że studia na kierunkach archeologicznych nie zapewniają w wystarczającym stopniu zajęć z metod cyfrowych. Nie jest do tego przygotowana kadra naukowa, ale takie spotkania, jak „Cyfrowa Przeszłość”, mają pomóc poznawać i wdrażać techniki komputerowe. Na konferencji podkreślono również, że nowe metody stosowane w badaniach powinny być ujednolicane, co ułatwi wymianę informacji oraz tworzenie baz danych.

Uczestnicy konferencji byli zainteresowani wprowadzaniem nowości do swoich prac, a szczególnie wykorzystaniem skaningu laserowego oraz tworzeniem baz danych. Jak podkreślają organizatorzy, konferencja cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem. Informacja o spotkaniu dotarła nawet za granicę. Na konferencji wystąpiła m.in. dr Nuria Serrat Antoli z Hiszpanii, przedstawiając ideę wirtualnych muzeów. Podczas obrad zostały zaprezentowane również wystąpienia związane z projektami międzynarodowymi, w których uczestniczą polscy naukowcy. „Myślimy więc o tym, aby konferencja przybrała charakter międzynarodowy w kolejnych latach. Takie spotkanie jest bardzo ważne, gdyż potrzebna jest wymiana doświadczeń” – mówi dr Rafał Zapłata.

Konferencję zamknęła ogólna dyskusja, której uczestnicy wyraźnie podkreślili potrzebę modernizacji warsztatu badawczego, wyznaczenia standardów dokumentacji cyfrowej oraz poprawy jakości kształcenia w zakresie stosowania nowych technik w odniesieniu do badań i ochrony dziedzictwa kulturowego, a zwłaszcza archeologicznego.

JM