O tworzeniu i udostępnianiu aktów planowania przestrzennego w wersji 2.0

Specyfikacja danych „Planowanie przestrzenne 2.0” jest już dostępna w finalnej wersji. Opracowany przez Departament Planowania Przestrzennego w Ministerstwie Rozwoju i Technologii dokument definiuje wymagania dotyczące tworzenia i udostępniania zbiorów danych przestrzennych związanych z zagospodarowaniem przestrzennym.

Specyfikacja danych „Planowanie przestrzenne” została opracowana w związku z § 3 ust. 3 pkt 3 rozporządzenia ministra rozwoju, pracy i technologii z 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego. Wersja 2.0 obejmuje zaktualizowane treści w kontekście nowego aktu planowania przestrzennego – planu ogólnego gminy posiadającego obligatoryjny załącznik w postaci danych przestrzennych. Co ważne, wszystkie dane utworzone lub zaktualizowane po publikacji dokumentu (czyli zarówno nowe obiekty, jak również nowe wersje obiektów już istniejących) muszą być tworzone zgodnie z wytycznymi ujętymi w specyfikacji.

W opublikowanej wersji 2.0 nie ma dużych zmian względem projektu z marca br. Najistotniejsze to dodanie do dokumentu dwóch obszernych rozdziałów, którym przyjrzymy się bliżej w najbliższym czasie:
• „Zgodność z INSPIRE”, w którym przedstawiono ogólną koncepcję i zasady mapowania typów obiektów i ich właściwości zdefiniowanych w schemacie aplikacyjnym na odpowiadające im wartości zdefiniowane w schemacie aplikacyjnym INSPIRE Planned Land Use;
• „Symbolika i zobrazowanie – style prezentacji kartograficznej”, który definiuje reguły dla warstw i stylów stosowanych do prezentacji kartograficznej w ramach usług przeglądania, takich jak WMS/WMTS.
Pojawiły się także nowe załączniki – zestaw testów abstrakcyjnych i kompatybilność wsteczna.

W nowych zapisach wskazano m.in., że geometria powierzchniowa obiektów powinna być reprezentowana za pośrednictwem prostych, płaskich figur zamkniętych, złożonych z jednej zewnętrznej granicy oraz opcjonalnych wewnętrznych granic. Natomiast ich obwiednia powinna być tworzona za pomocą odcinków prostych, które tworzą zamkniętą pętlę. Opracowano także tabelę z przykładami zmian w danych dla planu ogólnego gminy na różnych etapach procedury planistycznej.
W części dotyczącej tworzenia obiektów i wartości ich atrybutów doprecyzowane zostały wartości niektórych parametrów, np. wysokości zabudowy i odległości od różnych typów obiektów oraz minimalne wartości powierzchni biologicznie czynnej.

Dane przestrzenne powinny być udostępniane w postaci kolekcji obiektów przestrzennych zgromadzonych razem w jednej jednostce – zazwyczaj w formie zbioru danych przestrzennych. Wątpliwość interpretacyjną może natomiast budzić wymaganie, aby „w przypadku publikacji zbiorów danych przestrzennych za pośrednictwem usługi pobierania WFS zapewnić oddzielną usługę WFS dla zbioru danych przestrzennych”. Czytając wprost, wydaje się, że konieczne będzie tworzenie oddzielnej usługi WFS dla zbioru APP, a oddzielnej dla danych przestrzennych. Nie jest do końca jasne, w jakim celu.

W kontekście udostępniania zbioru APP za pomocą usług pobierania brakuje precyzyjnej informacji w kwestii udostępniania zbiorów z podpisem elektronicznym. O problematyce udostępniania podpisanego zbioru APP poprzez usługi pobierania pisał na swoim blogu Geo-System przy okazji skarg na samorządy. Firma wskazała, że za pomocą usługi WFS nie ma możliwości udostepnienia zbioru wraz z prawidłowym podpisem – do tego celu bardziej właściwa jest usługa w specyfikacji ATOM. Chodzi przede wszystkim o ujęcie w pliku GML obiektu Signature (podpis) składanego na zbiorze APP i związanego z całym zbiorem, a nie z pojedynczymi obiektami stanowiącymi jego elementy składowe. Niestety twórcy specyfikacji nie odnieśli się do tej wątpliwości na styku przepisów i specyfikacji usług pobierania, a w całym dokumencie fraza „ATOM” występuje jedynie dwukrotnie – w obu przypadkach w tabeli definicji.

W odniesieniu do schematu aplikacyjnego GML zwrócono uwagę, że stosowanie pustych znaczników w dokumentach XML w celu spełnienia wymagań zgodności ze schematem XML (XSD), bez faktycznego przypisania wartości elementom, jest według twórcy specyfikacji praktyką niezgodną z zasadami kodowania danych przestrzennych i może prowadzić do istotnych problemów z integralnością i interpretacją danych.

Ministerstwo, póki co, nie podało, czy w terminie na zgłaszanie nieścisłości (przewidzianym do końca października) wpłynęły uwagi do dokumentacji. Na razie nie wiadomo też, jak specyfikację oceniają jej docelowi użytkownicy. Zapewne, tak jak w przypadku wszystkich tego rodzaju rozwiązań, zweryfikować przyjęte zasady i metody będzie można dopiero w trakcie próby ich wykorzystania podczas tworzenia nowych aktów planowania przestrzennego, w szczególności planu ogólnego gminy.

OH