Odkrywanie dna akwenu

Precyzyjny pomiar podwodnej części nabrzeża jest niezwykle istotny zarówno dla realizacji wszelkiego rodzaju prac inżynieryjnych związanych z budowlami hydrotechnicznymi, jak i dla bezpieczeństwa nawigacji. W sierpniowym GEODECIE studenci Akademii Morskiej w Szczecinie – Aleksander Kulbacki i Kacper Bielecki – piszą o wykorzystaniu technik akustycznych do inspekcji nabrzeża.

Planowanie linii pomiarowych na łodzi badawczej Akademii Morskiej "Hydrograf XXI"

Projekt realizowany przez nas w Kole Naukowym Hydrografii Morskiej AM w Szczecinie obejmował proces akwizycji, przetwarzania oraz wizualizacji danych hydrograficznych bazujący na pomiarze echosondą wielowiązkową (MBES – Multibeam Echosounder System). Dane pozyskiwaliśmy z łodzi badawczej Akademii Morskiej „Hydrograf XXI”. W artykule skupiamy się na etapach tworzenia numerycznego modelu dna i powiązanego z nim nabrzeża.

• Planowanie i przygotowanie pomiarów

Dokładność pozyskiwanych danych w głównej mierze zależy od odpowiedniej współpracy elementów systemu pomiarowego. System MBES składa się z echosondy wielowiązkowej, odbiornika GNSS, czujnika ruchów kątowych (MRU – Motion Reference Units), systemu lub sensora dostarczającego informację o kursie jednostki pomiarowej, sensorów rozchodzenia się prędkości dźwięku w wodzie (SVS – Sound Velocity Sensor, SVP – Sound Velocity Profiler), a także komputera z odpowiednim oprogramowaniem. Przed przystąpieniem do właś­ciwych pomiarów należy skompletować sprzęt pomiarowy na statku i wykonać pomiar offsetów (wyznaczyć tachimetrem współrzędne poszczególnych elementów systemu względem punktu referencyjnego). Następnie przeprowadza się kalibrację systemu echosondy (tzw. patch test), określając poprawki na opóźnienie czasowe (latency), a także na kąty ustawienia echosondy – pitch (wzdłużny), roll (poprzeczny), yaw (odchylenia od kursu).

Kolejnym etapem przygotowań jest wyznaczenie profili pomiarowych, czyli linii, po których jednostka będzie się poruszała w trakcie pozyskiwania danych. Uwzględnia się przy tym geomorfologiczne właściwości badanego akwenu, jego znaczenie pod względem nawigacyjnym, a także potrzebne dla konkretnych celów pokrycie. W przypadku badań konstrukcji hydrotechnicznych z użyciem MBES profile podstawowe projektuje się równolegle do przebiegu budowli, natomiast profile kontrolne – prostopadle.
Ważną kwestią jest też okreś­lenie parametrów pracy echosondy...

Pełna treść artykułu w sierpniowym wydaniu miesięcznika GEODETA

Redakcja