Szkolenie GUGiK dla geodetów: na wszystko powinien być przepis

Jak poprawnie wykonywać opracowania geodezyjne z 2 zakresu uprawnień? Na ten temat dyskutowano w środę 6 lipca podczas zorganizowanego przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii zdalnego szkolenia dla geodetów uprawnionych.

Podstawa prawna to podstawa

Większość tego blisko czterogodzinnego spotkania prowadziła Agata Cieślińska z Departamentu Nadzoru, Kontroli i Organizacji Służby Geodezyjnej i Kartograficznej GUGiK (NG). W trakcie swojego wystąpienia przedstawiła obowiązujące przepisy dotyczące zgłaszania, wykonywania oraz weryfikacji prac geodezyjnych, a także związane z nimi wyroki sądów administracyjnych oraz spływające do GUGiK pytania geodetów. Jak podkreślała wielokrotnie, podstawą wszelkich uwag w negatywnym protokole weryfikacji muszą być konkretne zapisy prawa. Zatem jeśli coś nie jest wymagane obowiązującymi przepisami, weryfikator nie może wymagać tego od geodety. Błahym przykładem jest choćby numerowanie stron w operacie elektronicznym.

Ale Agata Cieślińska uczuliła jednocześnie, by dbać o możliwie jak najwyższą jakość zawartości operatu, tj. wyczerpująco opisywać przebieg pracy, przedstawić analizę wykorzystanych materiałów PZGiK czy umieścić wszelkie istotne informacje o charakterze wyjaśniającym, np. sprostowania błędów, jakie mogły pojawić się w dołączonych protokołach. Dodatkowe informacje warto zamieszczać również wtedy, gdy nie są one wprost wymagane przepisami prawa – radziła Agata Cieślińska. Zaznaczyła jednocześnie, że takie praktyki nie powinny być podstawą do wystawienia negatywnego protokołu.

Przedstawicielka GUGiK zwróciła ponadto uwagę, że w przypadku wielu dokumentów dołączanych do operatu przepisy nie określają ich wzoru (do wyjątków należy choćby protokół ustalenia przebiegu granic). Geodeta ma zatem dużą swobodę w ich sporządzaniu. Co jednak oczywiste, powinien pamiętać, by zawierały one wszystkie elementy wymagane przez przepisy.

W dalszej części prezentacji Agata Cieślińska skupiła się na opracowaniach sporządzanych przez geodetów z drugim zakresem uprawnień (rozgraniczanie i podziały nieruchomości oraz sporządzanie dokumentacji do celów prawnych). Wśród wielu poruszonych zagadnień mówiła m.in. aktualizacji konturów użytków gruntowych. Przypomnijmy, że od wejścia w życie 31 lipca 2021 r. nowego rozporządzenia ws. EGiB kwestia ta budzi w branży geodezyjnej spore wątpliwości. Agata Cieślińska przytoczyła w tym zakresie fragment stanowiska Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zgodnie z nim: „Sprawdzenie prawidłowości określenia zasięgu konturu użytku gruntowego nie może odbywać się dopiero na etapie aktualizacji danych ewidencji gruntów i budynków. Aktualizacja informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków następuje w drodze czynności materialno-technicznej na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjętej do PZGiK. Jeżeli starosta uzyska informacje z dokumentacji geodezyjnej, że stan faktyczny zagospodarowania działki jest inny (większy) niż wynika to z projektu zagospodarowania działki lub terenu, powinien poinformować o takich ustaleniach właściwy organ nadzoru budowlanego oraz organ właściwy w sprawach ochrony gruntów rolnych”.

Wątpliwości nie brakuje

Podczas szkolenia nie zabrakło pytań od uczestników. Dotyczyły one np. poprawnego zawiadamiania stron ustalenia granic. Czy jako dowód poprawnego zawiadomienia może posłużyć raport z systemu informatycznego Poczty Polskiej? W ocenie GUGiK, o ile zawiera informacje o imieniu i nazwisku adresata oraz dacie doręczenia, to wystarczy. Warunków tych nie spełniają jednak zrzuty ekranowe z systemu Poczty Polskiej do śledzenia przesyłek (Tracking).

W nawiązaniu do opisanego niedawno na Geoforum.pl wyroku WSA pytano także, czy przy zawiadamianiu stron geodeta może korzystać z instytucji „fikcji doręczenia”. Adrianna Berenson, dyrektor Departamentu NG w GUGiK, zwróciła uwagę, że orzeczenie to dotyczy starego rozporządzenia ws. EGiB. W nowym dopuszczono wprawdzie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (gdzie uregulowano „fikcję doręczenia”), ale ten nowy zapis rozporządzenia wprowadza jedynie niepotrzebne zamieszanie, stąd wymaga poprawy – oceniła Berenson. Z tego względu „fikcja doręczenia” wciąż pozostaje dla geodetów niedostępna.

Inne pytanie dotyczyło przypadku, gdy do ustalanego przebiegu granicy dwóch działek w jednym punkcie dochodzi inna działka (tzw. trójmiedza). Czy właściciel tej trzeciej nieruchomości również powinien być uznany za stronę postępowania, a zatem czy należy go zawiadomić o tej procedurze? Podczas szkolenia przedstawicielka GUGiK stwierdziła, że tak. Ale jeden z uczestników tego spotkania zwrócił uwagę, że kłóci się to z wcześniejszym stanowiskiem zarówno Urzędu, jak i niektórych WINGiK-ów. – Dziś stanowisko GUGiK-u jest takie, że każdy z właścicieli nieruchomości, które mają wspólny punkt graniczny, powinien być zawiadomiony jako osoba zainteresowana, która ma w tym interes prawny. Nie można ludziom odbierać tego przywileju – odpowiedziała Adrianna Berenson.

Powołując się na § 29 standardów, dr Robert Łuczyński podważył z kolei przedstawiony na szkoleniu pogląd, jakoby treść mapy z projektem podziału wykonywanego w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami powinna spełniać wymagania określone nie tylko w rozporządzeniu ws. podziałów, ale także standardy geodezyjne. W odpowiedzi przedstawicielka GUGiK podtrzymała swoją wcześniejszą opinię, podkreślając, że przepisy obu tych aktów się nie wykluczają.

Spotkanie pierwsze, ale nieostatnie

W środowym spotkaniu wzięło udział około 730 uczestników, wcześniej odbyło się natomiast spotkanie dla weryfikatorów, zaś na piątek (8 lipca) zaplanowano kurs dla zakresu 1. Pełniąca obowiązki GGK Alicja Kulka wyraziła nadzieję, że tego typu szkolenia doprowadzą do jednolitego stosowania prawa w całym kraju. Zachęciła jednocześnie, by w razie wątpliwości dotyczących stosowania przepisów geodeci kierowali pytania wprost do GUGiK. Zapowiedziała też, że podobny cykl spotkań powinien odbyć się również jesienią tego roku.

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!

Jerzy Królikowski