Park w krakowskich Czyżynach z markerem południka 20°E

W Krakowie właśnie oddano do użytku nowy park. Co ciekawe, znajduje się w nim geodezyjny marker – linia południka 20°E oznaczona z inicjatywy akcji „Honorowy Południk Krakowski”.

Mariusz Meus, inicjator akcji "Honorowy Południk Krakowski", przy markerze południka 20°E

A wszystko zaczęło się w 2016 r., gdy projekt parku w Czyżynach – między osiedlem Avia a ulicą Stella-Sawickiego – wygrał w głosowaniu na Budżet Obywatelski miasta Krakowa. Szybko zauważyłem, że przez planowany obszar parku przebiega południk znaczący pierwszego stopnia 20°E, który koniecznie należy wyeksponować. Dzięki udziałowi akcji HPK w konsultacjach społecznych w 2017 r. i nawiązaniu współpracy z Zarządem Zieleni Miejskiej w Krakowie oraz projektantem parku, studiem Jakabe Projekty, w jego planie znalazł się akcent geodezyjny: oznaczenie linii południka 20°E, jako pamiątki po Roku Polskiej Geografii 2018. Budowa ruszyła w maju 2019 r. Teraz, nareszcie, gotowy park został oddany do użytku mieszkańcom Czyżyn i całego Krakowa!

A jak oznaczono w nim przebieg południka 20°E? Pomysłowo i z rozmachem godnym samego Greenwich! Południk przebiega skrajem zachodniej części parku i przecina charakterystyczny trójkątny skwerek przy ul. Stella-Sawickiego, łączący wschodnią i zachodnią części parku rozdzielone parkingiem przy osiedlu Avia. Na linii południka ustawiono wśród drzew i zarośli szereg 14 betonowych kolumn nawiązujących formą do dawnych stanowisk pomiarów triangulacyjnych. Na ścieżkach, które przecina południk, znajdują się niebieskie szyny z namalowanym na nawierzchni napisem „LINIA POŁUDNIKA 20°E”. W parku stoją też dwie tablice informacyjne z wyjaśnieniem, czym jest południk 20°E, dlaczego jest wyjątkowy i co z tego wynika.

Jest to więc największy – aż 100-metrowy – marker tego południka na świecie. Dołączył do trzech innych znajdujących się w Krakowie: przy przedszkolu na ul. Lipskiej, w lokalu BarBakan Południk 20 oraz w punkcie przecięcia z równoleżnikiem 50°N w Kosocicach. A wszystkie one powstały z inicjatywy akcji HPK, wzbogacając Kraków o edukacyjne atrakcje związane z geodezją.

Mariusz Meus, Honorowy Południk Krakowski