Przypomnijmy, że projekt nowelizacji wpłynął do Sejmu 3 grudnia 2018 r., 7 grudnia skierowano go do I czytania w komisjach Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Obrony Narodowej, II czytanie odbyło się na posiedzeniu Sejmu 15 maja br., a III czytanie dzień później. Sejm przyjął ustawę na posiedzeniu 16 maja, teraz trafi ona do Senatu.
Polska Agencja Kosmiczna w nowej odsłonie ma być eksperckim zapleczem dla instytucji państwowych związanych z polityką kosmiczną. Będzie im doradzała i służyła swoją specjalistyczną wiedzą. Ale nie tylko im. Z jej pomocy będą mogły też skorzystać podmioty prywatne, w tym firmy z branży.
– Zależało nam, by Agencja mogła udzielać wsparcia, zarówno finansowego, jak i niefinansowego, szerokiemu gronu podmiotów i by było to jasno określone. Rozwiązanie to pozwoli na skuteczniejszą realizację programów, które są istotne dla dalszego rozwoju naszej gospodarki, w tym Krajowego Programu Kosmicznego – zaznacza minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz. – Polska branża kosmiczna liczy obecnie ok. 50 podmiotów, w większości z sektora MŚP, których działalność koncentruje się na obszarze technologii satelitarnych i kosmicznych. Dla kolejnych ponad 100 projekty z tego obszaru stanowią tylko fragment prowadzonej aktywności. Mamy fantastyczną bazę do dalszego podboju kosmosu – mówi szefowa Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii.
Wsparcie finansowe zostało przewidziane dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, przedsiębiorców, stowarzyszeń, a także partnerów społecznych i gospodarczych (organizacji pracodawców, związkowych). Będzie ono udzielane na prace badawczo-rozwojowe, wspieranie innowacyjności, szkolenia, doradztwo, udział w targach, misjach gospodarczych oraz innych wydarzeniach (konferencjach, seminariach, warsztatach).
Agencja będzie wspierać promocję polskiej gospodarki i myśli naukowej na arenie międzynarodowej. Wsparcie obejmie także działalność informacyjną i promocyjną jak również projekty edukacyjne. Ponadto ustawa rozszerza zadania Agencji w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa o dwie nowe dziedziny: technologie rakietowe oraz analizę zagrożeń w przestrzeni kosmicznej.
Zmianie ulegnie jej organ nadzorujący. Po wejściu w życie nowych przepisów, PAK będzie podlegała ministrowi odpowiedzialnemu za kształtowanie polityki kosmicznej, czyli ministrowi przedsiębiorczości i technologii, a nie jak dotychczas, prezesowi Rady Ministrów. Jak przekonują autorzy nowelizacji, zapewni to większą spójność systemową i operacyjną. Nadzór nad Agencją sprawować będzie minister koordynujący politykę kosmiczną w Polsce, odpowiedzialny za tworzenie i wdrażanie dokumentów programowych w tej dziedzinie, a także kształtowanie korzystnych warunków prowadzenia działalności gospodarczej w branży. Przyjęte rozwiązanie jest spójne z międzynarodowymi standardami. Europejskie agencje kosmiczne podlegają ministrom właściwym w sprawach polityki kosmicznej, którymi zazwyczaj są albo ministrowie gospodarki albo nauki.
Doświadczenie kilku lat funkcjonowania Polskiej Agencji Kosmicznej dało też impuls do wielu zmian organizacyjnych. Przyjęte rozwiązania doprecyzowują takie kwestie, jak m.in.:
• warunki, jakie powinni spełniać kandydaci na prezesa lub wiceprezesa Agencji. Położono większy nacisk na posiadanie doświadczenia w sektorze kosmicznym – w jego naukowej, przemysłowej lub administracyjnej części.
• warunki zatrudnienia w Agencji na pozostałych stanowiskach.
• kryteria odwołania prezesa lub wiceprezesa Agencji.
• sposób zarządzania instytucją po odwołaniu jej prezesa.
• terminy ogłaszania i przeprowadzania naboru na stanowisko prezesa Agencji.
• zasady funkcjonowania Rady Agencji.