Ministerstwo Sprawiedliwości o udostępnianiu numeru księgi wieczystej

Przy okazji odpowiedzi na interpelację dotyczącą „portalu z Seszeli” resort sprawiedliwości zajął stanowisko w sprawie publikacji numerów ksiąg wieczystych.

Przypomnijmy, że o „portalu z Seszeli” (prowadzonym przez firmę zarejestrowanym w tym państwie) głośno jest już od kilku lat. Mimo kontrowersji związanych z legalnością jego działania, do dziś można uzyskać w nim numer księgi wieczystej dla zadanej działki. Dysponując zaś tym numerem, możemy w systemie informatycznym Ministerstwa Sprawiedliwości uzyskać przez internet dostęp do księgi wieczystej.

Portale pod lupą prokuratury

W odpowiedzi na interpelację grupy posłów klubu Kukiz’15 Łukasz Piebiak (podsekretarz stanu w MS) zapewnia, że system informatyczny Elektronicznej Księgi Wieczystej jest należycie zabezpieczony przed masowym pobieraniem danych przez zewnętrznych użytkowników. „Firmy prowadzące odpłatne wyszukiwarki ksiąg wieczystych nie mają dostępu do bazy danych ksiąg wieczystych prowadzonych w systemie teleinformatycznym. Ministerstwo nie udostępnia usługi firmom komercyjnym” – podkreśla Łukasz Piebiak.

Polityk informuje jednocześnie, że w związku z działaniem tego oraz kilku innych podobnych portali w 2017 roku Ministerstwo Sprawiedliwości złożyło do prokuratury zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstw polegających na: przetwarzaniu w zbiorze bez uprawnienia danych osobowych, przechowywaniu danych osobowych w zbiorze niezgodnie z celem jego utworzenia, umożliwieniu dostępu do danych osobowych osobom nieupoważnionym, zaniechaniu zabezpieczenia danych osobowych, zaniechaniu zgłoszenia do rejestracji zbioru danych osobowych oraz niedopełnieniu obowiązku poinformowania osób, której dane osobowe znajdują się w zbiorze o ich prawach.

W odniesieniu do trzech portali złożono także zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa polegającego na zakłócaniu pracy sieci teleinformatycznej MS poprzez składanie zapytań za pośrednictwem przeglądarki Elektronicznych Ksiąg Wieczystych.

Numery KW to dane osobowe?

W odpowiedzi na interpelację polityk ustosunkował się również do budzącej liczne dyskusje w branży geodezyjnej kwestii udostępniania numerów ksiąg wieczystych w ramach ewidencji gruntów i budynków. Według niektórych interpretacji (w tym GGK Waldemara Izdebskiego) są to dane przedmiotowe, zatem można je udostępniać wszystkim chętnym. Inni uważają zaś, że należy je traktować jak dane osobowe, można je więc udostępniać jedynie uprawnionym podmiotom.

Co na to resort sprawiedliwości? „Zarówno przepisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece, jaki i ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne nie przewidują możliwości udostępnienia numeru księgi wieczystej bez uprzedniego wykazania interesu prawnego” – pisze Łukasz Piebiak.

„W doktrynie prawa cywilnego przyjęto, że z interesem takim mamy do czynienia wówczas, gdy wystąpi stan rzeczy, który stanowi źródło rzeczywistych lub domniemanych korzyści dla zainteresowanego, lub odczuwalną, skierowaną do świata zewnętrznego i dającą się zaspokoić potrzebę. Tak więc po stronie podmiotu stosunków cywilnoprawnych będzie występował interes, jeżeli w jakiejś konkretnej sytuacji (obecnej lub przyszłej) odniesie on korzyść lub poniesie uszczerbek na skutek zdarzeń lub działań (ewentualnie zaniechań) swoich lub osób trzecich” – wyjaśnia Łukasz Piebiak.

Polityk dodaje także, że w Ministerstwie Sprawiedliwości nie są planowane prace legislacyjne mające na celu zmianę przepisów w zakresie przeglądania ksiąg wieczystych.

Jerzy Królikowski