Następcy Lazzariniego nie próżnują

Polska geodezja inżynieryjna od strony technicznej i naukowej nie ma się czego wstydzić. Pod względem osiąganych wyników i innowacyjności nie odstajemy od reszty świata. Jednak – jak podkreślił prof. Witold Prószyński – uwaga GUGiK nie jest skierowana na tę specjalność. Z problemami często jesteśmy odsyłani do innych branż, jak budownictwo czy geotechnika. Dobrze byłoby, gdyby urząd wzmocnił patronat nad geodezją inżynieryjną – podsumował profesor.

Ten spontaniczny apel został wyartykułowany na Politechnice Warszawskiej podczas rozpoczętej wczoraj (14 marca ) XI Konferencji Naukowo-Technicznej „Aktualne problemy w geodezji inżynieryjnej”. Adresatem był główny geodeta kraju Kazimierz Bujakowski (który nie wziął udziału w konferencji, ponieważ przewodniczył odbywającemu się równolegle posiedzeniu Rady IIP).

Szansę na poprawienie pozycji geodety na placu budowy widzi prof. Bogdan Ney, przewodniczący Państwowej Rady Geodezyjnej i Kartograficznej. Byłoby nią umieszczenie geodezji wśród pełnoprawnych uczestników procesu inwestycyjnego, co postulują przy okazji prac nad kodeksem budowlanym zarówno GUGiK, jak i organizacje geodetów. Czy te oczekiwania są realistyczne, przekonamy się, kiedy prace nad ustawą dobiegną końca.

Na merytoryczną zawartość konferencji składa się blisko 70 referatów, w tym 16 prezentowanych przez gości zagranicznych. Niczym nadzwyczajnym nie są już systemy monitoringu złożone z kilku czy kilkunastu zmotoryzowanych tachimetrów przesyłających w czasie rzeczywistym informacje do centrum zarządzania. Wielką popularnością cieszy się technologia GNSS wraz z różnymi pomysłami na jej doskonalenie, czemu szczególnie sprzyja uruchamianie kolejnych systemów nawigacji satelitarnej i rozwijanie już istniejących. Pod względem innowacyjności na głowę biją ją jednak pomiary wykonywane skanerami laserowymi. Geodeci byli z tymi urządzeniami już chyba wszędzie: od głębokich szybów kopalnianych, przez mosty i zapory wodne, po… baraki byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Skanowanie laserowe zdaje w tych przypadkach egzamin i pytanie brzmi obecnie nie „czy”, tylko „jak” wycisnąć z tej technologii maksimum korzyści.

Nieco na marginesie głównego nurtu znalazły się takie zagadnienia, jak wykorzystanie pochyłomierzy w pomiarach diagnostycznych budowli wysmukłych czy bezinwazyjne wykrywanie np. krypt grobowych przy użyciu metody mikrograwimetrii (na przykładzie kościoła pw. Przemienienia Pańskiego w Iławie). Ten drugi temat, opracowany przez studentów ze stowarzyszenia Geoida (Politechnika Warszawska) pod kierunkiem prof. Marcina Barlika, pokazuje, że współczesną młodzież stać na spory wysiłek intelektualny. I nawet jeżeli na razie przez uzyskanie ujemnej anomalii grawimetrycznej udało się tylko potwierdzić istnienie znanej krypty, to niewykluczone, że po dopracowaniu metoda ta posłuży do wykrywania nieznanych dotychczas pustek.

Konferencję poświęcono 100. rocznicy urodzin prof. Tadeusza Lazzariniego – światowej sławy specjalisty od pomiarów inżynierskich (tak się składa, że profesor urodził się 29 marca 1913 r.). Prof. Witold Prószyński pokusił się nawet o stwierdzenie, że koncepcje prof. Lazzariniego są żywe do dzisiaj i inspirują nas do przekraczania horyzontów w pomiarach inżynierskich. Pamięć dokonań Lazzariniego jest nadal żywa także dlatego, że dochował się wielu uczniów i wypromował aż dziewięciu doktorów.

Sylwetkę zmarłego w 1986 r. uczonego i jego osiągnięcia przedstawił dr Ryszard Malarski. Dość wspomnieć, że Lazzarini uczestniczył w najbardziej spektakularnych przedsięwzięciach geodezyjnych swoich czasów, jak ratowanie kościoła św. Anny w Warszawie przed obsunięciem, obsługa elektrowni Rożnów-Czchów, prace na zaporze wodnej w Solinie czy wreszcie przesunięcie o 21 metrów kościoła Najświętszej Marii Panny w Warszawie.

Prof. Adam Chrzanowski z Uniwersytetu w Nowym Brunszwiku przypomniał z kolei wpływ profesora na geodezję kanadyjską. Mówiło się tam wręcz o szkole Lazzariniego. Propagował on w Kanadzie m.in. metody wyrównania różnic obserwacji oraz identyfikacji niestałych punktów odniesienia, co znalazło praktyczne zastosowanie w pomiarach deformacji wielki zapór.

XI Konferencja „Aktualne problemy w geodezji inżynieryjnej” odbywa się w dniach 14-16 marca w Warszawie oraz w Serocku. Organizatorami są Komitet Geodezji PAN, Wydział Geodezji i Kartografii Politechniki Warszawskiej oraz Stowarzyszenie Geodetów Polskich. Konferencję swoją obecnością zaszczycili m.in.: poseł Józef Racki, rektor Politechniki Warszawskiej prof. Jan Szmidt, prorektor prof. Włodzimierz Kurnik, dziekan Wydziału GiK prof. Alina Maciejewska oraz przewodniczący Komitetu Geodezji PAN prof. Marcin Barlik.

Sponsorami są firmy: Geopryzmat, Geotronics Polska, Leica Geosystems oraz WPG SA. Patronat medialny objęła redakcja miesięcznika GEODETA i portalu Geoforum.pl.

Katarzyna Pakuła-Kwiecińska