Dzień Teledetekcji: stawiajmy na aplikacje!

Czy przystąpienie Polski do ESA zrewolucjonizuje nasz przemysł kosmiczny, w tym teledetekcję i fotogrametrię? Na to pytanie próbowali odpowiedzieć uczestnicy debaty zorganizowanej wczoraj (17 grudnia) na Politechnice Warszawskiej z okazji Międzynarodowego Dnia Teledetekcji.

Z największym optymizmem o naszej obecności w Europejskiej Agencji Kosmicznej wypowiadał się prof. Zbigniew Kłos z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Podkreślał, że udało nam się wynegocjować korzystne warunki członkostwa – m.in. obniżyć o połowę składkę członkowską oraz wprowadzić 5-letni okres przejściowy, w trakcie którego polscy przedsiębiorcy mają zagwarantowany przynajmniej 50-procentowy zwrot ze składki. Jak podkreślił prof. Kłos, jeszcze nigdy krajowy przemysł kosmiczny nie mógł liczyć na tak wysokie środki.

Prof. Kłos jest przekonany, że polskie firmy poradzą sobie na bardzo wymagającym rynku technologii kosmicznych. Świadczy o tym audyt przeprowadzony przed wejściem Polski do ESA. Wykazano w nim, że w naszym kraju działa około 70 firm mogących z powodzeniem startować w przetargach Europejskiej Agencji Kosmicznej.
O naszą przyszłość w ESA nie martwi się także dr Piotr Orleański z CBK PAN. Zwrócił uwagę, że w jego instytucji powstało już 70 podzespołów dla satelitów, a teraz budowane są pierwsze polskie satelity naukowe Lem i Heweliusz. To wbrew pozorom ogromne przedsięwzięcie – nie tylko organizacyjne i technologiczne, ale i prawne. Lem będzie bowiem pierwszym urządzeniem wpisanym do polskiego rejestru satelitów. Po jego wystrzeleniu CBK PAN będzie gotowe do bardziej ambitnych przedsięwzięć, np. budowy aparatu obserwacyjnego – podsumował dr Piotr Orelański.
O powodzeniu polskich firm na europejskim rynku kosmicznym przekonany jest także dr Witold Fedorowicz-Jackowski, prezes firmy Geosystems Polska. Zwrócił bowiem uwagę, że nasze przedsiębiorstwa niejeden raz startowały już w przetargach ESA. Niestety, z powodu braku członkostwa w Agencji, często odsyłane były z kwitkiem. Teraz to się zmieni.

Od lewej: prof. Katarzyna Dąbrowska-Zielińska (IGiK), dr Witold Fedorowicz-Jackowski (Geosystems Polska), dr hab. Stanisław Lewiński (CBK PAN), prof. Zbigniew Kłos (CBK PAN), prof. Jan. R. Olędzki (UW), dr Piotr Orleański (CBK PAN), Piotr Koza (Astri Polska)

A jakie powinno być na tym rynku miejsce geodezji i kartografii? Dr Piotr Orleański zwrócił się do licznie zgromadzonych studentów, że powinni skupić się na badaniu zastosowań danych satelitarnych. Już teraz ESA prowadzi wiele programów w tym zakresie. Prof. Katarzyna Dąbrowska-Zielińska z Instytutu Geodezji i Kartografii wskazała tu projekt Sentinel, z którego wszystkie dane będą dostępne za darmo. Z kolei dr hab. Stanisław Lewiński z CBK PAN podkreślał znaczenie programu Landsat, w ramach którego wkrótce wystrzelony będzie już 8. satelita. Piotr Koza z firmy Astri Polska zwrócił natomiast uwagę na francuskie aparaty teledetekcyjne Pleiades, dzięki którym – jego zdaniem – europejski rynek kosmiczny wreszcie dogonił Amerykę.

Dr Witold Fedorowicz-Jackowski przestrzegał jednak, by nie zachłystywać się tą dużą liczbą potencjalnych tematów badawczych. Jego zdaniem w Polsce mamy – co prawda – duże grono wybitnych specjalistów z zakresu technologii kosmicznych, ale ich liczba w znikomym stopniu przekłada się na konkretne projekty biznesowe. Istnieje więc ryzyko, że jedynym skutkiem wstąpienia Polski do ESA będzie wzmożenie „grantozy”, czyli prowadzenia wielu mało praktycznych badań naukowych, które bardziej szkodzą biznesowi, niż mu pomagają.
Wtórował mu prof. Jan R. Olędzki z Uniwersytetu Warszawskiego, zaznaczając, że dysponujemy obecnie bardzo rozwiniętymi technologiami kosmicznymi i ogromną liczbą zobrazowań satelitarnych. Podaż jest więc duża, ale popyt znikomy i na tym problemie powinni się teraz skupić spece od teledetekcji.

Organizatorem X Dni Teledetekcji były Stowarzyszenie Studentów Wydziału Geodezji i Kartografii PW „Geoida” oraz Zakład Fotogrametrii, Teledetekcji i SIP WGiK PW. Patronatem honorowym obchody objęli dziekan Wydziału Geodezji i Kartografii prof. Alina Maciejewska oraz Centrum Badań Kosmicznych PAN. Patronat medialny sprawowała zaś redakcja miesięcznika GEODETA oraz portalu Geoforum.pl.

Jerzy Królikowski