powrót

Jerzy Janusz

Inklinometr czy pochyłomierz?

Geodezyjna kontrola bezpieczeństwa budynków w otoczeniu głębokich wykopów (cz. II). W GEODECIE 3/99 pisałem już o dokonaniach i doświadczeniach związanych z dążeniem do zwiększenia bezpieczeństwa budowy obiektów głęboko posadowionych i budynków znajdujących się w zasięgu ich szkodliwych wpływów. Ostatnio pojawiło się jednak wiele nowych danych o dalszym rozwoju tej metodyki i instrumentów, a także szerszym niż uprzednio zakresie jej stosowania.

W świetle doświadczeń z prowadzonych wdrożeń wynika wyraźnie, że sprawa bezpieczeństwa dotyczy nie tylko ścian głębokich wykopów i sąsiednich budynków, ale również innych obiektów. Wyrazem tego są pomiary inklinometryczne ścian dwu głębokich wykopów w bezpośrednim sąsiedztwie magistralnej linii kolejowej o bardzo dużym natężeniu ruchu (fot. 1.). Ewentualne nadmierne zmiany nachylenia i ugięcia tych ścian mogą w konsekwencji stanowić zagrożenie nie tylko dla bezpieczeństwa wykonywania głębokich wykopów i wznoszenia budynków (z 3 i 4 kondygnacjami podziemnymi), ale również wywoływać wyboczenia i osiadania torów kolejowych. Na tych obiektach pomiary prowadzone są od momentu posadowienia ścian (tj. przed rozpoczęciem głębienia wykopu, w ciągu około pół roku) do czasu wbudowania w ten wykop całej podziemnej części wznoszonego budynku (to jest do czasu rozparcia czy też podparcia ścian szczelinowych od strony wykopu przez stropy kondygnacji podziemnych równoważącego parcie gruntu otaczającego te ściany od zewnątrz).
Ważnym aspektem tych pomiarów, mającym także charakter badawczy, jest zdobywanie informacji o rzeczywistym zachowaniu się ścian szczelinowych w miarę głębienia wykopu i stopniowego wzmacniania ścian kotwami tymczasowymi, których zadaniem jest przeciwdziałanie parciu otaczającego gruntu do czasu przejęcia tej funkcji przez powstające stropy podziemnej części budowli. Dokładność pomiarów jest na tyle wysoka, że jesteśmy w stanie nie tylko sygnalizować występowanie granicznych, niebezpiecznych wartości przemieszczeń, zmian nachylenia i ugięć ścian, ale również opisać szczegółowo przebieg ich narastania w funkcji zmieniających się obciążeń związanych z głębieniem wykopu i kotwieniem ścian. Informacje te są istotne dla projektantów kolejnych obiektów, którzy mogą je wykorzystywać do oszczędniejszego projektowania ścian i zakotwień.

Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu GEODETY

powrót