Kartograficzne nowości

Ostatnie w tym semestrze akademickim zebranie otwarte Katedry Kartografii Uniwersytetu Warszawskiego poświęcone było szeroko rozumianym kartograficznym nowościom wydawniczym. Publikacje książkowe tradycyjnie przedstawił Jerzy Ostrowski, a nowe mapy i atlasy omówił dr Jerzy Siwek.

Jerzy Ostrowski zaprezentował 25 pozycji wydawniczych, szczególną uwagę poświęcając polonikom. Jego zdaniem najbardziej znaczącym wydarzeniem wydawniczym z zakresu kartografii historycznej o charakterze dokumentacyjnym było wydanie 5. tomu Bibliografii Dokumentów Kartograficznych – periodyku, w którym m.in. po raz pierwszy pojawiła się informacja o tym, co dzieje się w polskiej kartografii morskiej. Wśród ważnych publikacji, mających charakter katalogów wystaw, wymienił pozycję „Warszawa. Obrazy z dziejów” autorstwa Pawła Weszpińskiego towarzyszącą wystawie planów Warszawy ze zbiorów krajowych i petersburskich, a także Henryka Bartoszewicza „Obraz kartograficzny miast polskich w XVII-XIX wieku” towarzyszący wystawie planów i map ze zbiorów Archiwum Głównego Akt Dawnych. Z zakresu kartografii historycznej Jerzy Ostrowski wymienił też pierwszy tom „Biblioteki Przeglądu Kartograficznego pod tytułem „W stulecie Atlasu Geograficznego Eugeniusza Romera, 1908-2008”. Wśród publikacji o charakterze podręcznikowym w zaprezentowanym zbiorze znalazły się „Wybrane zagadnienia z rysunku map” Kamila Kowalczyka, „GIS obszary zastosowań” Dariusza Gotliba, Adama Iwaniaka i Roberta Olszewskiego, „System GPS” Cezarego Spechta oraz „Modele i analizy w systemach informacji przestrzennej” Konrada Eckesa. W grupie istotnych dla tej dziedziny najnowszych rozpraw naukowych wymienione zostały: „Opracowanie odwzorowania Cassiniego-Soldnera dla całej elipsoidy...” Pawła Pęcicha, „Obiektywna klasyfikacja zdjęć satelitarnych jako metoda pozyskiwania informacji o pokryciu terenu i użytkowaniu ziemi” Stanisława Lewińskiego, „Ocena obrazów satelitarnych o bardzo dużej rozdzielczości do tworzenia baz danych topograficznych” Wiesława Wolniewicza, „Pragmatyczne podstawy kompilowania kartograficznego” Beaty Medyńskiej-Gulij oraz „Semiotyczne podstawy projektowania map topograficznych” Wiesława Ostrowskiego. Jerzy Ostrowski zwrócił również uwagę na materiały z seminariów i szkół związanych z kartografią czy opracowania z zakresu nazewnictwa kartograficznego. W grupie publikacji zagranicznych wymienił m.in. wydany w ub.r. interesujący ukraiński „Podręcznik historii kartografii dla studentów wyższych uczelni” Roskisława Sosy oraz „Starożytną kartografię Białorusi” Lwa Kozłowa. Wśród materiałów konferencyjnych znalazły się publikacje związane z moskiewską konferencją Międzynarodowej Asocjacji Kartograficznej oraz towarzyszącym jej Zgromadzeniem Ogólnym MAK (raporty narodowe).
Z kolei dr Jerzy Siwek rozpoczynając swoje wystąpienie od najnowszych publikacji z zakresu tzw. kartografii oficjalnej, wymienił opracowywane w GUGiK mapy 1:10 000 w postaci bazy danych w standardzie TBD, a także mapy opracowywane przez Państwowy Instytut Geologiczny (Szczegółowa Mapa Geologiczna 1:50 000 i Mapa geośrodowiskowa Polski 1:75 000). Wśród publikacji komercyjnych wymienił nowości wydawnictw Nowa Era, PPWK, Demart i Ekograf. W swojej prezentacji wspomniał też m.in. „Plan komunikacyjny Poznania dla niewidomych i słabo widzących” wydany przez Stowarzyszenie Pomocy Niewidomym, „Atlas zasobów geotermalnych na Niżu Polskim”, „Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004” (Bogucki, Wyd. Naukowe, Poznań 2007), „Interaktywny Atlas Świata” Wydawnictwa Wilga. Wśród kartograficznych opracowań o charakterze historycznym wymienił „Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944-1956” wydany przez IPN (część kartograficzną opracował zespół z Zakładu Kartografii UMCS w Lublinie), mapę „Katyń, Smoleńsk, Kozielsk” (Wyd. PiTR Kartografia 2007), czy interesujące opracowanie „Wysiedlenia, wypędzenia i ucieczki1939-1959. Atlas ziem Polski” (Demart, 2008). Wśród opracowań zagranicznych znalazły się m.in.: w grupie atlasów ogólnogeograficznych 2 atlasy Timesa „Comprehensive Atlas of the World” (12. wydanie, 2007 r.) oraz „Concise Atlas of the World” (10 wydanie, 2006 r.), a także „National Geographic Atlas of the World”. W grupie atlasów narodowych wymieniony został przede wszystkim Narodowy Atlas Rosji (tom 1 z 2004 r. „Ogólna charakterystyka terytorium” i tom 2 „Przyroda i ekologia” z 2007 r.), „Atlas Europy Południowo-Wschodniej” (wydany przez Węgierską Akademię Nauk, 2007), „Ukraina na mapach” (Węgierska Akademia Nauk i Narodowa Akademia Nauk Ukrainy, 2008), atlas Korei „Ocean Atlas of Korea. East Sea” (2007).
Wystąpienie dr. Siwka uzupełniły komentarze dr. Pawła Kowalskiego, który przedstawił nowe publikacje znanego niemieckiego wydawnictwa Diercke, oraz Izabeli Michny, która przybliżyła „Atlas otoczenia Kampusu 600-lecia Odrodzenia Uniwersytetu Jagiellońskiego”. Na zakończenie spotkania Elżbieta Kuźmiuk z firmy Terra-Nostra zaprezentowała monumentalne atlasy narodowe Armenii (2007 r.) i Ukrainy (2008 r.) oraz wybrane nowości wydawnicze naszych wschodnich sąsiadów (m.in. Samochodowy Atlas Białorusi 1:200 000 czy Atlas Samochodowy Rosji od Atlantyku do Pacyfiku 1:750 000 – 1:3 000 000).

AW