Afrykański pomór świń (ASF) jest wysoce zakaźną chorobą wirusową, która dotyka świnie domowe oraz populacje dzika euroazjatyckiego. Charakteryzuje się wysoką śmiertelnością rodziny świniowatych dochodzącą do 100%. Główną drogą zarażenia świń oraz dzików jest bezpośredni kontakt ze zwierzętami zakażonymi lub ich zwłokami, a także możliwość przenoszenia tego wirusa drogą kropelkową.
Masowy odstrzał dzików w Polsce wzbudza wiele kontrowersji zarówno wśród ekologów, jak i samych myśliwych. Niepokój w wielu środowiskach branżowych i naukowych budzi również skala tej depopulacji.
• Realne działania, nie masowy odstrzał
– Nasz projekt pozwoli wdrożyć realne działania prewencyjne w zakresie profilaktyki ASF. Będzie to modelowanie i analiza przemieszczania się dzików euroazjatyckich w środowisku naturalnym – podkreśla prof. Przemysław Cwynar z Katedry Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt UPWr, który jest kierownikiem projektu.
Tłumaczy, że w trakcie nowatorskich badań z biogeolokalizacyjnych wykorzystane zostaną czujniki GNSS, które posłużą do śledzenia i analizowania ruchliwości oraz tras przemieszczania się dzików. Wsparciem technologicznym omawianego rozwiązania będzie też wykorzystanie w pracach badawczych bezzałogowych statków powietrznych wyposażonych w urządzenia termowizyjne.
Stworzona zostanie możliwość analizy prędkości i kierunków przemieszczania się dzików wraz z ujawnieniem liczby kontaktów pomiędzy poszczególnymi osobnikami. W badaniach uwzględniony zostanie m.in. wpływ sezonowości środowiska naturalnego (zmiany temperatury powietrza, pokrywy śnieżnej, opadów i wilgotności gleby), działalność rolnicza i łowiecka. Badacze przeanalizują też przemieszczania się dzików w kierunku okolicznych kompleksów leśnych i rolniczych. W wyniku tych obserwacji zostaną stworzone modele analityczne dotyczące mobilności dzików.
• Projekt realizuje interdyscyplinarny zespół UPWr
– Wymiernym efektem projektu będą statystyki dostępne w otwartym środowisku GIS, które umożliwią ocenę transmisji ASF pomiędzy dzikami i możliwość szybkiej geolokalizacji osobników podejrzanych o nosicielstwo, co pozwoli na skuteczną reakcję państwowych służb weterynaryjnych oraz bioasekurację obszaru potencjalnie zagrożonego obecnością wirusa ASF. A to pozwoli na szybsze, a przede wszystkim skuteczne eliminowanie ze środowiska naturalnego wirusa ASF – podkreśla naukowiec UPWr.
Naukowa część projektu jest realizowana przez interdyscyplinarny zespół Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pod kierownictwem prof. Przemysława Cwynara. W jego skład wchodzą pracownicy Katedry Higieny Środowiska i Dobrostanu Zwierząt, Instytutu Geodezji i Geoinformatyki oraz Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Złotówku. Projekt jest finansowany przez Ministra Edukacji i Nauki, a jego budżet na lata 2023–2025 wynosi blisko 2 mln złotych.
Źródło: Głos Uczelni, UPWr