Merytoryczna obsługa i cyfryzacja. Wywiad ze starostą pruszkowskim

Ze starostą pruszkowskim KRZYSZTOFEM RYMUZĄ rozmawiamy o powiatowej geodezji.

Starosta pruszkowski Krzysztof Rymuza

Przedstawiciele powiatu pruszkowskiego odbierają nagrodę dla najlepszego ośrodka działającego w technologii iGeoMap/ePODGiK, Jachranka, 13 czerwca 2023 r. (fot. Grzegorz Pająk)

DAMIAN CZEKAJ: W tegorocznym plebiscycie na najlepszy ośrodek dokumentacji działający w technologii iGeoMap/ePODGiK zwyciężył PODGiK w Pruszkowie. Jak pan sądzi, co zaważyło o tym sukcesie?
KRZYSZTOF RYMUZA: Przede wszystkim praca i zaangażowanie pracowników. Pracownicy Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami zawsze starają się wspierać swoich klientów – zarówno wykonawców prac geodezyjnych, jak i mieszkańców powiatu pruszkowskiego. Otrzymujemy od mieszkańców bardzo pozytywną informację zwrotną na temat merytorycznej obsługi przez naszych specjalistów. Myślę również, że duże znaczenia ma zaawansowany poziom cyfryzacji powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Wydział zaczął jego cyfryzację w 2005 roku. Dzięki sukcesywnej realizacji tego zadania w tym momencie 100% operatów technicznych posiada wersję elektroniczną. To znacznie skraca czas obsługi: wykonawcy otrzymują niezbędne materiały w postaci cyfrowej w chwili zgłoszenia pracy geodezyjnej. Cały proces zgłaszania prac geodezyjnych, dokonywania opłaty oraz przekazywania do weryfikacji odbywa się w sposób elektroniczny, 24 godziny na dobę. Wydział może pochwalić się również bardzo wysokim wskaźnikiem terminowości weryfikacji wyników prac geodezyjnych. Sprawność elektroniczna systemu, terminowa weryfikacja oraz merytoryczne wsparcie pracowników – w mojej ocenie to właśnie to wpłynęło na liczbę oddanych głosów w plebiscycie na najlepszy PODGiK.

Jakie usprawnienia w zakresie geodezji udało się państwu w ostatnim czasie wdrożyć w powiecie?
Już w 2008 roku została wprowadzona usługa elektronicznego zgłaszania prac geodezyjnych dla geodetów. Dziś zgłoszeń papierowych nie ma. W 2019 roku udostępniliśmy geodetom możliwość przekazywanie do PODGiK elektronicznych operatów będących wynikiem prac geodezyjnych. Zdobyte doświadczenie pozwoliło nam wyprzedzić obowiązek ustawodawczy prowadzony przez nowelizację Pgik. Dzięki temu w czasie pandemii wywołanej wirusem COVID-19 nie mieliśmy ani jednego dnia przestoju w pracy. Zrealizowaliśmy również w całości proces skanowania dokumentacji geodezyjnej stanowiącej powiatowy zasób geodezyjny. Oczywiście w tej formie wykonawcy prac geodezyjnych otrzymują materiały z zasobu.
Na pewno na uwagę zasługują elektroniczne narady koordynacyjne, podczas których gestorzy opiniują propozycje usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu bez delegacji z miejsca pracy, a projektanci składają wnioski, nie tracąc czasu na dojazdy do naszej siedziby.
Poza tym, że sami uczestnicy narad bardzo chwalą sobie takie rozwiązanie, nasze wyniki zostały zauważone podczas VII Konferencji Technicznej „Nowoczesne technologie w prowadzeniu Powiatowych Ośrodków Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (PODGiK)”, na której powiat pruszkowski otrzymał wyróżnienie za skoordynowanie ponad 5000 narad z wykorzystaniem systemu iGeoZud. W tym momencie liczba ta wzrosła do ponad 6400!
W 2021 roku uruchomiona została usługa sieciowa dla komorników sądowych kierujących zapytania o figurowanie podmiotu w bazie EGiB. Całość usługi, łącznie z dokonywaniem płatności za udzieloną informację w formie uproszczonego wypisu z rejestru gruntów, realizowana jest on-line. Usługa ta niesie oczywiste korzyści tak dla komorników, jak i urzędu.
Nie zapomnieliśmy również o rzeczoznawcach majątkowych, to właśnie dla nich została uruchomiona i świetnie funkcjonuje usługa sieciowa wyszukiwania i pobierania informacji o transakcjach z Rejestru Cen Nieruchomości.
Na pewno będziemy dalej rozwijać powiatowy portal pruszkowski.e-mapa.net i jego funkcjonalności, aby służył jako wygodne narzędzie do pozyskiwania informacji i danych przestrzennych. Myślę, że lada dzień uruchomiona zostanie usługa sieciowa w zakresie otrzymania zaświadczenia o uproszczonych planach urządzenia lasu. Podejmujemy także kroki, aby w niedalekiej przyszłości uruchomić m.in. kompletną e-usługę składania wniosków o wydanie wypisów i wyrysów z EGiB dla właścicieli działek wraz z ich udostępnieniem w formie elektronicznej.

Jak pan ocenia rolę geodezji w funkcjonowaniu całego Starostwa Powiatowego w Pruszkowie?
Zadania wykonywane przez Wydział Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami mają kluczową rolę dla działań powiatu. Dane udostępniane przez WGN wykorzystują inne wydziały: Architektury, Inwestycji i Drogownictwa oraz Ochrony Środowiska. Dzięki powiatowemu portalowi geodezyjnemu z danych korzystają również wszystkie gminy w powiecie – zarówno w trybie otwartym, jak i chronionym.
O tym, jak cenne dla urzędów, przedsiębiorców i lokalnej społeczności są dane geodezyjne, świadczy liczba odwiedzin na portalu powiatowym. W ostatnim roku sięgnęła ona 155 tysięcy, a w samym czerwcu tego roku –8261.

Jakie są największe wyzwania, przed którymi stoi teraz powiat pruszkowski w zakresie geodezji?
Zdecydowanie największym wyzwaniem jest dostosowanie prowadzonych baz danych do nowych przepisów prawa. Obecnie trwają prace nad migracją naszych danych do baz BDOT500 i GESUT zgodnych ze znowelizowanymi rozporządzeniami w tym zakresie.
Dużego nakładu pracy wymaga poprawa jakości danych w prowadzonych bazach, w szczególności w bazie EGiB. W tym roku w lutym przyjęliśmy wyniki modernizacji EGiB dla czterech obrębów gminy Raszyn. Obecnie prowadzimy modernizację EGiB dla całej gminy Nadarzyn. Dla właścicieli nieruchomości z terenu gminy zorganizowaliśmy spotkania informacyjne z firmą GeoTechnologies Wiesław Szymkiewicz, OPGK Koszalin i przedstawicielami Starostwa Powiatowego w Pruszkowie. Z myślą o wygodzie mieszkańców były one transmitowane na żywo na platformie YouTube. Już za chwilę zakończymy także procedurę przetargową wyłonienia wykonawców modernizacji EGiB dla gminy Michałowice.
Pracownicy Wydziału bardzo ambitnie podeszli do stawianych przed nimi celów: dzięki świetnej organizacji pracy łączą własne zadania z rzetelną kontrolą wyników prac modernizacyjnych. Dodatkowo planujemy cyfryzacje dokumentów stanowiących dowody zmian w EGiB wraz z zintegrowaniem tych dokumentów w systemie do prowadzenia ewidencji gruntów i budynków. Dalej sukcesywnie rozwijamy usługi sieciowe czy automatyzację aktualizacji powiatowych baz danych. Jednym słowem stawiamy na ciągły postęp cyfryzacji i nie spoczywamy na laurach!

Mimo wszystko z pewnością nie jest idealnie. Jakich zmian oczekiwalibyście państwo ze strony rządzących?
W zasadzie chcielibyśmy stabilizacji przepisów prawa. Obecnie ciągłe zmiany w przepisach zmuszają nas do kolejnych czynności, które niekoniecznie wpływają na poprawę jakości danych czy usprawnienie działania pracy. Zresztą tak dzieje się nie tylko w zakresie geodezji.
Oczywiście dostrzegam jasne strony zmian przepisów, w szczególności te realizowane od 2020 r. pozwoliły na wysoką elektronizację zasobu, szybszą aktualizację baz danych i przyspieszenie realizacji prac geodezyjnych oraz ich weryfikacji. To w mojej ocenie jest najlepszy trend rozwojowy danych geodezyjnych.
Dużym udogodnieniem w pracy w zakresie aktualizacji bazy danych EGiB byłby dostęp do systemu teleinformatycznego udostępniającego dane przetwarzane przez sądy i notariuszy RP. Zawiera on elektroniczne wypisy aktów notarialnych, informacje o notarialnych aktach poświadczenia dziedziczenia oraz sądowych stwierdzeniach nabycia spadku. Taki zintegrowany obieg danych znacznie skróciłby czas obsługi.
Wiem, że brak jest spójności między przepisami w zakresie wyłączenia gruntów z produkcji rolnej i leśnej a rozporządzeniem w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Negatywnie wpływa to na pracę Wydziału Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami i Wydziału Ochrony Środowiska.
Na przestrzeni lat regulacje w zakresie klasyfikacji gruntów (rozporządzenie pochodzi z 2012 r.) budziły zastrzeżenia i wątpliwości interpretacyjne. Zwłaszcza, że klasa bonitacyjna w użytkach rolnych (grunty orne, łąki i pastwiska) ma kluczowe znaczenie dla określenia, czy dany grunt podlega ustawowej ochronie, a jeżeli tak, to jaka jest wysokość opłaty z tytułu jego wyłączenia z produkcji rolnej w procesie inwestycyjnym. W tej chwili wyklarowała się jednak jednolita linia orzecznicza, a z zaleceń pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli wyłania się właściwy tryb i przebieg czynności w postępowaniu klasyfikacyjnym. Obecnie dominuje teza, że prawodawca nie uzależnił konieczności przeprowadzenia klasyfikacji gruntów na wniosek właściciela od jakichkolwiek czynników, a bez przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego (niezależnego i wyłonionego z urzędu gleboznawcy/klasyfikatora) z góry nie można przesądzić o zmianie klasy bonitacyjnej dla danego gruntu. Niestety przepisy nie regulują, jaka osoba może pełnić rolę biegłego w takim postępowaniu. W związku z powyższym doświadczenie i kwalifikacje osoby biegłego są badane i ocenianie przez organ za każdym razem przed wydaniem upoważnienia i przeprowadzeniem prac klasyfikacyjnych.
Świadomość tych wszystkich wyzwań, z którymi mierzą się na co dzień pracownicy WGN, pozwala mi tym bardziej docenić ich profesjonalną pracę i ogromne zaangażowanie.

Rozmawiał Damian Czekaj