ARiMR: Zagrożony PROW 2007-2013?

Zdaniem nowego prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Dariusza Wojtasika instytucja, którą kieruje, przeżywa obecnie kryzys. Nie jest bowiem przygotowana do realizacji większości działań z zakresu Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. Sytuacja jest na tyle poważna, że nowe kierownictwo podjęło niezbędne kroki w celu zapobiegnięcia utracie środków finansowych. A w grę wchodzą olbrzymie pieniądze – 17 mld euro dla polskiego rolnictwa.

„Program Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz stan przygotowania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do wdrażania tego programu. Zagrożenia, wydatkowanie środków finansowych w ramach nowej perspektywy finansowej” to temat dzisiejszej (14 lutego) konferencji prasowej kierownictwa ARiMR zorganizowanej w siedzibie tej instytucji w Warszawie. W spotkaniu uczestniczyły także Bożena Lublińska-Kasprzak i Zofia Szalczyk, pełniące funkcje zastępców prezesa Agencji.

ARiMR zadeklarowała swoją uruchomienie tego programu do 1 stycznia 2007 r., a do dziś jest praktycznie do tego nieprzygotowana. Zdaniem prezesa Wojtasika podstawowym problemem Agencji w przygotowaniu do nowego okresu programowania jest brak systemu informatycznego. W grudniu 2006 r. ARiMR podpisała umowę na jego budowę, ale od tego czasu nic się w tym zakresie nie działo. Do chwili objęcia stanowiska przez nowego prezesa (23 stycznia br.) zlecenia uruchomienia tej umowy dla poszczególnych działań nie zostały wydane. W tej chwili dla większości działań system jest w trakcie budowy.
– Na ten moment są już wstępnie wypracowane harmonogramy naborów wniosków do poszczególnych działań – stwierdził prezes Wojtasik – natomiast nie możemy ich jeszcze dzisiaj w pełni ogłosić. Będzie to możliwe po zapewnieniu przez firmy budujące system informatyczny, że można ruszać z naborem.

Na wniosek ministra rolnictwa premier Donald Tusk zwrócił się do podległych sobie służb (NIK, ABW, MF) o zbadanie przyczyn takiego stanu rzeczy. Poprzednie kierownictwa Agencji podejmowały próby tworzenia harmonogramu naboru wniosków. I taki program na początku 2007 r. został stworzony, natomiast nie wszedł w życie. Na koniec 2007 r. powstał kolejny, który dla nowego prezesa ARiMR okazał się być nie do przyjęcia, ponieważ według jego założeń ostatnie działanie miało być uruchamiane w 2009 r. Byłoby to więc 2-letnie opóźnienie w absorpcji środków przez rolników.

Kierownictwo wraz partnerami Agencji przygotowało zatem nowy wstępny harmonogram działań:
•Priorytetem jest uruchomienie działania „Młody rolnik”. Wystartuje ono z początkiem marca. Prezes wierzy, że nie będzie niebezpieczeństwa utraty środków, które istniało jeszcze kilka dni temu.
•Drugą sprawą jest „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Zdaniem prezesa kilometrowe kolejki rolników i 2-3-dniowe wyczekiwanie na złożenie wniosku to skandal. Minister rolnictwa, pracując nad nowelizacją rozporządzenia określającego pomoc finansową w ramach tego działania, zabezpieczył w niej kopertę finansową dla projektów, które uzyskają pozytywną ocenę i będą mogły uzyskać dofinansowanie. W związku z tym, zdaniem prezesa Wojtasika, środków nie zabraknie. Zmiana tego rozporządzenia jest już przygotowana, trafiła do konsultacji społecznych i lada moment będzie podpisana. Do tej pory w ramach tego działania rolnicy mogli rozpocząć realizację inwestycji dopiero po podpisaniu umowy. Według nowelizacji rolnik będzie mógł rozpocząć wszelkie inwestycje w momencie wejścia w życie tego rozporządzenia. Agencja przystąpiła już też do wstępnej weryfikacji wniosków (preselekcji).
•Na przełomie marca i kwietnia będą uruchomione dwa kolejne działania „Różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym” oraz „Zwiększenie wartości dodanej podstawowej produkcji rolnej i leśnej”.

Prezes Wojtasik podkreślił też, że kierownictwo ARiMR podjęło niezbędne działania w celu usprawnienia pracy w Agencji (uproszczenie procedur, powołanie zespołów projektowych, decyzje kadrowe, zmiana systemu informowania o postępie prac w poszczególnych działaniach). Dla wyeliminowania w przyszłości zaistniałych błędów prowadzone są prace audytorskie i kontrolne w ARiMR. Ich efektem ma być sporządzenie raportu, który ma pokazać, jakie są przyczyny tak dużego opóźnienia prac. Prezes Wojtasik stwierdził, że na razie nie może tego jednoznacznie stwierdzić. Dodał równocześnie, że do połowy lutego br. ramach PROW uruchomione zostały tylko 4 działania, będące kontynuacją tych, dla których dużo wcześniej system był przygotowany.

Podkreślił też, że w Agencji jest wiele obszarów, w których nie jest źle. Z lepszym lub gorszym efektem prace tam postępują. Tym bardziej, że pracuje w niej wielu dobrze wykształconych i doświadczonych urzędników. Zdaniem prezesa Wojtasika dużym problemem jest natomiast plan finansowy ARiMR, który musi ulec istotnej korekcie. Stwierdził on, że brakuje środków na wiele podstawowych działań, które Agencja realizuje. Dziennikarzy zapewnił, że ma nadzieję, iż w najbliższych dniach będzie mógł poinformować o szczegółowym i ostatecznym harmonogramie naboru wniosków do PROW.