Zgodnie z danymi Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej rozwój rynku usług bazujących na bezzałogowych statkach powietrznych (BSP) gwałtownie przyspiesza. O ile w 2019 roku odnotowano w Polsce ponad 30 tys. zarejestrowanych operacji, to w 2021 r. było ich już ponad 550 tys. Część tego ruchu ma charakter rekreacyjny, jednak uwzględniając liczbę złożonych planów lotów, coraz większy udział w ogólnej liczbie operacji zyskują loty związane z wykonywaniem profesjonalnych usług (np. inspekcje, opracowanie map, pomiary zanieczyszczenia czy nadzór). A prawdziwa rewolucja dopiero przed nami – dostawy przesyłek, a nawet transport ludzi to nieunikniona przyszłość.
– Z moich rozmów z przedsiębiorcami wynika, że obecnie największym ograniczeniem w dalszym rozwoju sektora usług BSP nie jest już technologia związana z konstrukcją statków powietrznych, a infrastruktura i ramy prawne wykonywania lotów, które narzucają coraz większe wymagania proceduralne. Dlatego zdecydowaliśmy, że to właśnie ten element ekosystemu BSP powinien stać się przedmiotem naszych usług – mówi dr hab. Grzegorz Brona, prezes Creotech Instruments SA.
Wzrost ruchu BSP z jednej strony przynosi korzyści, ale prowadzi też do powstania nieznanych dotąd zagrożeń dla mienia oraz zdrowia i życia ludzkiego. Przewidując to, Komisja Europejska wprowadziła szereg uregulowań prawnych narzucających nowe obowiązki zarówno na krajowe administracje lotnicze, jak i samych operatorów BSP. W związku z rozwijającym się dopiero rynkiem praktyczna implementacja tych regulacji stwarza szereg problemów zarówno dla władz, jak i operatorów BSP. W konsekwencji prowadzi to do ograniczenia rozwoju rynku usług lub omijania prawa. Nie trudno się domyśleć, że może mieć to fatalne skutki.
W odpowiedzi na te wyzwania Creotech Instruments SA wraz ze swoimi partnerami – Droneradar oraz WIZIPISI, opracował i wprowadził na rynek platformę GREy umożliwiającą przeprowadzenie analizy ryzyka operacji przy pomocy prostych w obsłudze narzędzi. Udostępniona pod adresem grey.aero platforma korzysta ze zgromadzonego obszernego repozytorium danych przestrzennych i aeronautycznych. Jej zadaniem jest ograniczenie do minimum wysiłku związanego z przygotowaniem przez operatorów BSP dokumentacji planowanej misji.
Wymagania odnośnie czasu potrzebnego do analizy danych przed wykonaniem lotu bezzałogowego często są wyższe niż przed wykonaniem lotu załogowego. Z uwagi na rozproszenie i niejednorodność źródeł danych ocena ryzyka lotu jest często znacznie bardziej pracochłonna niż wykonanie samej misji – mówi Paweł Korzec, prezes firmy Droneradar i jednocześnie pilot BSP.
Platforma GREy umożliwia wizualizację i analizę danych dotyczących topografii i profilu terenu, przeszkód (takich jak maszty, kominy, wiatraki, linie energetyczne), obszarów większego ryzyka, rozkładu gęstości populacji, a także informacji dotyczących przestrzeni powietrznej. Dzięki zgromadzeniu tych danych w jednym, regularnie aktualizowanym repozytorium użytkownik może wprowadzić trasę swojego planowanego przelotu i w ciągu kilku minut otrzymać kompleksowy raport zgodny z metodyką SORA. Informacje w nim zawarte umożliwiają zapoznanie się z potencjalnym ryzykiem bez konieczności żmudnego pozyskiwania i integracji danych źródłowych czy też wykonywania pracochłonnych obliczeń.
Otrzymany raport pozwala pilotowi BSP bez konieczności wychodzenia z biura:
- szczegółowo zapoznać się z terenem, w którym planuje wykonać misję;
- przeanalizować automatycznie obliczone współczynniki ryzyka dla zakładanych parametrów lotu;
- udokumentować powyższe czynności na potrzeby uzyskania wymaganych zgód władz lotniczych.
Zarchiwizowany raport będzie również dokumentem potwierdzającym, że dołożono należytej staranności w przygotowaniu misji na okoliczność incydentu lub wypadku.
– Mam nadzieję, że ponad trzyletni wysiłek naszych firm, wspierany przez Europejską Agencję Kosmiczną, pozwoli wypracować niezbędny element infrastruktury lotów bezzałogowych na trwale wpisany w ten ekosystem, zmniejszając koszty operacji i zwiększając ich bezpieczeństwo – dodaje Tomasz Berezowski, wiceprezes WIZIPISI.
Na początku platforma dostępna będzie dla klientów instytucjonalnych, ale już w najbliższym czasie będą z niej mogli korzystać również indywidualni piloci BSP. Opłata za dostęp ma charakter abonamentowy i jest uzależniona od oczekiwanej, miesięcznej liczby raportów. Jej wysokość została określona tak, aby stanowiła niewielki ułamek kosztu wykonania operacji.