Akcja Reinhardt. Nazistowska zbrodnia na interaktywnej mapie

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” zrealizował kolejną kartograficzną inicjatywę dotyczącą historii Lublina. Tym razem pokazuje ona miejsca związane z akcją Reinhardt, w wyniku której wymordowano blisko 2 mln Żydów.

Akcja ta trwała przez dwadzieścia miesięcy – od 16 marca 1942 roku do 4 listopada 1943 roku – i była częścią tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej. Szacuje się, że w jej wyniku życie straciło 1,85 mln Żydów, w większości pochodzących z Generalnego Gubernatorstwa oraz Okręgu Białostockiego.

Sztab operacji znajdował się w budynku dzisiejszego Collegium Iuridicum Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przy ul. Spokojnej 1. Tutaj urzędował też Odilo Globocnik – dowódca SS i policji na dystrykt lubelski (róg dzisiejszej ul. Wieniawskiej i Czystej), a w Lublinie znajdowała się jego prywatna willa (dzisiejszy budynek stojący przy ul. Bocznej Lubomelskiej), a także magazyny, w których segregowano i przechowywano zagrabione mienie żydowskie (obecny budynek biblioteki KUL przy ul. Chopina 27).

Te i inne miejsca w Lublinie związane z akcją Reinhardt zaprezentowano na interaktywnej mapie, którą przygotował zespół HGIS działający w Ośrodku „Brama Grodzka - Teatr NN” we współpracy z konsultantami z Państwowego Muzeum na Majdanku.

Opracowanie zawiera łącznie 29 lokalizacji. Oprócz opisów poszczególnych miejsc internauta może przeglądać powiązane z nimi fotografie oraz informacje o wydarzeniach i osobach. Może także zapoznać się materiałami źródłowymi. Podkład stanowią przedwojenne plany Lublina, niepublikowane plany niemieckie oraz zdjęcia lotnicze z okresu II wojny światowej. Połączenie materiałów kartograficznych umożliwia porównanie, jak wyglądał teren miasta w czasie wojny, a jak obecnie. Częścią mapy jest też szczegółowy plan obozu koncentracyjnego na Majdanku.

Za opracowanie kartograficzne tej aplikacji odpowiada dr Jakub Kuna z Katedry Geomatyki i Kartografii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Warto przypomnieć, że to już kolejna kartograficzna inicjatywa Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN”. Wcześniej instytucja ta przygotowała internetowy „Atlas map pamięci” (wystawa map i planów tworzonych przez dawnych mieszkańców miast i miasteczek), trójwymiarowe modele Lublina odzwierciedlające jego wygląd w czterech okresach historycznych oraz mapę prezentującą kształt tego miasta w czasach zawarcia Unii Lubelskiej.

JK