"Geodeci dla RP" o rozporządzeniu ws. osnów

W odpowiedzi na zaproszenie głównego geodety kraju Stowarzyszenie „Geodeci dla RP” wzięło udział w konsultacjach społecznych nad projektem rozporządzenia ministra rozwoju, pracy i technologii w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych.

Złożyliśmy liczne uwagi do projektu, które – prócz kwestii formalnych doprecyzowujących formę zapisów projektu – skupiły się na wprowadzeniu nowych rozwiązań w zakładaniu i utrzymaniu osnów. Mają one podnieść efektywność korzystania z osnowy oraz trwałość znaków sieci pomiarowej w Polsce.

Zaproponowaliśmy nowatorskie w polskiej geodezji rozwiązanie dotyczące zabezpieczenia znaków punktów osnowy w ramach utrzymania i konserwacji osnowy: wprowadzenie świadków punktów osnowy, mających pełnić funkcję informacyjno-edukacyjną. Uważamy bowiem, że wzrost świadomości społecznej na temat obecności punktów osnowy w przestrzeni publicznej oraz ich roli jest najlepszą metodą ich ochrony. Pozwoliłoby to znaczącą redukuję kosztów utrzymania osnowy i, poprzez ograniczenie przypadków zniszczenia znaków geodezyjnych, utrzymanie wysokiej jakości i funkcjonalności sieci osnowy, co jest ważne w codziennej pracy geodetów.

Rozwiązanie to jest z powodzeniem stosowane w innych krajach, jak USA czy Japonia, gdzie stan sieci osnowy geodezyjnej jest kwestią kluczową dla funkcjonowania państwa. Jest to również narzędzie do podnoszenia rangi geodezji i szacunku dla zawodu poprzez budowę świadomości społecznej, co jest kluczowe w tym procesie. Ponadto jest to rozwiązanie wpisujące się w proces uwalniania danych o osnowie geodezyjnej. Z założeń edukacyjnego projektu „Mały pępek świata”, realizowanego wraz z geodezyjną akcją „Honorowy Południk Krakowski”, wynika także propozycja lokalizowania nowych punktów osnowy bazowej w centroidach powiatów, co, przy okazji, skutkowałoby ich równomiernym rozmieszczeniem na mapie administracyjnej kraju.

Oprócz kwestii należytego utrwalania i utrzymania klasycznie stabilizowanych znaków osnowy geodezyjnej – jako gwarantów dostępu do danych przestrzennych o dużej wiarygodności, w czasach nowych wyzwań i zagrożeń w tej materii – zwróciliśmy także uwagę na potrzebę ułatwienia korzystania z technologii GNSS w codziennej pracy geodetów z osnową (zwłaszcza na poziomie osnowy szczegółowej, choć nie tylko).
Wyszliśmy z propozycją dopuszczenia do nadawania coraz liczniejszym stacjom referencyjnym GNSS statusu punktów osnowy szczegółowej oraz umożliwienie korzystania w ramach pomiarów na osnowę z techniki VRS (wirtualnych stacji referencyjnych). VRS to rozwiązanie zapewniające wysoką precyzję i dużą dostępność, zwłaszcza w rejonach odległych od dotychczasowych punktów osnowy, w ekonomiczny i łatwy sposób zagęszczające sieć. Zadbaliśmy też o wyraźne wyartykułowanie możliwości stosowania pomiaru GNSS w pracach terenowych, aby nie ograniczać formą zapisów rozporządzenia swobody korzystania z tej techniki.

Nasze pozostałe propozycje i uwagi odnosiły się do konsekwentności wymogów stabilizacji znaków osnowy różnych rodzajów i typów (potrzeba stabilizacji poniżej poziomu przemarzania gruntu), zachowania znaków ciosanych dla regionów górskich czy dopracowania zasad sporządzania opisów topograficznych punktów osnowy (wyższa dokładność podawania współrzędnych i należyta czytelność opisów).
Mamy nadzieję, że uwzględnienie naszych uwag w projekcie rozporządzenia znacząco ułatwi codzienną pracę geodetów z osnową i pomoże budować rangę geodezji w oczach społeczeństwa.

Stowarzyszenie "Geodeci dla RP"