Powstał atlas geochemiczny Europy

Przedstawiciele służb geologicznych i środowisk akademickich z 10 krajów zaprezentowali niedawno na posiedzeniu Komisji Europejskiej w Brukseli „Atlas geochemiczny Europy”. Po dziesięcioleciu wspólnych prac - w których aktywnie uczestniczył Państwowy Instytut Geologiczny – określono po raz pierwszy naturalne rozprzestrzenienie ponad 50 pierwiastków w glebach i wodach Europy, stosując jednolitą dla całego kontynentu metodykę pomiarów i poboru prób.

Umożliwia to m.in. wiarygodne określenie anomalnych poziomów zanieczyszczeń antropogenicznych. Aby ustalić, w jakim stopniu gleba w danym miejscu została skażona np. arsenem musimy najpierw dowiedzieć się, jaka była naturalna zawartość tego pierwiastka w gruncie i wodzie, zanim doszło do tego skażenia, czyli: należy określić tło geochemiczne. Dopiero znając tło, można wiarygodnie orzec, za jaką część zawartości pierwiastka w badanym miejscu jest odpowiedzialna przyroda, a za jaką człowiek.
Do tej pory każdy kraj europejski stosował własne kryteria dla ustalenia tła i w związku z tym wysokość zanieczyszczeń nie mogła być w pełni porównywalna. Brakowało jednolitej i wiarygodnej europejskiej bazy danych. Bazy i mapy geochemiczne istniejące w różnych krajach są, niestety, niekompletne i niespójne. Sporządzano je z użyciem różnych metod opróbowania, metod analitycznych i sposobów interpretacji. Dlatego powstał międzynarodowy program kartograficzny EuroGeoSurveys – FOREGS geochemical baseline mapping of Europe. W jego efekcie stworzono dwutomowy „Atlas geochemiczny Europy” opracowany przez służby geologiczne 26 krajów oraz trzy włoskie uniwersytety. Każdy z uczestniczących krajów pokrywał koszty prac polowych i analitycznych w obrębie swojego terytorium. Dziesięcioletnie prace zakończono w sierpniu 2006 roku.
W Polsce atlas jest rozpowszechniany przez Państwowy Instytut Geologiczny. Dostępny jest on również na serwerze fińskiej służby geologicznej – GTK.

Mirosław Rutkowski, rzecznik prasowy Państwowego Instytutu Geologicznego