Intergracja baz danych georeferencyjnych lekarstwem na topograficzny bałagan

W podkrakowskich Tomaszowicach odbyło się spotkanie Komitetu Sterującego i Rady Programowej projektu celowego zamówionego przez Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz GUGiK, dotyczącego integracji baz danych dostępnych w państwowym zasobie geodezyjno-kartograficznym (7-8 października br.).

Projekt celowy* realizowany jest od września ub.r. przez zespół pod kierownictwem dr Joanny Bac-Bronowicz z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki Akademii Rolniczej we Wrocławiu.
W czasie obrad przedstawiono stan prac oraz problemy wynikające z konieczności integracji i standaryzacji baz danych georeferencyjnych prowadzonych przez służbę geodezyjną. Docelowo wykonawcy zadania powinni zaproponować rozwiązanie problemu niespójności tych baz. Jest to jedna z podstawowych bolączek służby geodezyjnej (choć nie tylko jej) utrudniająca, a czasami uniemożliwiająca efektywne wykorzystanie zgromadzonych danych. Przywykliśmy już do tego, że obiekty zapisane w jednej bazie rozsypują się po przeładowaniu do innej. Jedne gubią kolory, drugie topologię, inne po prostu znikają. Nie jest niczym nowym, że trzy nałożone na siebie mapy tego samego obszaru, wykonane w tym samym okresie przez różne instytucje państwowe, prezentują odmienną treść geometryczną lub nazewnictwo. A przecież mamy jeden państwowy system odniesień przestrzennych, a nazwy miejscowości nie są tajemnicą. Tradycją jest zbieranie po wielokroć tych samych danych, tak jak i brak perspektywicznego myślenia o mapach, czy szerzej – o geodezji. Myślenia kategoriami 5-10 lat na przód. Dzisiaj ponosimy tego konsekwencje. Wdrożenie rozwiązań proponowanych przez autorów pozwoliłoby na stworzenie spójnego systemu danych topograficznych dla całego kraju. W przeciwnym razie będziemy mieli piękne bazy, tyle tylko, że w niewielkim stopniu wykorzystywane (jak np. VMap L2 z pierwszej edycji). Co więcej, w każdej z nich służba geodezyjna będzie opowiadała obywatelom inną topograficzną historię.

W świetle powszechnych w ostatnim czasie wypowiedzi na temat roli infrastruktury informatycznej państwa i potrzeby jej uporządkowania, zrobienie „porządku” w bazach geodezyjnych powinno być jednym z priorytetów GUGiK.
Dyskutowany projekt ma nas do tego przybliżyć. Jego idea opiera się na koncepcji baz danych wielorozdzielczych i wieloreprezentacyjnych. W pierwszym przypadku chodzi o dane o różnej dokładności, w drugim o pokazywanie tego samego obiektu w różny sposób, w zależności od skali prezentacji. W koncepcji przedstawionej przez autorów projektu, w wielorozdzielczej bazie referencyjnej znalazłyby się dane o szczegółowości odpowiadającej skalom: 1:10 000, 1:50 000 i 1:250 000.

W polskiej infrastrukturze danych przestrzennych Baza Danych Topograficznych (TBD) jest zasilana danymi z: bazy VMap L2, ewidencji gruntów i budynków oraz mapy zasadniczej. Sama TBD jest z kolei bazą dla opracowań kartograficznych w skalach 1:10 000, 1:50 000 oraz Bazy Danych Ogólnogeograficznych i map tematycznych. Podstawowym zadaniem jest zatem określenie relacji pomiędzy TBD i VMap L2 (dwoma najważniejszymi ogniwami, niezbędnymi do tworzenia opracowań topograficznych) oraz pomiędzy TBD a wybranymi elementami ewidencji gruntów i budynków. Do wspomnianego porządkowania niezbędne są m.in.: modyfikacja definicji i klasyfikacji obiektów oraz struktur baz danych, opracowanie zasad konwersji danych, określenie redakcji kartograficznej, wykonanie specjalistycznych aplikacji software’owych itp.

Z dyskusji, jaka miała miejsce podczas spotkania, wyłania się jednak problem o wiele poważniejszy, aniżeli tylko kłopoty wynikające ze stosowania takiego czy innego zapisu informatycznego, modelu danych, opisu obiektów czy nazewnictwa. Bez odpowiednich decyzji na szczeblu ministerialnym i rozwiązań legislacyjnych realizacja projektu i jego wdrożenie tylko w niewielkim stopniu poprawią sytuację. Zagadnienie nie dotyczy bowiem tylko baz będących w posiadaniu służby geodezyjnej. Spójne z nimi powinny być także bazy georeferencyjne prowadzone przez inne resorty. A na to w najbliższej przyszłości się nie zanosi.

Więcej o projekcie celowym w najbliższych wydaniach GEODETY

* Projekt celowy nr 6T122005C/06552 „Metodyka i procedury integracji, wizualizacji, generalizacji i standaryzacji baz danych referencyjnych dostępnych w zasobie geodezyjnym i kartograficznym oraz ich wykorzystanie do budowy baz tematycznych” wartość prac 4,5 mln zł; termin zakończenia prac: marzec 2008 r.

Główne zadania stojące przed wykonawcami projektu to:
-porównanie systematyki obiektów TBD TOPO i VMap L2+
-opracowanie koncepcji zasilania TBD danymi VMap L2+ (w tym m.in.: stworzenie projektu modelu rozszerzonej TBD, opracowanie systemu jej zasilania),
-opracowanie koncepcji mapy topograficznej w skali 1:50 000 w standardzie TBD wraz z konwersją danych i przygotowaniem linii technologicznej,
-opracowanie koncepcji wieloreferencyjnej bazy danych referencyjnych oraz NMT,
-uspójnienie baz tematycznych SOZO i HYDRO.

Jerzy Przywara