Ciekawe Tematyarchiwum Geodetywiadomościnewsletterkontaktreklama
Najnowsze wydarzenia z dziedziny geodezji, nawigacji satelitarnej, GIS, katastru, teledetekcji, kartografii. Nowości rynkowe, technologiczne, prawne, wydawnicze. Konferencje, targi, administracja.

Archiwum GEODETY


Internetowe Archiwum GEODETY jest ogólnodostępne i zawiera:
• wszystkie artykuły zamieszczone w miesięczniku GEODETA w latach 1995–2023 w postaci osobnych plików PDF;
• wszystkie wydania miesięcznika GEODETA z lat 1995–2023 w postaci plików PDF.
Pliki można ściągać do wykorzystania na własne potrzeby. Copyright GEODETA Sp. z o.o. i następcy prawni. Wszystkie prawa zastrzeżone łącznie z tłumaczeniami na języki obce.

W przypadku problemów z dostępem do internetowego Archiwum GEODETY prosimy o kontakt mailowy (geoforum@geoforum.pl)


1995199619971998199920002001
2002200320042005200620072008
2009201020112012201320142015
2016201720182019202020212022
2023
| Luty 2019, Nr 2 (285) |


• Dzielmy się wiedzą – mówi Bogumił Janiszewski, Człowiek Roku 2018 • Cztery lepsze niż dwa – sprawdzamy, jakie korzyści dla użytkowników precyzyjnych odbiorników satelitarnych oznacza globalna dostępność usług chińskiego BeiDou • O tworzeniu i prowadzeniu historii zasobu numerycznego w Systemie Informacji...

powrót

Henryk Bartoszewicz

Inżynierowie wojskowi

Prace Korpusu Inżynierów Koronnych 1775-1795, część I. Korpus Inżynierów Koronnych utworzono na mocy ustawy sejmowej z 1775 r. jako jednostkę wchodzącą w skład Korpusu Artylerii Koronnej. Jego zadania w zakresie kartografii znacznie wykraczały poza sporządzanie map i planów twierdz.

Ilustracja: Fragment mapy sporu granicznego między polską wsią Wasiły i pruską wsią Baraniewo, 1788 r., Jakub Jasiński, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Królestwa Polskiego, 54, k. 326
Fragment mapy sporu granicznego między polską wsią Wasiły i pruską wsią Baraniewo, 1788 r., Jakub Jasiński, Archiwum Główne Akt Dawnych, Archiwum Królestwa Polskiego, 54, k. 326
Szefem Korpusu Inżynierów Koronnych z urzędu został dowódca Korpusu Artylerii Koronnej generał Alojzy Brühl. Pierwszym komendantem mianowano ppłk. Jana Chrzciciela Kleina. Oficerami korpusu w początkowym okresie byli: kapitanowie Jan Marks i Jakub de Sévigny oraz porucznik Jan Mehler, podoficerami zaś m.in. Jan Gawłowski i Józef Hiż, którzy wkrótce zostali oficerami.

Zadania Korpusu Inżynierów Koronnych określono w opracowanym w 1774 r. przez generała Brühla regulaminie artylerii. Sprecyzowano tam także kompetencje i zakres prac komendanta, oficerów i podoficerów. Korpusowi powierzono prace fortyfikacyjne i budowlane w twierdzach oraz prowadzenie robót drogowych, zabezpieczania mostów i grobli. W czasie wojny formacja ta miała zajmować się planowaniem i nadzorowaniem działań oblężniczych i fortyfikacyjnych. Od komendanta i oficerów wymagano rozległej wiedzy w zakresie projektowania i wznoszenia budowli wojskowych. Do obowiązków komendanta należało szkolenie podwładnych, gromadzenie map i planów twierdz oraz prowadzenie archiwum jednostki. Ponadto miał on przygotowywać projekty prac fortyfikacyjnych i budowlanych w twierdzach.

Początek działalności Korpusu Inżynierów Koronnych zbiegł się w czasie z rozpoczęciem demarkacji granic państwa polskiego po I rozbiorze. Do wytyczania granic w terenie oraz ich kartowania zaangażowano trzech najbardziej doświadczonych inżynierów wojskowych: komendanta tej formacji ppłk. Kleina oraz kpt. Marksa i por. Gawłowskiego. Klein i Marks prace pomiarowe w terenie realizowali od września 1776 r. do lipca 1777 r. Gawłowski brał udział w pracach komisji granicznej w Wielkopolsce w latach 1782-1788. W demarkacji granicy Rzeczypospolitej z Rosją i Austrią uczestniczył chorąży Karol Sierakowski z Korpusu Kadetów, przyszły komendant Korpusu Inżynierów Koronnych.
W 1784 r. postanowiono dokonać rozdzielenia map królewskich od map Departamentu Interesów Cudzoziemskich i Stanisław August zarządził sporządzenie kopii wszystkich map granicznych, które miały wzbogacić królewski Zbiór Geograficzny. Z Korpusu Inżynierów Koronnych kopiowaniem map zajmowali się: Krzysztof Hauffe, Józef Hurtig, Michał Kado, Jan Mehler, Jan Sielanka i August Torri. Całością prac kierował Karol Sierakowski (wówczas już w stopniu majora).

Nie jesteśmy w stanie ustalić dokładnej liczby map delimitacyjnych i demarkacyjnych granic Polski sporządzonych po I rozbiorze. Spośród zachowanych map granicznych państwa polskiego wykonanych w latach 1774-?1788 prawie wszystkie...

Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu miesięcznika GEODETA

powrót

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.

TPI

Centrala Warszawa tel. (22) 632 91 40 warszawa@tpi.com.pl Biuro Gdańsk tel./faks (58) 320 83 23 gdansk@tpi.com.pl Biuro Wrocław tel./faks (71) 325 25 15 wroclaw@tpi.com.pl Biuro Poznań tel./faks (61) 665 81 71 poznan@tpi.com.pl Biuro Kraków...

Centrum Serwisowe NaviGate
KRAKÓW

Centrum Serwisowe NaviGate wykonuje serwis odbiorników GNSS, kontrolerów, niwelatorów i tachimetrów marki Trimble, Spectra Geospatial, Nikon, Sokkia, Leica, Topcon, CHC, Geomax oraz dronów i sensorów marki DJI Enterprise. Naszym Klientom zapewniamy...
    poprzedni miesiąc następny miesiąc
ponwtśroczwpiąsobnie
123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930
strzałka w dółnadchodzące wydarzenia
2025-04-25 | POZNAŃ
Geograficzne aspekty badań nad krajobrazem, turystyką i rekreacją oraz planowaniem przestrzennym
Konferencja naukowa pt. Geograficzne aspekty badań nad krajobrazem, turystyką, rekreacją oraz...
więcej
2025-04-28 | KRAKÓW
XIX Ogólnopolska Konferencja Studentów Geodezji 2025
W dniach 28–29 kwietnia 2025 r. na Uniwersytecie Rolniczym im. Hugona Kołłątaja w Krakowie...
więcej
2025-05-12 | WARSZAWA oraz ONLINE
Automatyczne generowanie map z BDOT10k; w porównaniu do generowania z OpenStreetMap
„Automatyczne generowanie map z BDOT10k; w porównaniu do generowania z OpenStreetMap”...
więcej
2025-05-14 | JANÓW LUBELSKI
VIII Konferencja Naukowo-Techniczna pn. "Kierunki rozwoju i innowacje w geodezji i kartografii"
Tematyka konferencji: • nowoczesne techniki i technologie pomiarowe, • wykorzystanie...
więcej
2025-05-14 | DĘBLIN
NC2025 - Rola nawigacji w transporcie lotniczym, morskim i lądowym
Celem konferencji będzie wymiana doświadczeń, prezentacja wyników badań własnych oraz najnowszych...
więcej
2025-05-19 | POZNAŃ
Człowiek w przestrzeni: działalność, efekty i perspektywy
Konferencja ma na celu rozpowszechnienie i popularyzację studenckich osiągnięć z zakresu geografii...
więcej
strzałka w dół zobacz pozostałe
Korzystanie z Portalu BDOT10k
play thumbnail
czy wiesz, że...
strzałka w dół Czy wiesz, że...
generał Nikołaj Michajłowicz Przewalski odkrył i opisał dzikiego konia przy okazji ekspedycji geograficznej do Azji Środkowej?
następny
strzałka w dółGeoludzie
Witold Senisson (1919-2002)

Witold  Senisson  (1919-2002)
Urodził się 12 czerwca 1919 roku w Krakowie. Absolwent Gimnazjum Sobieskiego w Krakowie (1938 r.). W 1939 roku ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy; brał udział w kampanii wrześniowej i trafił do niewoli niemieckiej (z której wkrótce uciekł). W 1941...
więcej

strzałka w dółGeodaty
1933

1933
Powstała pierwsza fotomapa Warszawy.
następny

© 2023 - 2025 Geo-System Sp. z o.o.

O nas

Geoforum.pl jest portalem internetowym i obszernym kompendium wiedzy na tematy związane z geodezją, kartografią, katastrem, GIS-em, fotogrametrią i teledetekcją, nawigacją satelitarną itp.

Historia

Portal Geoforum.pl został uruchomiony przez redakcję miesięcznika GEODETA w 2005 r. i był prowadzony do 2023 r. przez Geodeta Sp. z o.o.
Od 2 maja 2023 roku serwis prowadzony jest przez Geo-System Sp. z o.o.

Reklama

Zapraszamy do kontaktu na adres
redakcji: geoforum@geoforum.pl

Kontakt

Redaktor prowadzący:
Damian Czekaj
Sekretarz redakcji:
Oliwia Horbaczewska
geoforum@geoforum.pl
prześlij newsa

facebook twitter linkedIn Instagram RSS

RODO
polityka prywatności
mapa strony
kontakt
reklama

v2