powrót

Adam Linsenbarth

Oto Fotolot!

Wizytówka polskiej fotogrametrii międzywojennej.
W końcu lat dwudziestych w Ministerstwie Robót Publicznych zrodziła się koncepcja utworzenia odrębnej instytucji fotogrametrycznej. 1 maja 1930 roku powołano do życia Fotolot – Wydział Aerofotogrametryczny przy Polskich Liniach Lotniczych LOT.

Zanim jednak doszło do jego utworzenia, już wcześniej działały na terenie Polski dwie inne jednostki fotogrametryczne. Inicjatorem jednej z nich był inż. Tadeusz Niedzielski, naczelnik Wydziału Pomiarowego w Ministerstwie Robót Publicznych, który zafascynowany rozwojem metod fotogrametrycznych, doprowadził do utworzenia 1 kwietnia 1928 r. Oddziału Fotogeodezyjnego w Krakowie. Twórcą pracowni fotogrametrycznej tego oddziału i jej kierownikiem był nestor polskiej fotogrametrii prof. Bronisław Piątkiewicz. Niedzielski kierował między innymi pracami delimitacyjnymi granicy Polski z Czechosłowacją i Rumunią, podczas których na szeroką skalę stosowano metody fotogrametryczne. Jedne z pierwszych prac dotyczyły opracowania fotogrametrycznego doliny rzeki Czeremoszu o szerokości 1,5 km i długości około 40 km. Plany zostały sporządzone w skali 1:2880 metodą przetworzenia zdjęć lotniczych na automatycznym przetworniku Zeissa. Zdjęcia lotnicze i plany zostały wykorzystane nie tylko do celów delimitacyjnych, ale także dla studiów Wnętrze samolotu z szeregową kamerą Zeissa związanych z regulacją samej rzeki. Osnowę polową niezbędną do wyznaczenia fotopunktów (stosowanych do przetwarzania zdjęć lotniczych) stanowiły ciągi poligonowe założone po obu brzegach rzeki.
W roku 1930 w Ministerstwie Robót Publicznych utworzono Biuro Melioracji Polesia, a w nim – pracownię fotogrametryczną, której celem było wykonywanie i opracowywanie zdjęć lotniczych dla potrzeb melioracji Polesia. Dyrektor Biura inż. J. Pruchnik podjął śmiałą decyzję zastosowania technik fotogrametrycznych, mimo że w owym czasie niektóre koła inżynierskie uważały te metody za eksperymentalne. Konsultantem opracowań fotogrametrycznych wykonywanych dla potrzeb melioracji Polesia był także prof. Bronisław Piątkiewicz. Zdjęcia wykonywane były z samolotów PLL LOT za pomocą kamery fotogrametrycznej Zeiss RMK-21 (18 x 18 cm), stanowiącej własność MRP. Obsługę samolotu stanowili pracownicy LOT-u oraz Pracowni Fotogrametrycznej.

W końcu lat dwudziestych w Ministerstwie Robót Publicznych zrodziła się koncepcja utworzenia odrębnej instytucji fotogrametrycznej. W wyniku konferencji międzyministerialnej zorganizowanej 22 maja 1929 r. postanowiono utworzyć Wydział Aerofotogrametryczny przy PLL LOT. Opracowanie projektu organizacyjnego i merytorycznego takiej placówki ministerstwo zleciło mjr. T. Wereszczyńskiemu. Przedłożony plan był jednak zbyt kosztowny i rozbudowany, dlatego po konsultacjach nz prof. Warchałowskim i inż. Niedzielskim, zdecydowano się powierzyć utworzenie placówki fotogrametrycznej młodemu inżynierowi Marianowi Brunonowi Piaseckiemu. 1 maja 1930 roku powołano do życia Fotolot, a Piasecki został jego dyrektorem. Skromne biuro Fotolotu było zlokalizowane w baraczku przy Topolowej na lotnisku Pola Mokotowskiego. Tam też mieściła się ciemnia fotogrametryczna. Z Oddziału Fotogeodezyjnego Ministerstwa Robót Publicznych w Krakowie Fotolot przejął sprzęt fotogrametryczny. Początkowo dysponował trzysilnikowym samolotem Fokker, skonstruowanym w fabryce Plage-Leśkiewicz w Lublinie, a później – dwoma krajowymi jednosilnikowymi samolotami typu PWS 24. W ostatnim roku działalności (1939) Fotolot miał 5 samolotów typu PWS 24.

Pełna treść artykułu w listopadowym wydaniu GEODETY

powrót

REKLAMA

• zaloguj się    • rejestruj konto    • zapomniałeś hasła?

KOMENTARZE Komentarze są wyłącznie opiniami osób je zamieszczających i nie odzwierciedlają stanowiska redakcji Geoforum. Zabrania się zamieszczania linków i adresów stron internetowych, reklam oraz tekstów wulgarnych, oszczerczych, rasistowskich, szerzących nienawiść, zawierających groźby i innych, które mogą być sprzeczne z prawem. W przypadku niezachowania powyższych reguł oraz elementarnych zasad kultury wypowiedzi administrator zastrzega sobie prawo do kasowania całych wpisów. Użytkownik portalu Geoforum.pl ponosi wyłączną odpowiedzialność za zamieszczane przez siebie komentarze, w szczególności jest odpowiedzialny za ewentualne naruszenie praw lub dóbr osób trzecich oraz szkody wynikłe z tego tytułu.