Opracowanie redakcji
Problematyka prawna
Wytyczne administrowania gruntami ze szczególnym uwzględnieniem krajów znajdujących się w fazie przekształceń (III).
Od redakcji: zgodnie z zapowiedzią kontynuujemy publikację „Wytycznych administrowania gruntami” [część I i II – odpowiednio w GEODECIE 9/98 i 11/98]. Jest to dokument opracowany pod kierownictwem prof. Petera Dale’a przez grupę ekspertów zajmujących się (pod egidą Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ) sprawami administrowania gruntami. Wybrane fragmenty pochodzą z rozdziału „Problematyka prawna”, w którym omówione są aspekty prawne wpływające na administrowanie gruntami. Koncentrują się one w szczególności na prawie własności gruntu, rejestrowaniu dokumentów i tytułu prawnego, na zdefiniowaniu i pomiarach granic nieruchomości (co określa się również mianem rozgraniczania nieruchomości lub pomiarami prawnymi) oraz na prawach własności intelektualnej do rejestrowanych informacji.
Status prawny gruntu i nieruchomości
W każdym społeczeństwie prawo jest złożonym zbiorem norm, które podlegały ewolucji. Prawo może przybierać różne formy, jak to ma miejsce w dzisiejszej Europie, gdzie występuje kilka różnych tradycji prawnych. Cztery obszary prawa szczególnie dotyczą administrowania gruntami:
(a) prawo „rzeczowe” wywierające wpływ na obrót ziemią (kodeks cywilny);
(b) ustawy dotyczące reformy gospodarowania gruntami (np. o prywatyzacji gruntów państwowych, przywracaniu prywatnej własności gruntów i scalaniu gruntów);
(c) ustawy dotyczące administrowania gruntami (np. przepisy o katastrze);
(d) ustawy z zakresu prawa własności intelektualnej dotyczące takich zagadnień, jak własność informacji i pomysłów, ochrona danych i prywatności obywatela.
Prawo rzeczowe zawiera normy regulujące to, co można zrobić z gruntem. W różnych krajach przyjmuje się różne definicje „gruntu” i „nieruchomości”. W zakres pojęcia „grunt” mogą wchodzić kopalnie i złoża minerałów pod powierzchnią gruntu, obiekty związane z powierzchnią, takie jak budowle lub części budowli albo obiekty naturalne wyrastające z gleby. W wielu krajach obowiązują podstawowe kodeksy gruntowe obejmujące przepisy regulujące działanie katastru oraz wszelkich innych systemów rejestrowania gruntów. Taki kodeks określa w szczególności istotę gruntu i nieruchomości.
Jeśli w dalszej części niniejszego opracowania nie zaznaczymy inaczej, będziemy zakładać, że grunt rozciąga się od środka Ziemi do nieskończoności, tj. obejmuje wszystkie obiekty naturalne i wytworzone przez człowieka, związane z powierzchnią lub znajdujące się pod powierzchnią Ziemi, a także, że pojęcie „grunt” obejmuje też prawa takie, jak prawo własności i użytkowania.
Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu miesięcznika GEODETA
powrót
|
