powrót

Remigiusz Piotrowski

Kataster w państwie prawa

Próba określenia pożądanego zakresu ustawowych uregulowań katastru

1. Wprowadzenie
W Polsce, w ramach instytucji prawnej ewidencji gruntów i budynków, prowadzony jest „rejestr gruntów”, wspomagany mapą stanowiącą najczęściej nakładkę tzw. mapy zasadniczej (podstawowa mapa kraju). Pod wieloma względami ewidencja ta nie jest wystarczająco dobrze dostosowana do obecnych społeczno-gospodarczych potrzeb państwa, wśród których dominuje konieczność uzyskania i stałego, sprawnego upowszechniania pełnej wiedzy o stosunkach własnościowych w zakresie mienia nieruchomego, tj. gruntów oraz budynków i ich części, stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności. Na przeszkodzie temu stoją między innymi strukturalne rozwiązania obecnej ewidencji gruntów i budynków, takie np. jak preferowanie pojęcia władania i ignorowanie pojęcia nieruchomości w układzie rejestru gruntów oraz postrzeganie budynków wyłącznie jako części składowych gruntu. Głównie z wymienionych tu powodów (a nie tylko chęci zmiany podstawy podatku od nieruchomości!) coraz bardziej konieczne staje się zastąpienie tej przestarzałej już instytucji współczesnym katastrem europejskim, obejmującym ewidencją wszystkie rodzaje nieruchomości, dla których prawnie możliwe jest założenie oddzielnych ksiąg wieczystych. Jest przy tym tak, że w prawidłowo zorganizowanym państwie kataster funkcjonuje równolegle, ale w ścisłym powiązaniu z instytucją ksiąg wieczystych, w stosunku do której powinien być komplementarny (a nie zastępczy, tj. konkurencyjny!). Warunek ten narzuca obu instytucjom nie tylko wspólną definicję nieruchomości i jednakowy sposób jej oznaczania, ale również identyczną właściwość miejscową jednostek prowadzących kataster i księgi.

Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu miesięcznika GEODETA

powrót