Geoinformacja a środowisko w czasach INSPIRE

Geoinformacja pełni istotną rolę w działaniach sektora publicznego na rzecz środowiska, szczególnie w kontekście wspólnotowych inicjatyw GMES, INSPIRE i SEIS. 21 kwietnia 2010 r. w warszawskim Centrum Bankowo-Finansowym odbyła się konferencja „Geoinformacja w zarządzaniu środowiskiem”, w ramach której przedstawiono założenia prowadzonych w Polsce projektów. Organizatorem spotkania było Centrum Promocji Informatyki.

Geoinformacja pełni istotną rolę w działaniach sektora publicznego na rzecz środowiska, szczególnie w kontekście wspólnotowych inicjatyw GMES, INSPIRE i SEIS. 21 kwietnia 2010 r. w warszawskim Centrum Bankowo-Finansowym odbyła się konferencja „Geoinformacja w zarządzaniu środowiskiem", w ramach której przedstawiono założenia prowadzonych w Polsce projektów. Organizatorem spotkania było Centrum Promocji Informatyki.

Konkretne inicjatywy zostały zaprezentowane w wykładzie inauguracyjnym Macieja Rossy, dyrektora Departamentu Informacji o Środowisku w Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. GDOŚ włącza się w budowę infrastruktury informacji przestrzennej w Polsce m.in. poprzez wspólny z GUGiK udział w projekcie Unii Europejskiej NatureSDIplus. W jego ramach Dyrekcja uczestniczy w opracowaniu wytycznych technicznych i geostandardów zgodnych z INSPIRE dla tematu obszary chronione i innych tematów środowiskowych. Budowa systemu informacji o środowisku GDOŚ obejmuje m.in. dostosowanie do wymogów INSPIRE systemu EkoAgregat zbierającego informacje z baz danych jednostek resortowych Ministerstwa Środowiska. Realizowany jest także projekt Wnioskomat mający usprawnić obsługę obywateli w zakresie dostępu do informacji o środowisku.

Maciej Łochyński z firmy Biotope przedstawił prace nad standardem danych GIS w ochronie przyrody, który ma być wykorzystywany w pracy regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, a także parków narodowych i krajobrazowych. Jak podkreślił, realizacja standardu (sdGIS) oraz prace nad INSPIRE nie wykluczają się, ale uzupełniają wzajemnie. Cel INSPIRE jest bowiem inny – zapewnienie administracji publicznej i obywatelom szerokiego dostępu do informacji o środowisku. Standard dla służb ochrony przyrody tworzony jest na znacznie wyższym poziomie szczegółowości. Prace nad kolejnymi jego wersjami trwają od 2007 r., jednak nie ma on jeszcze mocy prawnej. Jak zapewnił dyr. Rossa, GDOŚ podejmie starania, aby standard zyskał wkrótce status rozporządzenia.

Zaprezentowano także ciekawe przykłady zastosowań geoinformacji na poziomie regionalnym i lokalnym. Dotyczyły one działań prowadzonych w ramach budowy Miejskiego Systemu Informacji Przestrzennej w Kielcach. Jadwiga Skrobacka, koordynator GIS w kieleckim magistracie, pokazała, w jaki sposób system informacji przestrzennej może stać się narzędziem zarządzania zrównoważonym rozwojem miasta. GIS może być stosowany przy tworzeniu Programu Ochrony Środowiska, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, opracowań ekofizjograficznych i innych opracowań (np. analiz jakości życia lub map tworzonych na potrzeby ofert i decyzji inwestycyjnych). Szymon Ciupa z firmy 24GIS omówił zastosowania systemów geoinformatycznych w e-administracji do zarządzania decyzjami środowiskowymi na przykładzie kieleckiego MSIP. Wskazywane korzyści ze stosowania rozwiązań GIS to m.in. dostęp do szerokiego spektrum danych przestrzennych w trakcie analiz, transparentność w podejmowaniu decyzji, uproszczenie realizacji procedur administracyjno-biurowych, łatwiejszy dostęp do informacji o środowisku dla społeczeństwa (geoportale).

Uczestnicy spotkania zwracali uwagę na kontekst działań naszej administracji publicznej, jaki stanowią aktualne inicjatywy Unii Europejskiej, a więc nie tylko INSPIRE, ale również GMES (system monitoringu środowiska), GEOSS (system obserwacji Ziemi), a także SEIS (zintegrowany system informacji o środowisku), który ma być kolejnym po INSPIRE krokiem ku powstaniu wspólnej europejskiej przestrzeni danych środowiskowych. Przykładem projektu wpisującego się działania GMES jest GSE Forest Monitoring (GSE FM) – program satelitarnego monitoringu zasobów leśnych na potrzeby sprawozdawczości w ramach Protokołu z Kyoto. GSE FM realizowany jest w naszym kraju przez firmę Geosystems Polska. Wyniki projektu zostaną udostępnione w postaci usług sieciowych zgodnych z dyrektywą INSPIRE zbudowanych na bazie narzędzia ERDAS Apollo. W kontekst GMES, a w przyszłości także SEIS, wpisują się działania Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Jest ona, poprzez Europejską Agencję Środowiska (EEA), dostawcą danych dla systemu GMES.

Paweł Sudra