Komisja AiSW przyjęła projekt ustawy o IIP

Podczas dzisiejszego (21 stycznia) posiedzenia sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych większością 13 głosów przy jednym przeciwnym i 6 wstrzymujących się (głównie posłów PiS) przyjęto rządowy projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej.

W trakcie posiedzenia rozpatrywano sprawozdanie nadzwyczajnej podkomisji powołanej w grudniu ub.r. w celu przeanalizowania treści ustawy o IIP, a także głosowano nad kilkunastoma poprawkami przedłożonymi w większości przez posłów opozycji na wniosek organizacji samorządowych (m.in. Związku Miast Polskich oraz Związku Powiatów Polskich, które wcześniej uczestniczyły w posiedzeniach podkomisji). Jedną z najważniejszych zmian wniesionych w toku prac podkomisji jest dodanie punktu 15 w rozdziale 7 art. 23, który ma pozwolić samorządom na prowadzenie mapy zasadniczej w postaci analogowej do 31 grudnia 2013 roku.

Dwugodzinne obrady miały dość jednostajny przebieg. Większość poprawek do kolejno rozpatrywanych punktów ustawy zgłaszał w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości poseł Piotr Polak. Dotyczyły one przede wszystkim kompetencji rządu i samorządu, a także wydatków związanych z wdrażaniem dyskutowanej ustawy. Następnie do głosu dochodziła strona rządowa (reprezentowana między innymi przez GGK Jolantę Orlińską oraz wiceprezesa GUGiK Jacka Jarząbka), która negatywnie opiniowała proponowane zmiany. Uzasadnienie było niemal zawsze takie samo. W opinii przedstawicieli rządu poprawki albo praktycznie nie zmieniały sensu ustawy, albo były niezgodne z dyrektywą INSPIRE, albo są już uwzględnione w innych aktach prawnych.

W obronie większości poprawek stawali przedstawiciele samorządu. Ich argumenty także się powtarzały. Twierdzili między innymi, że projekt ustawy ogranicza samorządność w Polsce, a także zmusi jednostki administracyjne do zwiększenia wydatków na geodezję, odciążając jednocześnie budżet państwa. Ostatecznie niemal wszystkie poprawki zostały odrzucone, a liczba głosów za i przeciw zmieniała się tylko wraz z opuszczaniem sali obrad przez kolejnych posłów. Wyjątkiem były zmiany w rozdziałe 6 art. 21. ust. 5 (dodano sformułowanie „o którym mowa w ust. 4”) oraz w rozdziale 7 art. 23 pkt 7a (powrócono do pierwotnego brzmienia przepisu). Warto dodać, że sens wielu poprawek opozycji był kwestionowany nie tylko przez stronę rządową, lecz również przez sejmowe Biuro Legislacyjne.

Większość poprawek złożono do zmian w Prawie geodezyjnym i kartograficznym (rozdział 7 ustawy o IIP). Najbardziej burzliwą dyskusję wywołała propozycja zmiany art. 4 ust. 3 Pgik. Posłowie PiS oraz samorządowcy zaproponowali, by brzmiał on: „koszty realizacji zadań określone art. 4 ppkt 1a-1d [Pgik] pokrywa się z budżetu państwa, a w kosztach tych, w ramach realizacji zadań własnych, mogą uczestniczyć jednostki samorządu terytorialnego”. W uzasadnieniu podkreślono, że wraz z likwidacją FGZGiK ciężar finansowy wymienionych w ustawie zadań spadnie na samorządy. W opinii przedstawiciela ZMP powinien on spaść w całości na Skarb Państwa, choć w prowadzeniu zasobu, jeśli zechcą, będą mogły uczestniczyć także jednostki samorządu terytorialnego. Strona rządowa była – rzecz jasna – przeciwna wprowadzeniu poprawki. Jolanta Orlińska argumentowała, że dzięki likwidacji FGZGiK samorządy otrzymają ponad 20% więcej środków. Do tego mogą starać się także o dotacje z UE. Argumenty nie przekonały jednak samorządowców. Tomasz Myśliński (geodeta Warszawy) reprezentujący ZMP stwierdził, że po likwidacji funduszu środki z budżetu, mimo że wyższe, będą niecelowe, tak więc wcale nie będą musiały iść na cele geodezyjne, czego należy się spodziewać. Mimo burzliwej dyskusji poprawkę odrzucono (za odrzuceniem: 13 głosów, przeciw – 11).

W zgłaszanych poprawkach samorządowcy przekonywali również do częściowej decentralizacji baz danych. Wnosili m.in. o to, by baza danych o punktach adresowych była prowadzona przez powiaty, a nie, jak zakłada ustawa o IIP, na poziomie centralnym (art. 7a pkt 6 Pgik). Takich regulacji wymaga od nas jednak dyrektywa INSPIRE – poprawka więc przepadła. Wiceprezes GUGiK Jacek Jarząbek dziwił się samorządowcom, dlaczego z jednej strony chcą jak najmniej łożyć na prowadzenie zasobu, a z drugiej proponują zwiększenie swoich obowiązków.

Kolejną ciekawostką jest propozycja dodania do jednej z kompetencji GGK (tj. „tworzy, prowadzi i udostępnia bazę zobrazowań lotniczych i satelitarnych oraz ortofotomapy i numerycznego modelu terenu”) sformułowania, że baza ma być finansowana ze środków rządowych. Sensu poprawki nie rozumieli ani Jolanta Orlińska, ani sejmowe Biuro Legislacyjne. Skoro GGK podlega rządowi, to z prawnego punktu widzenia oczywiste jest, że jego zadania będą finansowane ze środków rządowych. Dyskusję podsumował przedstawiciel ZPP, mówiąc, iż „GUGiK chce ubezwłasnowolnić samorządność w Polsce”.

Obserwując dyskusję, przewodniczący komisji Marek Biernacki (PO) stwierdził, że podczas II czytania z pewnością czekają nas spore emocje. Polecił jednocześnie, by projekt został złożony do marszałka Sejmu najpóźniej 9 lutego. Sprawozdawcą komisji ws. tej ustawy zostanie poseł Józef Klim (PO).

Ustawa o IIP (projekt rządu)
Ustawa o IIP (sprawozdanie z prac podkomisji)
Ekspertyza Biura Analiz Sejmowych dotycząca ustawy o IIP

Jerzy Królikowski