Projekt dużej nowelizacji Prawa budowlanego i ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym

Ministerstwo Infrastruktury przygotowało projekt nowelizacji Prawa budowlanego. Proponowane przepisy mają na celu uproszczenie i odbiurokratyzowanie procesu inwestycyjnego. Jednocześnie wprowadzone mają być zmiany w kilkudziesięciu innych ustawach, m.in.: o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o gospodarce nieruchomościami, o lasach, o ochronie gruntów rolnych i leśnych, Prawie geodezyjnym i kartograficznym.

W ustawie Prawo budowlane zrezygnowano z decyzji o pozwoleniu na budowę, którą zastąpiono procedurą „rejestracji zamierzonej inwestycji”, poszerzono także katalog robót niewymagających zezwoleń administracyjnych.
Pod pojęciem „zamierzonej inwestycji” należy rozumieć roboty budowlane objęte wnioskiem o rejestrację zamierzonej inwestycji zgłoszonym do odpowiedniego rejestru. Z kolei decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie obiektów budowlanych zastąpić ma „rejestracja zakończonych robót budowlanych”.
W ustawie rozszerzono stare lub wprowadzono nowe definicje, m.in. takich pojęć jak:
- mieszkaniowe budownictwo wielorodzinne,
- obiekt użyteczności publicznej,
- przyłącze (odcinki przewodów lub rurociągów łączące wewnętrzną instalację odbiorcy, w szczególności w budynku, z przewodami lub rurociągami sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, ciepłowniczej, elektrycznej, gazowej i telekomunikacyjne),
- obiekt małej architektury (do 35 m2 powierzchni zabudowy i do 6 m wysokości),
- obiekt liniowy (obiekt, którego charakterystycznym parametrem jest długość, jak: droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa, wodociąg, kanał ściekowy, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja elektroenergetyczna oraz obiekt kanalizacji kablowej, a także wał przeciwpowodziowy).

Według projektu ustawy roboty budowlane można rozpocząć jedynie po rejestracji zamierzonej inwestycji, dokonanej przez właściwy organ prowadzący ich rejestr (z zastrzeżeniem odpowiednich artykułów). Rejestracji dokonuje ona na podstawie wniosku. Jeżeli organ nie wyda inwestorowi lub pełnomocnikowi inwestora zaświadczenia o zarejestrowaniu zgłoszonej inwestycji w terminie 7 dni od daty dokonania jej wpisu do rejestru, inwestor może rozpocząć roboty budowlane po upływie tego terminu, z zastrzeżeniem uprzedniego wykonania ciążących na nim obowiązków (m.in. zarejestrowania dziennika budowy, zawiadomienia właściwego organu o terminie rozpoczęcia prac budowlanych itp.). Rejestr zamierzonych inwestycji prowadzić będą organy administracji architektoniczno-budowlanej, będzie on jawny i publikowany na stronach internetowych BIP.

Zgodnie z projektem ustawy, obowiązkowi geodezyjnego wytyczenia i inwentaryzacji nie będą podlegać obiekty, które nie wymagają projektu budowlanego (m.in.: obiekty gospodarcze związane z produkcją rolną i uzupełniające zabudowę zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej, parterowe budynki gospodarcze o powierzchni zabudowy do 35 m2, wolno stojące parterowe budynki gospodarcze, wiaty i altany o powierzchni zabudowy do 25 m2, wiaty przystankowe i peronowe, wolno stojące kabiny telefoniczne, szafy i słupki telekomunikacyjne, przydomowe baseny i oczka wodne o powierzchni do 30 m2, obiekty małej architektury w miejscach publicznych, ogrodzenia od strony dróg, ulic, placów, torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz ogrodzenia o wysokości poniżej 2,20 m), chyba że inaczej zdecyduje odpowiedni organ.

Liczne zmiany wprowadzono w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Przede wszystkim zrezygnowano z decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania na rzecz instytucji „zgody urbanistycznej”.
Na nowo zdefiniowano niektóre terminy, zrezygnowano z uzbrojenia terenu, zamiast tego wprowadzono infrastrukturę techniczną, przez którą należy rozumieć: drogi, urządzenia i przewody, o których mowa ustawie o gospodarce nieruchomościami. Dodano pojęcia: obszar urbanizacji, obszar przestrzeni chronionej, mały budynek (do 1000 m3 kubatury), mały budynek mieszkalny (do 350 m2), wizualizacja urbanistyczna – ( trójwymiarowa prezentacja zamierzenia inwestycyjnego).
W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o:
1) ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego,
2) zatwierdzeniu urbanistycznego planu realizacyjnego,
3) zatwierdzeniu zgłoszenia urbanistycznego.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego oraz powyższe decyzje stanowią zgodę urbanistyczną.
Wprowadzono także nową instytucję w postaci mediatora. Rada gminy może (na wniosek wójta, burmistrza) powołać mediatora w celu „równoważenia w polityce przestrzennej gminy interesu jednostkowego i publicznego, dla prowadzonego postępowania z udziałem społeczeństwa”. Do jego zadań należeć ma ograniczenie zakresu sporów i dochodzenie do rozwiązań równoważących interesy zainteresowanych stron w trakcie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, miejscowych przepisów urbanistycznych itp.

Wójt, burmistrz albo prezydent miasta ma 30 dni na wydanie decyzji w sprawie zatwierdzenia zgłoszenia urbanistycznego w przypadku gdy spełnia ono poniższe warunki:
1) dla planowanej inwestycji istnieje lub została zagwarantowana w drodze umowy urbanistycznej obsługa w zakresie infrastruktury technicznej,
2) teren, którego dotyczy zgłoszenie, ma dostęp do drogi publicznej,
3) zgłoszenie nie dotyczy terenu objętego obowiązkiem sporządzenia planu miejscowego albo planu realizacyjnego lub inwestycji, dla której zgodę urbanistyczną stanowi wyłącznie plan miejscowy,
4) inwestycja objęta zgłoszeniem jest zgodna z przepisami prawa, w tym przepisami miejscowymi lub lokalnymi parametrami, a w przypadku ich braku, krajowymi parametrami urbanistycznymi,
5) zgłoszenie nie dotyczy przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
6) dla terenu objętego zgłoszeniem nie została wydana ostateczna decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, drogi publicznej, linii kolejowej lub przedsięwzięcia Euro 2012, z którą inwestycja jest sprzeczna.

W ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne proponuje się wprowadzenie zmiany w art. 27, ust 2 pkt 2, w związku z zastąpieniem pozwolenia na budowę rejestrem zamierzonej inwestycji. (Przy inwentaryzacji sieci uzbrojenia terenu inwestorzy zobowiązani są zapewnić wyznaczenie, przez jednostki uprawnione do wykonywania prac geodezyjnych, rejestracji zamierzonej inwestycji, a po zakończeniu ich budowy – dokonanie geodezyjnych pomiarów powykonawczych i sporządzenie związanej z tym dokumentacji.).

W ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych zmianie ulegnie artykuł 11, dotyczący wyłączenia z produkcji gruntów rolnych i leśnych, przeznaczonych na cele nierolnicze i nieleśne. Wyłączenie będzie następować w drodze decyzji starosty, która obejmuje obszar działki budowlanej określonej liniami rozgraniczającymi wykazanymi na rysunku projektu zagospodarowania. Decyzja jest podstawą do ich wykazania w ewidencji gruntów i budynków (jako zurbanizowane tereny niezabudowane, a po zrealizowaniu inwestycji jako tereny zabudowane). Decyzja musi określać granice i powierzchnię gruntów, które podlegają wyłączeniu oraz zawierać załącznik graficzny (mapę).
Zmiana kwalifikacji użytku gruntowego w ewidencji gruntów i budynków może być również dokonana na podstawie faktycznego sposobu wykorzystania gruntów bez konieczności wydawania decyzji, o której mowa w ust. 4, jeżeli istniejący sposób użytkowania gruntów trwa nieprzerwanie co najmniej od 5 lat.

W ustawie o gospodarce nieruchomościami zmieniono m.in. artykuł 93, który dopuszcza podział nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach miejscowych na cele rolne i leśne (a w przypadku braku planu miejscowego wykorzystywanych na cele rolne i leśne), powodujący wydzielenie działki gruntu o powierzchni mniejszej niż 1 ha, (pod warunkiem, że działka ta zostanie przeznaczona na powiększenie sąsiedniej nieruchomości lub dokonana zostanie regulacja granic miedzy sąsiadującymi nieruchomościami) dotychczas było to 0,3 ha.

Według Ministerstwa Infrastruktury koszt wprowadzenia w życie noweli Prawa budowlanego (podwyżka wynagrodzeń i zwiększenie liczby etatów w związku ze zwiększenie zadań) pociągnie za sobą wydatki budżetu w wysokości 98,4 mln w skali roku, natomiast zmiany w ustawie o planowaniu przestrzennym i zagospodarowaniu – 72,3-89,2 mln zł, również w skali roku.

Projekt jest obecnie na etapie konsultacji społecznych.

AB