Nie tylko etykieta na mapie, czyli o znaczeniu numeracji adresowej

Poniedziałkowe (19 lutego) seminarium „Problematyka numeracji adresowej nieruchomości” zorganizowane przez firmę Geo-System przyciągnęło setki pracowników urzędów miast i gmin z całej Polski. Jak podkreślał prezes Geo-Systemu, numeracja adresowa, obok ewidencji gruntów i budynków, jest jednym z podstawowych rejestrów referencyjnych i odgrywa ważną rolę w infrastrukturze informacji przestrzennej.

Tematem spotkania była przede wszystkim obsługa ewidencji miejscowości ulic i adresów w internetowym Managerze Punktów Adresowych, z którego korzysta prawie 2/3 gmin w Polsce. Seminarium prowadzili: prezes Geo-Systemu Zbigniew Malinowski oraz zespół zajmujący się numeracją adresową – Martyna Kąca, Aleksandra Gala oraz Oliwia Horbaczewska.

Pierwsza część seminarium skupiła się na zagadnieniach dotyczących punktów adresowych. Uczestnicy mogli zobaczyć, jak wygląda proces nadawania, edycji oraz zmiany punktu, a także generowania właściwych dokumentów. W tej części poruszono także kwestię zasilania Państwowego Rejestru Granic oraz potrzebę weryfikacji adresów z danymi meldunkowymi. Jak wskazała prelegentka, porównanie bazy adresowej z meldunkami jest wygodnym narzędziem kontroli kompletności bazy, które pozwala na eliminowanie rozbieżności i braków w numeracji, a także umożliwia powiązanie informacji o liczbie mieszkańców z lokalizacją przestrzenną. Przekłada się to na dodatkowe możliwości analityczne, np. przeprowadzanie analiz gęstości zaludnienia w poszczególnych częściach gminy.

Kolejna część poświęcona była dodawaniu i edycji ulic, placów oraz innych obiektów. Podkreślono, że uchwała o nadaniu nazwy ulicy ma abstrakcyjny i generalny charakter – zawarte w niej normy znajdują zastosowanie w wielu okolicznościach oraz są skierowane są do nieograniczonego kręgu adresatów. Z racji tego, że stanowi akt prawa miejscowego, konieczna jest jej publikacja w dzienniku urzędowym. Następnie omówiono nietypowe przypadki, takie jak nadawanie nazwy ulicy na granicy kilku miejscowości lub gmin.

Następnym poruszonym tematem była komunikacja z rejestrami GUS oraz usługa TERYT ws1, która od ubiegłego roku jest wprowadzana przez urzędy statystyczne. Przedstawiono działanie i historię dotychczasowego mechanizmu przesyłania informacji z iMPA, który od 2010 roku realizowany jest poprzez autorskie rozwiązanie firmy. W październiku 2023 r. w aplikacji iMPA została wdrożona usługa TERYT ws1, która docelowo ma stać się jedynym sposobem przekazywania danych.

Ostatnim punktem agendy była widoczność adresów w zewnętrznych portalach mapowych oraz problemy w tym zakresie, z którymi mogą spotykać się urzędnicy. Prelegentka przypomniała, że dane z gminnej bazy przekazywane są do Państwowego Rejestru Granic, skąd dalej mogą być wykorzystywane na potrzeby różnych instytucji i portali. Nowo nadane punkty adresowe i nazwy ulic są widoczne w gminnym portalu mapowym w technologii e-mapa natychmiast po dodaniu, w portalu powiatowym i Geoportalu krajowym po zasileniu PRG, a w przypadku portali typu Google Maps czy nawigacji samochodowych – dopiero w momencie aktualizacji danych przez podmiot odpowiadający za dany serwis. W niektórych przypadkach mogą zatem pojawić się opóźnienia, a w efekcie utrudnienia dla mieszkańców, np. przy lokalizacji adresu przez kuriera. Wówczas jedyną możliwością działania jest zgłaszanie uwag w serwisie, w którym pojawił się błąd, gdyż nie ma prawnych uregulowań, które określają, jak często prywatne podmioty mają aktualizować dane w swoich serwisach.

Na zakończenie prelegenci odpowiedzieli na pytania uczestników, które licznie pojawiały się w trakcie prezentacji. W dyskusji o usłudze TERYT ws1 głos zabrali przedstawiciele urzędów statystycznych, którzy wskazali, jakie działania podejmują w celu wdrożenia nowej usługi oraz jakie problemy napotykają. Prezes Malinowski podkreślił, jak ważne jest podejmowanie w tym zakresie skoordynowanych działań zarówno przez gminy, jak i Urzędy Statystyczne.
Nagranie z seminarium dostępne jest na kanale YouTube firmy.

Oliwia Horbaczewska