Nowe obserwatoria POLSA zwiększą bezpieczeństwo satelitów

Polska Agencja Kosmiczna uruchomiła trzy zestawy teleskopów do obserwacji satelitów i tzw. śmieci kosmicznych. Każdy zestaw to cztery teleskopy. Zlokalizowane w miejscach o doskonałych warunkach obserwacyjnych – w Chile, Australii i RPA – będą dostarczały dane o ruchu na orbicie 24 godziny na dobę, przez siedem dni w tygodniu.

Zestaw teleskopów w RPA

To największy tego typu projekt zrealizowany do tej pory w Polsce. Jest to także najnowocześniejsza aparatura dostarczająca dane do europejskiego Partnerstwa EUSST, zapewniającego codziennie ochronę ponad 400 europejskim aktywnym satelitom, m.in. wchodzącym w skład konstelacji Galileo, Copernicus czy Eutelsat.

Dane dostarczane przez satelity wykorzystywane są na co dzień, począwszy od nawigacji satelitarnej, przez obserwację ziemi, internet, telewizję, prognozę pogody po aplikacje bankowe i zdrowotne. Przy wzrastającej liczbie satelitów oraz tzw. śmieci kosmicznych rośnie ryzyko kolizji na orbicie, grożących utratą dostępu do danych satelitarnych.

– Dlatego niezbędne są inwestycje w rozwój systemów bezpieczeństwa kosmicznego i zarządzania ruchem kosmicznym. Odpowiedzią na te potrzeby jest zakup naziemnych stacji obserwacyjnych dostarczających w trybie ciągłym dane o ruchu na orbicie. Dostawcą sprzętu jest polskie konsorcjum firm Sybilla Technologies z Bydgoszczy i Cilium Engineering z Torunia. Dzięki inwestycji Polska stanie się czołowym europejskim dostawcą danych obserwacyjnych. To jednak nie wszystko, docelowo w 2024 r. planujemy zakończenie instalacji dwóch kolejnych zestawów teleskopów na terytorium USA w stanie Utah i na Hawajach. – podkreśla prof. Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

– POLON Australia, POLON Chile i POLON Africa, bo tak nazywają się zestawy obserwacyjne, mają łącznie pole widzenia 170 stopni kwadratowych każdy, mogą pracować zarówno grupami, jak i niezależnie, wykonując jednocześnie różne zadania obserwacyjne – zaznacza Tymoteusz Trocki, dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Kosmicznego w Polskiej Agencji Kosmicznej. Obserwatoria zlokalizowane są odpowiednio w: iTelescope Siding Spring, Observatory Deep Sky Chile, South African Astronomical Observatory RPA.

Zestawy teleskopów pozwalają na poszukiwanie i śledzenie obiektów o rozmiarach rzędu 8–10 cm na niskiej orbicie okołoziemskiej (np. śmieci zagrażających satelitom obserwacyjnym Ziemi, takim jak Sentinel), czy utrzymanie satelitów całego pasa geostacjonarnego wokół Ziemi (m.in. odpowiedzialnych za komunikację).

POLON Australia, POLON Chile i POLON Africa rozbudowują istniejącą od 2020 roku sieć POLON (POLSA Optical Network) i zostały zrealizowane przy wsparciu środków z Unii Europejskiej z grantu 2-3SST2018-20. Razem z naukowymi i komercyjnymi sieciami polskich obserwatoriów (Panoptes-Solaris, OpticalFence, 6Roads, UAM i stacji laserowej CBK PAN w Borówcu) pozwolą one nie tylko na dostarczanie danych orbitalnych dla satelitów zgłaszanych przez EUSST czy ESA, ale przede wszystkim – mogą pomóc w zabezpieczeniu na orbicie nowych polskich satelitów.

Źródło: POLSA