Norymberga z przełomu wieków

Niedawno na rynku księgarskim ukazała się nowa pozycja autorstwa Wojciecha Iwańczaka „Do granic wyobraźni. Norymberga jako centrum wiedzy geograficznej i kartograficznej w XV i XVI wieku”.
Jak czytamy w nocie od wydawcy (Wydawnictwo DiG), przełom średniowiecza i czasów nowożytnych to epoka odkryć geograficznych, rozwoju handlu, przyspieszenia we wszystkich dziedzinach życia. Wielką rolę odegrała w tych przemianach Norymberga, uważana za „środek Europy”. Autor na szerokim historycznym tle prezentuje fascynujące środowisko ówczesnych uczonych i artystów norymberskich, pokazując jego ścisłe związki ze światem wielkich odkryć geograficznych, zwłaszcza z podbojem Nowego Świata. To książka o ludziach, którzy odkrywali nieznane lądy, obserwowali niebo i ruchy gwiazd, tworzyli teorie naukowe, dzieła sztuki i literatury, których wartość nie przeminęła do dziś.

Źródła zawartych w książce dociekań są bardzo urozmaicone. Autor przygląda się zarówno mapom, jak i globusom, traktatom geograficznym i kosmograficznym, jak też opisom podróży czy tekstom dziejopisarskim. Zdaniem autora obserwacja ówczesnej Norymberi pokazywała, że funkcjonowało tam niezwykle żywotne i kreatywne środowisko, które z powdzeniem łączyło zainteresowania humanistyczne kulturą, literaturą i sztuką z dociekaniem z zakresu kartografii, geografii, a także astronomii czy matematyki. Przeczytamy tu więc między innymi o „szkole norymberskiej” (pojęciu, którym określano środowisko uczonych norymberskich pracujących na polu geografii, kartografii, astronomii i matematyki), o „księciu astronomów i matematyków” wywodzącym się z tego grona – Johannesie Mullerze zwanym Regiomontanusem i jego dziełach, nawiązującym do jego prac Johannesie Wernerze (tłumacz m.in. Geografii Ptoemeusza, Elementów geometrii Euklidesa, autor Tabulae regionum ze współrzędnymi geograficznymi 62 krajów i miast Europy czy słynnych Efemeryd wydanych w 1474 r.). Znajdziemy tu też m.in. historię projekcji sercowej, czy takich przyrządów, jak astrolabium i laska Jakuba, poczytamy o „Ptolemeuszu w Norymberdze” czy Johannesie Schonerze twórcy globusów. Na kartach pojawiają się m.in. takie nazwiska, jak: Albrecht D

AW