Standardy geodezyjne jednak będą dopuszczać podpis zaufany

Podpisywanie operatów elektronicznych oraz map podpisem zaufanym wciąż będzie dopuszczalne – zakłada nowa wersja projektu zmiany standardów geodezyjnych.

Przypomnijmy, że projekt modyfikacji rozporządzenia ws. standardów geodezyjnych został zaprezentowany tuż przed ubiegłorocznym Bożym Narodzeniem i zakładał cztery zasadnicze zmiany. Jedna z kluczowych dotyczy stosowania podpisu elektronicznego w geodezji.

Wciąż trzy podpisy do wyboru

Przepisy obowiązujące od 22 sierpnia ub.r. pozwalają sygnować operaty elektroniczne oraz mapy do celów projektowych i prawnych trzema rodzajami podpisu: zaufanym, osobistym oraz kwalifikowanym. Rząd chciał, by po nowelizacji dopuszczalne były już tylko te dwa ostatnie. „Skuteczne wdrożenie operatu elektronicznego i innych dokumentów wymaga podpisu zintegrowanego z plikiem PDF i umożliwienia sprawnej weryfikacji dokumentów elektronicznych, a podpis kwalifikowany i osobisty dają taką możliwość” – wyjaśniał resort rozwoju w uzasadnieniu projektu.

W konsultacjach społecznych zmiana ta była jednak szeroko krytykowana. Argumentowano m.in., że skoro podpis zaufany jest powszechnie stosowany w kontaktach z administracją publiczną i ma w tym przypadku taką samą moc prawną jak pozostałe e-podpisy, to nie ma uzasadnienia, by wyłączać jego użycie w geodezji.

Ostatecznie rząd odstąpił od projektowanej zmiany. Pozostawiono więc regulacje umożliwiające podpisywanie dokumentów elektronicznych podpisem zaufanym, wprowadzając jednak warunek, że podpis ten może być składany tylko w sytuacjach, kiedy możliwości techniczne tego podpisu na to pozwalają.

Paragraf 31 bez większych zmian

Pierwotny projekt zmiany standardów geodezyjnych zakładał także zmianę budzącego sporo kontrowersji § 31. Określa on, kiedy przy sporządzaniu mapy do celów projektowych należy wykonywać pomiar punktów granicznych. Zgodnie z tą regulacją obowiązek taki pojawia się w przypadku, „gdy w zamierzeniu budowlanym przewiduje się usytuowanie:

1. budynków w odległości mniejszej lub równej 4 m lub
2. innych obiektów budowlanych w odległości mniejszej lub równej 3 m

– od granicy działki ewidencyjnej, a w zasobie brak jest danych określających położenie punktów granicznych tej granicy z dokładnością właściwą dla szczegółów terenowych I grupy”.

W nowelizacji punkt 2 miał otrzymać brzmienie „innych obiektów budowlanych z wyłączeniem obiektów liniowych, w odległości mniejszej lub równej 3 m”. Taka zmiana była odpowiedzią na często wyrażane obawy, że przy inwestycjach liniowych przepis ten znacząco komplikuje wykonywanie MdcP, wydłużając czas jej opracowania oraz zwiększając jej koszt.

Ostatecznie wycofano się z tej propozycji. Pozostawiono natomiast zmianę w zakresie zastąpienia w części wspólnej § 31 ust. 1 wyrazów „działki ewidencyjnej” słowem „nieruchomości” w celu ograniczenia czynności, które nie są niezbędne dla prawidłowego opracowania przez wykonawcę prac geodezyjnych mapy do celów projektowych.

Co musi być w operacie?

W pierwotnym projekcie proponowano również modyfikację §36 określającego skład operatu technicznego. Po zmianie punktu 4 mapa porównania z terenem i szkice polowe miały być załączane do operatu technicznego nie wtedy, „jeżeli zostały wykonane”, ale wówczas, „jeżeli wykonywany był pomiar”. „Brak szkiców w przypadku wykonywania pomiarów wpływa na wydłużenie procesu weryfikacji, dlatego należało wprowadzić odpowiednie zmiany” – uzasadniali tę zmianę autorzy nowelizacji.

Wg wersji po konsultacjach § 36 pkt 4 i 5 będą miały następujące brzmienie:

„4) mapę porównania z terenem;
5) wykazy pomierzonych lub obliczonych współrzędnych punktów szczegółów terenowych, a także szkice jednoznacznie ilustrujące rozmieszczenie tych punktów i powiązanych z nimi szczegółów terenowych;”

Kiedy modyfikować współrzędne punktów granicznych?

W pierwotnym projekcie zaproponowano również zmianę § 40 regulującego modyfikowanie współrzędnych punktów granicznych. Zgodnie z obecnym brzmieniem §40. ust. 1 „współrzędne punktów granicznych pozyskane z zasobu nie podlegają modyfikacji, jeżeli pierwiastek z sumy kwadratów różnic między dotychczasowymi współrzędnymi i współrzędnymi uzyskanymi z pomiaru nie przekracza 0,20 m albo jeżeli pochodzą z dokumentów geodezyjnych zasobu, które stanowiły podstawę ustalenia przebiegu granic w postępowaniu administracyjnym lub sądowym”.

Przepisu tego nie stosuje się jednak w przypadku, gdy zmiana współrzędnych położenia punków granicznych jest wynikiem zmiany układu odniesień przestrzennych. Pierwotny projekt nowelizacji przewidywał jednak, że przepisu tego nie będzie się stosować, „gdy zmiana współrzędnych położenia punktów granicznych jest wynikiem dostosowania danych z materiałów zasobu do obowiązującego układu współrzędnych płaskich prostokątnych”.

Po konsultacjach zdecydowano się na następujące brzmienie tego paragrafu:

„§ 40. 1. Modyfikacji współrzędnych punktów granicznych dokonuje się w wyniku analizy dokumentacji zasobu stanowiącej podstawę wykazywania przebiegu granic działek ewidencyjnych w ewidencji gruntów i budynków, uzupełnionej czynnościami geodezyjnymi wykonanymi w terenie, uznanymi przez kierownika prac geodezyjnych za niezbędne do określenia współrzędnych punktów granicznych na podstawie tej dokumentacji.
2. Modyfikacji współrzędnych punktów granicznych dokonuje się, jeżeli odchyłka wyrażona przez pierwiastek z sumy kwadratów różnic między dotychczasowymi współrzędnymi punktu granicznego i współrzędnymi tego punktu uzyskanymi w wyniku czynności, o których mowa w ust. 1, jest większa niż 0,15 m.
3. W przypadku gdy odchyłka, o której mowa w ust. 2, nie przekracza 0,15 m, modyfikacja współrzędnych punktów granicznych może być dokonana z inicjatywy kierownika prac geodezyjnych w uzgodnieniu z organem prowadzącym ewidencję gruntów i budynków.
4. W przypadku braku dokumentacji, o której mowa w ust. 1 lub gdy dane w niej zawarte nie pozwalają na określenie współrzędnych punktów granicznych, współrzędne pozyskane z bazy danych ewidencji gruntów i budynków modyfikuje się w wyniku pomiaru poprzedzonego ustaleniem przebiegu granic w trybie przepisów wydanych na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy.
5. W przypadku rozgraniczania nieruchomości ust. 1-4 nie stosuje się”.

Jednocześnie w toku konsultacji społecznych i uzgodnień międzyresortowych Główny Urząd Geodezji i Kartografii odrzucił wszelkie uwagi, które nie były związane z zakresem zmian proponowanych w tym projekcie.

Nowelizacja rozporządzenia ma wejść w życie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Raport z konsultacji
Projekt zmiany rozporządzenia ws. standardów geodezyjnych (wersja z 22 marca)

Chcesz być na bieżąco z wydarzeniami w geodezji i kartografii? Zapisz się na newsletter!

Jerzy Królikowski