PAK przejdzie do resortu technologii i wróci do stolicy

Usprawnienie działania i doprecyzowanie zakresu zadań – to główne cele nowelizacji ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej, którą przyjęła dziś Rada Ministrów. PAK jako agencja wykonawcza ma wspierać przemysł kosmiczny, użytkowanie przestrzeni kosmicznej, rozwój technik kosmicznych, w tym inżynierii satelitarnej, a także badania i wykorzystywanie ich wyników do celów użytkowych, gospodarczych, obronnych i bezpieczeństwa państwa.

Sprawniejsza realizacja strategii kosmicznej

W lutym 2017 roku weszła w życie Polska Strategia Kosmiczna, która jest elementem Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Aby umożliwić efektywne i skuteczne wdrożenie tych zapisów, konieczne jest wsparcie operacyjne i techniczne ze strony Polskiej Agencji Kosmicznej. „Stabilna współpraca między nauką a przemysłem, rozwój innowacyjnych technologii i wspieranie współpracy zagranicznej w celu rozwoju sektora kosmicznego i jego wpływu na wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki, to główne przyczyny powstania Polskiej Strategii Kosmicznej. Zmiany, które wprowadzi nowelizacja ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej, mają sprawić, że proces ten będzie możliwie najszybszy, a działania maksymalnie precyzyjne” – powiedziała minister przedsiębiorczości i technologii Jadwiga Emilewicz.

Najważniejsze zadania PAK to:
• zapewnianie wsparcia eksperckiego i wiedzy technologicznej innym organom administracji publicznej zaangażowanym w działalność kosmiczną;
• opracowanie i wdrażanie Krajowego Programu Kosmicznego, który ma być jednym z kluczowych instrumentów realizacji Polskiej Strategii Kosmicznej;
• prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych dotyczących polskiego sektora kosmicznego w kraju i za granicą;
• wspieranie edukacji i kształcenia specjalistów związanych z badaniem kosmosu;
• wykonywanie zadań z obszaru obronności i bezpieczeństwa państwa na potrzeby Ministerstwa Obrony Narodowej i innych organów administracji rządowej.

PAK zaoferuje finansowe wsparcie

Co istotne, Agencja będzie udzielać niefinansowego wsparcia. Będzie ono przewidziane dla: osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, przedsiębiorców, stowarzyszeń, a także partnerów społecznych i gospodarczych (organizacji pracodawców, związkowych).

Wsparcie będzie udzielane na szkolenia, doradztwo, udział w targach, misjach gospodarczych oraz innych wydarzeniach (konferencjach, seminariach, warsztatach). Chodzi o doradztwo w dziedzinie użytkowania przestrzeni kosmicznej i udziale w europejskim procesie harmonizacji technologii kosmicznych i satelitarnych. Agencja będzie wspierać promocję polskiej gospodarki i myśli naukowej na arenie międzynarodowej. Wsparcie obejmie także działalność informacyjną i promocyjną oraz projekty edukacyjne.

PAK pod nadzorem MPiT

Po zmianach Polska Agencja Kosmiczna będzie podlegać ministrowi właściwemu ds. gospodarki, który od ponad 10 lat jest ministrem wiodącym dla polskiej polityki kosmicznej i ma koordynować działania związane z wykonaniem Polskiej Strategii Kosmicznej. „Zaproponowane w nowelizacji zmiany są m.in. związane z dostosowaniem nadzoru nad PAK do praktyki europejskiej, a w szczególności tych państw, które są członkami Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Zwykle to właśnie minister właściwy ds. gospodarki/przemysłu lub nauki/badań koordynuje politykę kosmiczną” – powiedział Marcin Ociepa, wiceminister przedsiębiorczości i technologii odpowiedzialny za projekt ustawy.

Przypomnijmy, że dotychczas nadzór nad POLSA sprawowany był przez Radę Ministrów. Argumentowano to tym, że zagadnieniami kosmicznymi zajmuje się wiele resortów, m.in. nauki, rozwoju czy obrony. Jak jednak wielokrotnie informowała prasa, w praktyce w rządzie występowały w tym zakresie konflikty między poszczególnymi ministerstwami, które podejmowały próby podporządkowania sobie Agencji.

Z Gdańska do Warszawy

Zgodnie z nowelizacją zmieni się także siedziba centrali PAK i zostanie ona przeniesiona z Gdańska do Warszawy. W ocenie autorów projektu jest to pewnego rodzaju usankcjonowanie stanu faktycznego, ponieważ większość etatów Polskiej Agencji Kosmicznej dotyczy osób wykonujących pracę w siedzibie dotychczasowego Oddziału Terenowego w Warszawie. Istotne są także kwestie logistyczne związane z realizacją bieżących zadań. Chodzi o konieczność stałej współpracy Agencji z ministerstwami i urzędami centralnymi, jak również utrzymywanie kontaktów międzynarodowych. Również większość podmiotów polskiego sektora kosmicznego jest skupiona w województwie mazowieckim.

Agencja zachowa możliwość posiadania oddziałów terenowych. Centralę w Gdańsku będzie można przekształcić w oddział – w tym mieście jest odpowiednia infrastruktura i wzrosło zainteresowanie tematyką kosmiczną, a zwłaszcza wspieraniem edukacji w tej dziedzinie. Ze względu na bliskość Doliny Lotniczej i możliwość współpracy z Ukrainą utrzymany zostanie oddział PAK w Rzeszowie.

JK