Wyniki kontroli NIK dotyczącej zagospodarowania terenu i pozwoleń na budowę

Wczoraj w siedzibie Najwyższej Izby kontroli w Warszawie odbyła się konferencja prasowa, podczas której przedstawiono wyniki kontroli prawidłowości wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz pozwoleń na budowę na terenie województwa mazowieckiego w okresie 2004-2006 (I kwartał). W konferencji udział wziął m.in. dyrektor Delegatury NIK w Warszawie Mieczysław Kosmalski.

Kontrola została przeprowadzona w 2006 r., objęła 14 gmin, 6 powiatów i Mazowiecki Urząd Wojewódzki. Jej celem było dokonanie oceny działalności organów administracji publicznej (wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów i wojewody) w zakresie prawidłowości wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i decyzji o pozwoleniu na budowę na terenie województwa mazowieckiego. Kontrola miała również wykazać czy osiągnięty został cel usprawnienia procesów inwestycyjnych, czemu miały służyć nowe przepisy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz zmiany wprowadzone do przepisów prawa budowlanego.
NIK negatywnie oceniła wydawanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz decyzji o pozwoleniu na budowę na terenie województwa mazowieckiego w okresie 2004–2006 (I kwartał) ze względu na stwierdzone liczne nieprawidłowości w postępowaniach dotyczących wydawania tych decyzji, polegające na niezgodnym z przepisami prawa i nierzetelnym prowadzeniu tych postępowań.
Stwierdzone nieprawidłowości polegały m.in. na:

Prowadzeniu postępowań na podstawie niekompletnych lub niewłaściwie wypełnionych wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i decyzji o pozwoleniu na budowę. Nieprawidłowości stwierdzono w 10,3% zbadanych wniosków. Wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu z uchybieniem terminów określonych w przepisach prawa. Dotyczyło to 56% zbadanych decyzji. Wydawaniu decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i o pozwoleniu na budowę z różnego rodzaju wadami i uchybieniami o charakterze formalnym. Nieprawidłowości te stwierdzono w 12,3% zbadanych decyzji.

W 4 na 21 skontrolowanych jednostek stwierdzono wykonywanie przez pracowników samorządowych zajęć, które pozostawały w sprzeczności z ich obowiązkami albo mogły wywołać podejrzenie o stronniczość lub interesowność. Występujący w takich przypadkach konflikt interesów jest uznawany za szczególnie niebezpieczny mechanizm korupcjogenny.
Z ustaleń kontroli wynika, że wejście w życie ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz zmiany wprowadzone do przepisów prawa budowlanego nie uprościły procedur ani nie wyeliminowały przypadków nieuzasadnionego wydłużania przez organy administracji publicznej postępowania administracyjnego związanego z wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Podstawowym warunkiem skrócenia czasu trwania postępowania prowadzącego do wydania pozwolenia na budowę jest uchwalenie przez gminę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Natomiast kontrolowane gminy w różnym stopniu były pokryte planami zagospodarowania przestrzennego (od 0,09 do 96,5% powierzchni, przy czym na 14 badanych gmin w 12 z nich stopień pokrycia planami nie przekraczał 50% ich powierzchni).

Dlatego też Najwyższa Izba Kontroli uznała za zasadne przedłożenie Radzie Ministrów przez Ministra Budownictwa projektu ustawy wprowadzającej obowiązek uchwalania przez gminy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla terenów przewidzianych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin pod zabudowę.