Kiedy doczekamy się katastru?

Drugi dzień „Krakowskich spotkań z INSPIRE” (24-25 maja) zdominowany został nie tematem europejskiej dyrektywy, ale katastru, modernizacji ewidencji gruntów i budynków oraz bazy danych obiektów topograficznych.

Sesje referatowe dobrą nowiną rozpoczęła wiceminister rozwoju regionalnego Iwona Wendel, informując, że (24 maja) projekt TERYT 3, polegający na dalszej modernizacji rejestrów granic i adresów, uzyskał dofinansowanie ze środków unijnych. Przypomniała jednocześnie, że z funduszu Innowacyjna Gospodarka na duże projekty geodezyjne przeznaczono już 600 mln zł. Ponad drugie tyle uzyskały w ostatnich latach samorządy na budowę e-urzędów, w tym systemów informacji przestrzennej.

Dominantą drugiego dnia konferencji był jednak temat modernizacji ewidencji gruntów i budynków. Jak podkreślił Stanisław Zaremba z Departamentu Informacji o Nieruchomościach w GUGiK, o katastrze będziemy mogli mówić dopiero wtedy, gdy ten proces się zakończy. Teoretycznie rozporządzenie o EGiB zakładało, że nastąpi to do końca 2010 roku. W praktyce na koniec 2011 roku modernizacja objęła 84% powierzchni miast i 39% wsi. Dlaczego ten proces się tak ślimaczy? Winne są oczywiście pieniądze, a konkretnie ich brak. Nie bez znaczenia była tu likwidacja funduszu gospodarowania zasobem geodezyjnym i kartograficznym.

Według szacunków opolskiego WINGiK-a Marka Świetlika w tym roku geodezja na Opolszczyźnie otrzyma o 40% środków mniej, niż gdyby istniał fundusz. Tam jednak postępy w modernizacji i tak wypadają nieźle na tle reszty kraju. Dużo gorzej jest w Małopolsce, o czym mówiła tamtejsza WINGiK Danuta Paluch. Przyczynami są oczywiście bardzo duże rozdrobnienie gruntów (gospodarstwo składające się ze stu działek nie jest rzadkością) oraz kataster austriacki, który obejmuje co prawda tylko 15% powierzchni województwa, ale zto jest aż 1,17 mln działek. Zdaniem Danuty Paluch bez środków krajowych lub unijnych dla samorządu, a nawet odrębnej specustawy, nie ma szans na rozwiązanie tego problemu.

Zdaniem Stanisława Zaremby koszty modernizacji EGiB można jednak obniżyć – wystarczy efektywniej przeprowadzać ten proces. By pokazać, jak to zrobić, GUGiK wspólnie z wybranymi samorządami przeprowadził projekt pilotażowy w 13 lokalizacjach na terenie całego kraju i na tej podstawie sporządzono specjalne wytyczne techniczne. Co z nich wynika? Generalnie nie ma jednej uniwersalnej metody modernizacji, która zadziała w każdej gminie, dlatego w dokumencie wypracowano pięć różnych strategii. Ich wspólnym mianownikiem są m.in. zalecenia dotyczące szerszego wykorzystania technologii fotogrametrycznych oraz ograniczenia do minimum prac związanych z aktualizacją operatów.

Jeszcze inny pilotaż zaprezentował dyrektor CODGiK Artur Kapuściński (fot. obok). Celem projektu było zbadanie możliwości migracji danych z Integrującej Platformy Elektronicznej do Zintegrowanego Systemu Informacji o Nieruchomościach. Pilotaż przeprowadzono w Krakowie i Gdyni. W pierwszym przypadku moduł odpowiedzialny za komunikację ze ZSIN (tzw. moduł obsługi zawiadomień) wbudowano w istniejący system do obsługi EGiB, w drugim był on zewnętrznym elementem.

Pilotaż generalnie pokazał, że migracja z IPE do ZSIN jest możliwa (wkrótce GUGiK ma ogłosić przetarg na te prace) oraz że zarówno wariant krakowski, jak i gdyński są wykonalne, każdy ma swoje wady i zalety.

Podobnie jak rok temu, oddzielną sesję poświęcono Bazie Danych Obiektów Topograficznych. Poprzednio referaty skupiały się jednak na problemach związanych z budową i funkcjonowaniem tej bazy, tym razem pokazano wiele przykładów jej praktycznego wykorzystania. Na Śląsku służy ona do zarządzania terenami poprzemysłowymi i zdegradowanymi. Urzędnicy z woj. dolnośląskiego wykorzystują ją m.in. do wyznaczania terenów łowieckich czy planowania eksploatacji surowców skalnych. Najdłuższą listę wdrożeń przedstawili reprezentanci Małopolski. Tam BDOT służy m.in. do tworzenia map akustycznych, zarządzania drogami wojewódzkimi, planowania przestrzennego czy monitorowania jakości powietrza w regionie.

W VIII „Krakowskich Spotkaniach z INSPIRE” uczestniczyło około 170 przedstawicieli urzędów, uczelni i przedsiębiorstw, w tym m.in.: wojewoda małopolski i były minister SWiA Jerzy Miller, członek zarządu woj. małopolskiego Stanisław Sorys prezydent Krakowa prof. Jacek Majchrowski, pełniący obowiązki głównego geodety kraju Jacek Jarząbek, przewodniczący Rady Infrastruktury Informacji Przestrzennej prof. Jerzy Gaździcki oraz byli GGK: dr Kazimierz Bujakowski (doradca Jacka Majchrowskiego), Wiesław Potrapeluk i Jolanta Orlińska. Patronat medialny nad wydarzeniem objęła redakcja miesięcznika GEODETA i portalu Geoforum.pl.

Więcej o VIII „Krakowskich spotkaniach z INSPIRE w lipcowym wydaniu miesięcznika GEODETA.

Jerzy Królikowski