powrót

Maciej Antosiewicz, Jarosław Wawrzyn, Leszek Jaworski, Anna Świątek

Pewniej i taniej

Praktyczne wykorzystanie systemu ASG-PL
Powstała na Śląsku sieć ASG-PL jest obecnie udostępniona geodetom do testów. Na razie wyniki otrzymane z serwisu nie mogą być zamieszczane jako dokument w sprawozdaniach. Jednak docelowo sieć będzie służyć geodetom pomocą, a rezultaty jej pracy mają być urzędowo uznawane. W poprzednim artykule opisaliśmy, w jaki sposób pracować z serwisem internetowym [GEODETA 10/2003]. Dziś – konkretne przykłady zastosowań ASG-PL.

Dla geodetów Śląsk jest rejonem szczególnie trudnym. Działalność przemysłu wydobywczego powoduje duże i częste dyslokacje gruntu, a tym samym przemieszczanie się osnowy. Wychodząc w pole, nigdy nie można być pewnym, czy współrzędne punktów wybranych jako nawiązanie są jeszcze aktualne. W rozwiązaniu tego właśnie problemu pomóc ma sieć ASG-PL. Położenie jej punktów jest dzień po dniu monitorowane w nawiązaniu do odległych punktów zlokalizowanych na terenach o dużej stabilności, pracujących w serwisach międzynarodowych. Współrzędne są więc pewne, a każda ich zmiana jest natychmiast kontrolowana pod kątem możliwości wystąpienia przemieszczenia punktu i ewentualnych błędów jego wyznaczenia. Dlatego ASG-PL będzie mogła służyć każdemu geodecie wykorzystującemu technikę GPS do sprawdzenia użytych w pomiarach punktów nawiązania.

Wyliczanie współrzędnych punktów w nawiązaniu do osnowy państwowej
Wyobraźmy sobie, że trzeba założyć kilka par punktów osnowy III klasy dla celów ewidencji gruntów. Obszar prac znajduje się w rejonie znacznych szkód górniczych, a dodatkowo sąsiedztwo granicy państwa powoduje, że dostęp do punktów osnowy państwowej mogących stanowić nawiązanie sieci jest bardzo ograniczony. Z uwagi na szkody górnicze punkty sieci POLREF na Śląsku zostały tak zlokalizowane, by omijać rejony przemieszczeń. Dlatego dowiązanie do najbliższych punktów POLREF-u, nawet dla małego powierzchniowo obiektu, wiąże się z koniecznością przejechania dodatkowych kilkuset kilometrów. Jak znaleźć najbardziej ekonomiczne rozwiązanie tego zadania?

- Wariant I – dowiązanie do osnowy klasycznej
Przykładem mogą być prace przeprowadzone na obiekcie zlokalizowanym na południu gminy Zebrzydowice (rys. 1), dla którego wyznaczono współrzędne x, y par punktów osnowy III klasy dla celów ewidencji gruntów.
Wykonawca ze względu na koszty zdecydował się na nawiązanie do 4 najbliższych punktów osnowy poziomej II klasy usytuowanych, siłą rzeczy, po jednej stronie obiektu. Sieć złożoną z 10 punktów pomierzono za pomocą dwuczęstotliwościowych odbiorników GPS, uzyskując w wyniku pomiaru 45 wektorów o długościach od 180 do 4400 m, które poddano wyrównaniu w układzie geocentrycznym XYZ. Przeciętna wartość poprawki w wyrównaniu swobodnym wyniosła 0,0013 m, a maksymalna 0,0050 m. Istotniejsza jest jednak analiza nawiązania poziomego sieci do układu państwowego, która jednoznacznie potwierdza występowanie szkód górniczych w tym rejonie.

Pełna treść artykułu w grudniowym wydaniu GEODETY

powrót