powrót

Adam Klimek, Olgierd Dzięcielski, Marian E. Nikel

Nie tędy droga

Odbudowa instytucji niezbędnych dla rozwoju rynku nieruchomości i inwestycji w Polsce

Od wielu lat w Polsce dąży się do stworzenia systemu informacji o nieruchomościach. Zastąpienie ewidencji gruntów i budynków katastrem wciąż jednak napotyka przeszkody. Stanowi to poważny problem, ponieważ kataster i system ksiąg wieczystych są niezbędne do rozwoju rynku nieruchomości i inwestycji.

Instytucja katastru ma fundamentalne znaczenie dla organizacji i funkcjonowania państwa. Sprawnie działający, ściśle współpracujący z księgami wieczystymi kataster, czyli oparty na mapie urzędowy spis i opis gruntów i budynków, umożliwia:
- wprowadzenie do obrotu gospodarczego kapitału inwestycyjnego (usprawnienie funkcjonowania hipoteki);
- poprawę finansów publicznych gmin i powiatów (usprawnienie systemu podatków od nieruchomości);
- efektywne skierowanie środków Unii Europejskiej do sektora rolniczego (usprawnienie systemu dopłat dla rolników);
- usprawnienie procesów inwestycyjnych (właściwa organizacja przestrzeni, wzrost bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami oraz utrzymanie ładu inwestycyjnego);
- skuteczną ochronę praw własności (prawna ochrona przebiegu granic);
- usprawnienie funkcjonowania państwa (zapewnienie administracji szybkiego dostępu do wiarygodnej informacji o gruntach i budynkach).
Rozwój rynku nieruchomości i inwestycji jest bezpośrednio uzależniony od sprawności zarówno systemu katastralnego, jak i ksiąg wieczystych. Kataster został w naszym kraju zniesiony dekretem z 1955 r. W jego miejsce wprowadzono ewidencję gruntów i budynków (egib), która stała się instrumentem polityki państwa komunistycznego. Kataster, jako instytucja gwaranta stanu posiadania na gruncie, przestał istnieć. I – co ważniejsze – nie ma go do dzisiaj. Fundamentalnymi cechami katastru, dzięki którym mógł on odgrywać istotną rolę w funkcjonowaniu państwa, był urzędowy charakter prowadzonych rejestrów oraz wysoka wiarygodność wpisów. Ewidencja gruntów i budynków, niestety, ich nie posiada. Prowadzone rejestry i mapy nie mają charakteru urzędowego, a czynności wpisu są jedynie techniczne, co prowadzi do niskiej wiarygodności rejestrów.

Pełna treść artykułu w grudniowym wydaniu GEODETY

powrót