Redundancja i informacja prawdziwa

VII Podlaskie Forum GIS zorganizowane w dniach 26-28 sierpnia w Przewięzi k. Augustowa otworzyło jesienny sezon konferencyjny w geodezji.

Główne kierunki projektowanych zmian w wybranych standardach technicznych przedstawił dyrektor Departamentu Geodezji, Kartografii i Systemów Informacji Geograficznej GUGiK Jerzy Zieliński. Zapowiedział, że obecne standardy geodezyjne przestaną obowiązywać w ciągu 2 lat. Omówił także projekty 11 rozporządzeń, które są na różnych etapach prac legislacyjnych. Ponieważ równolegle prowadzone są prace nad wieloma standardami, daje to w niedalekiej przyszłości szansę na bezproblemowe przekazywanie danych między różnymi bazami. W przypadku mapy zasadniczej proponowane zmiany zapobiegają redundancji danych i dotyczą głównie sposobu prowadzenia danych w ośrodku dokumentacji; w niewielkim zaś stopniu, według dyrektora Zielińskiego, dotykają wykonawców. Całe wystąpienie przedstawiciela GUGiK można by podsumować tak: zmierzamy w kierunku tworzenia zharmonizowanych baz danych przestrzennych, opisanych metadanymi, z formatem GML jako standardem wymiany i internetem jako standardowym sposobem ich udostępniania.

Na problemy wynikające z tak przyjętych założeń zwróciła uwagę dr Ludmiła Pietrzak reprezentująca Sekcję Geodezji, Katastru i Gospodarki Nieruchomościami SGP. Zainteresowały ją mianowicie konsekwencje prawne wynikające z korzystania z atrybutu „data" przy udostępnianiu danych przestrzennych w świetle ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej. Wyraziła ona przekonanie, że harmonizacja, o której mówił dyrektor Zieliński, jest obecnie niemożliwa. Przytoczyła m.in. cztery różne praktyki stosowane w zakresie ujawniania operatu ewidencji gruntów i budynków. Najczęściej wpisywana jest dowolna data z okresu przed wyłożeniem lub w trakcie wyłożenia, rzadziej zaś data przyjęcia do zasobu lub data będąca ostatnim dniem wyłożenia operatu albo pierwszym dniem po wyłożeniu operatu. Zdaniem dr Pietrzak w bazach danych objętych ustawą o IIP należy pilnie rozwiązać problem statusów prawnych obiektów oraz dat ich utworzenia bądź modyfikacji i doprowadzić do niezmienności tych atrybutów w procesie zasilania innych systemów.

Inny aspekt projektowanych zmian podniósł prof. Stanisław Oszczak z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, omawiając automatyzację procesu pozyskiwania danych przestrzennych przy wykorzystaniu satelitarnych technik pomiarowych. Zwrócił on uwagę na fakt, że pojęcia, takie jak „redundancja" czy „informacja prawdziwa", są wzięte z informatyki, i nie zawsze sprawdzają się w naszym zawodzie. Informacja powinna mieć określony stopień wiarygodności, szczególnie dotyczy to pomiarów satelitarnych w czasie rzeczywistym. Jego zdaniem wskazane byłoby przyjęcie w geodezji podstawowych definicji dokładności, wiarygodności, dostępności i ciągłości używanych w nawigacji, głównie lotniczej, zapewniających odpowiedni poziom wiarygodności wyników pomiarów uzyskanych w czasie rzeczywistym metodami satelitarnymi GNSS. Profesor Oszczak uważa, że przyszłość należy do pomiarów w czasie rzeczywistym, pod warunkiem zapewnienia ich wiarygodności, np. poprzez porównanie wyników z innymi posiadanymi danymi lub zastosowanie kilku różnych opcji pomiarowych.

Na Forum nie mogło zabraknąć przykładów wykorzystania GIS do prowadzenia analiz przestrzennych. Złożone, naukowe opracowanie dotyczące modelowania zagrożeń zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych azotanami na terenie województwa podlaskiego przedstawił dr Tomasz Stuczyński (IUNG, Puławy). Wynikiem analizy są mapy obrazujące stopień zagrożeń wód związkami azotu dla obecnej normy klimatycznej i dwóch skrajnych scenariuszy zmian klimatu. Natomiast prezentację dr Bogdana Kolanowskiego z Centrum Edukacyjno-Badawczego Zastosowań GIS przy WSFiZ w Ostrowi Mazowieckiej można zaliczyć do kategorii „GIS dla każdego". Na terenie gminy Ostrów Mazowiecka przeprowadzono akcję obywatelską ewidencji dzikich śmietnisk w lasach. W jej wyniku na powierzchni 2660 ha lasów zinwentaryzowano 629 metrów sześciennych śmieci w 244 śmietniskach. Sformułowano także plan naprawczy dla gminy. Warto również dodać, że Centrum na zlecenie Prokuratury Generalnej RP w lipcu przeprowadziło analizy zmian na zdjęciach satelitarnych miejsca katastrofy polskiego samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem.

Udostępnianie danych przestrzennych przez internet (co dla Kowalskiego, a co dla geodety), tworzenie i udostępnianie metadanych (m.in. za pomocą narzędzi firmy ESRI) czy prezentacja możliwości MODGiK w Białymstoku, to niektóre z podejmowanych w czasie spotkania tematów. Tradycyjnie forum było także okazją do zapoznania się z wielkoformatowymi urządzeniami do skanowania, kopiowania i drukowania różnych producentów. Gośćmi imprezy byli m.in. wiceprezes GUGiK Jacek Jarząbek, WINGiK w Białymstoku Marian Brożyna, wiceprezes SGP Jan Łopaciuk oraz zastępca burmistrza Augustowa Tomasz Śpiczko.

VII Podlaskie Forum GIS „Technologie tworzenia, udostępniania i współużytkowania danych przestrzennych" zorganizowali: marszałek województwa podlaskiego, geodeta województwa podlaskiego oraz Stowarzyszenie Geodetów Polskich.

Więcej w GEODECIE wrześniowym

Katarzyna Pakuła-Kwiecińska